Akwedukt
W świecie Akwedukt istnieje ogromna różnorodność podejść, pomysłów i opinii, które mogą generować niezwykle wzbogacającą wymianę wiedzy. Dlatego tak istotne jest głębsze zgłębienie różnych aspektów tego tematu, aby zrozumieć jego wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Od swoich początków po przyszłe implikacje, Akwedukt stał się przedmiotem zainteresowania naukowców, profesjonalistów i ogółu społeczeństwa. W tym artykule będziemy starali się zbadać różne aspekty Akwedukt i jego znaczenie we współczesnym świecie, oferując nowe perspektywy i refleksje, które przyczynią się do wzbogacenia debaty wokół tego transcendentalnego tematu.
Akwedukt (łac. aquae ductus, ‘ciąg wodny’) – kanał wodociągowy, rurociąg podziemny lub nadziemny, doprowadzający wodę z odległych źródeł – na ogół do miast – przy wykorzystaniu siły ciążenia ziemskiego. Może być umieszczony na arkadach poprowadzonych nad rzekami lub nierównościami terenu. Akweduktem nazywany jest również most kanału wodnego.
Jeden z najstarszych znanych akweduktów, zbudowany na polecenie asyryjskiego króla Sennacheryba, doprowadzał wodę do Niniwy z odległych o 50 kilometrów gór.
W Grecji zachowały się akwedukty na Samos (tunel Eupalinosa) z VI wieku p.n.e. oraz – w Koryncie i Atenach z V wieku p.n.e.
Starożytny Rzym był zaopatrywany przez sieć akweduktów liczącą w II wieku n.e. 420 km, z czego 47 km przebiegało nad powierzchnią ziemi. Sieć ta dostarczała milion m³ wody źródlanej na dobę. Za czasów Konstantyna Wielkiego na początku IV wieku długość wodociągów wynosiła 575 kilometrów; dostarczały one do miasta około 1,5 miliona m³ na dobę. Spadek w rzymskich akweduktach wynosił kilkadziesiąt centymetrów na kilometr. Rzymianie niekiedy odwadniali teren w pobliżu akweduktu, aby zmniejszyć ryzyko skażenia przez wody gruntowe. Przy wyborze źródeł, prócz badania stanu wody, obserwowali stan zdrowia ludzi. Woda była dostarczana do fontann, łaźni i szaletów publicznych, oraz co bogatszych domów.
Z rzymskich wodociągów najbardziej znane są:
- najstarsze, prowadzące wodę do Rzymu:
- Aqua Appia (312 rok p.n.e.)
- czynny do dziś Aqua Marcia (144–140 p.n.e.)
- Aqua Virgo (20 p.n.e.)
- Aqua Claudia (52 rok n.e.).
- oraz leżące poza Italią:
- Francja
- Pont du Gard koło Nîmes we Francji (zbudowany około 19 roku p.n.e.),
- akwedukt do Fréjus (Forum Iulii) przez Roche Taillée,
- Hiszpania
- El Pont del Diable w Tarragonie w Hiszpanii z I wieku p.n.e.,
- akwedukt w Segowii z I – II wiek n.e.,
- akwedukt Los Milagros w Meridzie – I wiek p.n.e.,
- Grecja
- akwedukt w Nikopolis w Epirze z czasów Oktawiana Augusta,
- akwedukt koło miejscowości Moria do Mityleny na Lesbos,
- Izrael
- akwedukt z góry Carmel do Caesarea Maritima budowany pomiędzy I wiekiem p.n.e. a II wiekiem n.e.
- Francja
Przykłady akweduktów z czasów późniejszych:
- Aguas Livres w Campolide w Lizbonie.
Przypisy
- ↑ Paolo Matthiae: Historia powszechna. Tom 2. Od prehistorii do cywilizacji na kontynentach pozaeuropejskich. Mario Attilio Levi, Andrea Pellizzari, Silvia Girocelli. UTET, 2007, s. 571. ISBN 978-84-9819-807-2.
- ↑ Bolesław Orłowski: Groźba i nadzieja. Sensacje z dziejów techniki. Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, 1982, s. 25-28. ISBN 83-203-0224-2.
- ↑ a b c d e Witold Szolginia: Cuda inżynierii. Warszawa: Alfa, 1987, s. 21–27, 28–40. ISBN 83-7001-076-8.
- ↑ a b c d (hiszp. • ang.) Opis rzymskich akweduktów na stronie poświęconej historii antycznego Rzymu
- ↑ a b c d e f g h (ang.) Strona poświęcona rzymskim akweduktom na świecie
- ↑ a b David J. Brown: Mosty. Trzy tysiące lat zmagań z naturą. Warszawa: Arkady, 2005, s. 22–23. ISBN 978-83-213-4401-0.
- ↑ (fr. • ang. • niem. • hiszp. • wł. • niderl. • port. • ros. • jap. • chiń. • chiń. klas. • kor.) Strona poświęcona akweduktowi Pont du Gard
- ↑ (kat.) Opis akweduktu El Pont del Diable na stronie promującej turystykę w Tarragonie
- ↑ (hiszp. • fr.) Opis akweduktu w Segowii na stronie promującej turystykę w mieście
- ↑ (hiszp. • ang.) Opis Aqueducto de los Milagros w Méridzie na stronie promującej turystykę w mieście
- ↑ (gr. • ang.) Krótki opis akweduktu w Nikopolis na stronie Ministerstwa Kultury Grecji
- ↑ (gr. • ang.) Krótki opis akweduktu na wyspie Lesbos na stronie Ministerstwa Kultury Grecji
- ↑ (ang.) Opis akweduktu w Cesarea Maritima na stronie opisującej ciekawe miejsca znane z Pisma Świętego
