Świątynia Apollina Epikuriosa w Bassaj

W dzisiejszym artykule chcemy porozmawiać o Świątynia Apollina Epikuriosa w Bassaj, temacie, który w ostatnim czasie wzbudził duże zainteresowanie w społeczeństwie. Świątynia Apollina Epikuriosa w Bassaj to problem, który wpływa na ludzi w każdym wieku, płci i na każdym poziomie społeczno-ekonomicznym, generując różne opinie i debaty na temat jego znaczenia i konsekwencji. W tym artykule przeanalizujemy najważniejsze aspekty Świątynia Apollina Epikuriosa w Bassaj, od jego początków do obecnej sytuacji, w celu przedstawienia szerokiej i pełnej wizji tego tematu, który przyciągnął uwagę tak wielu ludzi na całym świecie.

Świątynia Apollina Epikuriosa
w Bassaj
Ilustracja
Świątynia podczas prac konserwatorskich (1982)
Państwo

 Grecja

Miejscowość

Bassaj

Wyznanie

religia starożytnej Grecji

Wezwanie

Apollo

Historia
Data budowy

2. połowa V wieku p.n.e.

Dane świątyni
Architekt

Iktinos (?)

Styl

joński, dorycki i koryncki

Budulec

wapień i marmur

Stan obecny

stanowisko archeologiczne

Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Świątynia Apollina Epikuriosaw Bassaj”
Ziemia37°25′46,7″N 21°54′00,8″E/37,429639 21,900222
Świątynia Apollina Epikuriosa w Bassaj
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo

 Grecja

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

I, II, III

Numer ref.

392

Region

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę

Świątynia Apollina Epikuriosa w Bassajświątynia ku czci Apollina wzniesiona w drugiej połowie V wieku p.n.e. w greckich Bassaj. Wpisana w 1986 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO, jest jedną z najlepiej zachowanych świątyń starożytnej Grecji.

Historia

Wzniesiona została prawdopodobnie na miejscu starszej świątyni z VII wieku p.n.e. przez mieszkańców arkadyjskiej Figalii(inne języki) pomiędzy 420 a 400 rokiem p.n.e., w fazie szczytowego rozkwitu kultury starożytnej Grecji. Stanowiła część sanktuarium Apolla (jego epitet Epikurios oznacza „ten, który pomógł”, ponieważ bóg miał ocalić mieszkańców Figalii od zarazy). Pauzaniasz, który odwiedził świątynię w 174 roku n.e., przypisywał autorstwo budowli Iktinosowi, projektantowi Partenonu. Obiekt był użytkowany w czasach hellenistycznych i rzymskich.

Świątynia położona na izolowanym terenie wiejskim, najpewniej pozostawała zapomniana aż do XVIII wieku, dzięki czemu zachowała się w stanie niemal nienaruszonym od czasów antycznych (wskutek erozji drewnianej więźby zawalił się dach). W 1765 roku została odkryta przez francuskiego architekta Joachima Bochera(inne języki). Uszkodzenia budowli dokonane przez człowieka wyniknęły głównie z prób usunięcia metalowych łączników.

W 1812 roku przeprowadzono pierwsze amatorskie wykopaliska archeologiczne. Fryz został sprzedany i wywieziony w 1815 roku do Muzeum Brytyjskiego, gdzie pozostaje do dziś; fragment unikatowej kolumny korynckiej znajduje się w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach. Kolejne wykopaliska i prace restauratorskie prowadziło Ateńskie Towarzystwo Archeologiczne(inne języki) od 1902 roku.

W 1975 roku powołano komitet ds. konserwacji świątyni. W celu zabezpieczenia budowli przed degradacją w 1987 roku zabezpieczono ją namiotem (okrycie ma pozostać do czasu zakończenia prac) oraz utworzono odpowiedni system odpływu wody. Teren sanktuarium został ogrodzony i pozostaje pod całodobową ochroną dla przeciwdziałania ewentualnym wandalizmom.

Świątynia została wpisana w 1986 roku na listę światowego dziedzictwa UNESCO, spełnia I, II i III kryterium; jest to jedna z najlepiej zachowanych świątyń starożytnej Grecji.

Architektura

Budowla położona jest na osi północ-południe (typowo świątynie stawiano na osi wschód-zachód), co być może było uwarunkowane specyfiką kultu. Świątynię wzniesiono z miejscowego wapienia, natomiast części dachu, kapitele naosu i dekoracje rzeźbiarskie wykonano z marmuru. Budynek o konstrukcji na rzucie prostokąta przedstawia perypteros z opistodomosem; wzdłuż dłuższych boków znajduje się po 15 kolumn, a w fasadzie umieszczono 6 kolumn (typowym układem jest 6-13-kolumnowy). Świątynia pokryta była marmurowym dachem dwuspadowym typu korynckiego. Na uwagę zasługują m.in. oryginalnie zaprojektowany naos z jońskimi półkolumnami i marmurowym fryzem jońskim oraz adyton. W naosie znajdował się najpewniej posąg boga. Elewacje zdobił fryz dorycki z pozbawionymi ornamentów metopami i tryglifami. Nie wiadomo, czy frontony posiadały dekorację rzeźbiarską. Metopy w przedsionku były pokryte płaskorzeźbami i przedstawiały powrót Apollina na Olimp z Hiperborei.

Świątynia jako jedyna łączy w sobie trzy najważniejsze greckie porządki: joński, dorycki i koryncki, i przedstawia sobą zrównoważone połączenie starych i nowych kierunków architektonicznych. W jej konstrukcji stwierdzono najstarszy znany kapitel kolumny korynckiej.

Galeria

Uwagi

  1. Część badaczy, uwzględniając wiele cech szczególnych i jej zróżnicowanie stylistyczne, uważa, iż był on projektantem i zapoczątkował budowę świątyni, ukończył ją jednak znacznie później jego następca, pod koniec V w. p.n.e. (Elżbieta Makowiecka: Sztuka grecka. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2017, s. 92).

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x Ολυμπία Βικάτου, Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού | Ναός Επικούριου Απόλλωνα , odysseus.culture.gr (gr.).
  2. a b c d e f g h i j k l m n Temple of Apollo Epicurius at Bassae , UNESCO World Heritage Centre (ang.).
  3. Präfektur Ilia. web.archive.org. .
  4. a b Olympia Vikatou, The Temple of Apollo Epikourios , olympia-greece.org (ang.).