Berachot

W tym artykule szczegółowo zbadamy temat Berachot i jego wpływ na nasze współczesne społeczeństwo. Od jego początków po dzisiejsze znaczenie, przeanalizujemy, jak Berachot ukształtował nasze życie i wpłynął na różne aspekty naszego codziennego życia. Dzięki podejściu multidyscyplinarnemu zbadamy różne perspektywy i odpowiednie badania, które pozwolą nam kompleksowo zrozumieć znaczenie Berachot w naszym współczesnym świecie. Podobnie przeanalizujemy możliwe przyszłe scenariusze i ich potencjalną ewolucję, aby zaoferować pełną i zaktualizowaną wizję tego tematu o znaczeniu globalnym.

Pierwsza strona traktatu Berachot 2a

Berachot (hebr. ברכות; pol. błogosławieństwa) – nazwa pierwszego traktatu Miszny, w porządku Zeraim. Zawiera przepisy dotyczące typowych dla duchowości judaizmu modlitw dziękczynnych, błogosławieństw Boga. Traktat ten uczy miłości (Szema), szacunku i wdzięczności dla Boga, który jest Stwórcą wszystkiego, głębin ziemi, szczytów górskich i morza (por. Ps 95(94). On też wyprowadził Izraela z domu niewoli egipskiej, zawarł Przymierze z Izraelem na Synaju i wprowadził do ziemi obiecanej.

Pochodzenie biblijne

Przepisy zawarte w tym traktacie mają źródło w następujących fragmentach Tory:

Księga Powtórzonego Prawa 6,4:

Słuchaj, Izraelu! PAN jest naszym Bogiem, PAN jeden.

Księga Powtórzonego Prawa 8,10:

Tam najesz się do syta i będziesz błogosławił PANA, twojego Boga, za piękny kraj, którym cię obdarzył.

Księga Psalmów 45,18:

Wspominać będą twe imię przez wszystkie pokolenia; narody będą cię sławić zawsze i na wieki.

Struktura

Traktat Berachot można podzielić na trzy części: (1) pierwsze trzy rozdziały omawiają zalecenia dotyczące odmawiania Szemy, (2) rozdział czwarty i piąty nawiązują do sposobów odmawiania Amidy; (3) rozdziały od piątego do dziewiątego podają zalecenia dotyczące odmawiania błogosławieństw.

Talmud babiloński oraz jerozolimski zawierają kompletny tekst traktatu wraz z komentarzami i uzupełnieniami. Zamieszczono w nich, oprócz właściwego komentarza, m.in. legendy hagiograficzne, interpretacje snów, szczegóły z pogranicza folkloru.

Streszczenie

Traktat ten podzielony jest na dziewięć rozdziałów. Treść ich przedstawia się następująco:

  • Rozdział pierwszy omawia porę i sposób odmawiania Szemy.
  • Rozdział drugi podaje konkretne sposoby recytowania Szemy w różnych sytuacjach.
  • Rozdział trzeci wyszczególnia okoliczności zwalniające od odmawiania Szemy (np. nie muszą tego robić kobiety, niewolnicy i dzieci).
  • Rozdział czwarty odnosi się do Amidy. Podaje przykłady pór i sytuacji, w których odmawia się tę modlitwę.
  • Rozdział piąty podaje więcej szczegółów dotyczących sytuacji, w których należy odmawiać Amidę.
  • Rozdział szósty omawia błogosławieństwa odmawiane przed posiłkami.
  • Rozdział siódmy traktuje o zimun – zaproszeniu do wspólnej modlitwy dziękczynnej, tzw. Birkat hamazon, którą odmawia się po spożyciu posiłku zawierającego chleb.
  • Rozdział ósmy prezentuje listę spraw stanowiących istotę sporów między szkołami Hillela i Szammaja. Kontrowersje dotyczą m.in. kolejności wykonywania czynności podczas spożywania posiłków, na przykład kiedy nalewać wino do kubka – przed czy po umyciu rąk.
  • Rozdział dziewiąty wymienia błogosławieństwa, które należy odmawiać w rozmaitych okolicznościach, na przykład w czasie deszczu, podczas budowy domu, przypadkowych spotkań, reakcji na dobre lub złe wiadomości.

Znaczenie

Codzienne błogosławieństwa wznoszone są w ciągu dnia, by go uświęcić. Na przykład po obudzeniu, przy obmyciu wypowiada się następujące pierwsze błogosławieństwo:

Błogosławiony bądź Ty, JHWH (czytaj: Adonaj), nasz Boże, Królu wszechświata, który uświęciłeś nas swoimi przykazaniami, i dałeś nam przykazanie umywania rąk.

Inne poranne błogosławieństwo – przy pianiu koguta:

Błogosławiony bądź Ty, JHWH (czytaj: Adonaj), nasz Boże, Królu wszechświata, który uświęciłeś nas swoimi przykazaniami, który dałeś kogutowi inteligencję, by rozróżniał dzień od nocy.

Następnie przychodzą błogosławieństwa, w których pobożny Żyd błogosławi Boga za to, że nie został stworzony ani poganinem, ani niewolnikiem, ani kobietą. Z kolei kobieta zaś modli się:

Błogosławiony bądź Ty, JHWH (czytaj: Adonaj), nasz Boże, Królu wszechświata, który uświęciłeś nas swoimi przykazaniami, i stworzyłeś mnie zgodnie ze swą wolą.

Rabini komentują te dwa ostatnie błogosławieństwa, że jest łaską dla mężczyzny być powołanym do wypełnienia obowiązków modlitewnych, a dla kobiety łaską jest być wolną od nich, by zająć się pracami domowymi.

Świąteczne błogosławieństwa, bardziej uroczyste, dłuższe, wznoszone czy to przy posiłkach w domu, tzw. Birkat hamazon, czy też w modlitwie synagogalnej, zwłaszcza te poprzedzające śpiew Szema Izrael, stały się prototypem chrześcijańskich dziękczynnych modlitw eucharystycznych.

Zobacz też

Przypisy

  1. Wszystkie cytaty za tłumaczeniem Biblii paulistów zamieszczonym tu.
  2. E. L. Segel, Berachot, w: Encyclopaedia Judaica pod red. M. Berenbaum; F. Skolnik, Detroit: Macmillan Reference USA, 2007, Vol. 3, ss. 399
  3. E. L. Segel, op. cit., s. 400.
  4. G. Zlatkes, Traktat Miszny Berachot – Błogosławieństwa w: Studia Judaica, nr 2(28) 2011, s. 347.
  5. D. Hedergard: Seder R. Amram Gaon. s. 10.
  6. Bouyer L.: Eucharist. s. 60.

Bibliografia

  • Bouyer L.: Eucharist. Theology and Spirituality of the Eucharistic Prayer. Notre Dame, Indiana: University of Notre Dame Press, 1968, s. 484.
  • Hedergard D.: Seder R. Amram Gaon. T. 1. Lund: 1951.
  • K. Pilarczyk, Literatura żydowska od epoki biblijnej do haskali. Wprowadzenie religioznawcze, literackie i historyczne, Kraków 2006.
  • E.L. Segel, Berachot, w: Encyclopaedia Judaica pod red. M. Berenbaum; F. Skolnik, Detroit: Macmillan Reference USA, 2007, Vol. 3, ss. 399.
  • G. Zlatkes, Traktat Miszny Berachot – Błogosławieństwa Studia Judaica, nr 2(28) 2011, s. 347-364.

Linki zewnętrzne