Brama Elbląska w Gdańsku

Brama Elbląska w Gdańsku to temat, który przyciągnął dziś uwagę i zainteresowanie wielu osób. Dzięki bogatej w szczegóły historii i znaczącemu wpływowi na społeczeństwo, Brama Elbląska w Gdańsku okazał się dla wielu źródłem debaty i refleksji. Z biegiem lat Brama Elbląska w Gdańsku ewoluował i dostosowywał się do zmieniających się okoliczności, dzięki czemu jest dziś aktualnym tematem. W tym artykule zbadamy różne aspekty i perspektywy Brama Elbląska w Gdańsku, a także jego wpływ na różne aspekty codziennego życia.

Brama Elbląska
Werder Tor
Ilustracja
Brama Elbląska w 1912, tuż przed rozbiórką
Województwo

 pomorskie

Miasto

 Gdańsk

Typ budynku

brama miejska

Zniszczono

1912

Położenie na mapie Gdańska
Mapa konturowa Gdańska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Brama Elbląska”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Brama Elbląska”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Brama Elbląska”
Ziemia54°20′57,8″N 18°40′32,5″E/54,349400 18,675700

Brama Elbląska (niem. Werder Tor) – niezachowana brama miejska w Gdańsku. Znajdowała się na Knipawie.

Historia

Brama Elbląska położona była w ciągu dzisiejszej ul. Elbląskiej w rejonie skrzyżowania z ul. Głęboką. W XIV lub w XV wieku wzniesiono w tym miejscu drewnianą furtę na grobli biegnącej pomiędzy podmokłymi łąkami w kierunku Długich Ogrodów. Poprzedzona była najprawdopodobniej zwodzonym mostem nad rowem wodnym (obecny Opływ Motławy). W 1456 wzmiankowana jako Brama Skrajna (ad valvam extremam). Była wówczas wzmocniona przez basteję.

W XVI wieku brama została najprawdopodobniej przebudowana w związku z budową wałów chroniących Rudno. W XVII wieku miała formę niewielkiego budynku z kalenicowym dachem. Poprzedzona była rozlewiskiem zasilanym przez rowy odwadniające Olszynki. W okresie napoleońskim (Pierwsze Wolne Miasto Gdańsk) Francuzi ufortyfikowali przedpole bramy, budując kilka lunet, które tworzyły tak zwany Fort Desaix. Wzmocnienie bramy było istotne, ponieważ w jej okolicy znajdowały się urządzenia hydrotechniczne, mogące posłużyć obrońcom do zalania przedpola miasta na wypadek oblężenia. Najprawdopodobniej w latach 70. XIX wieku przejazd bramy został poszerzony i od tego czasu obiekt pełnił już wyłącznie funkcję miejskich rogatek. Rozebrana w 1912 roku. Na terenie kościoła przy ul. Głębokiej zachował się element płotu fortecznego.

Kwestia nazwy

Niemiecka nazwa Werder Tor oznacza Bramę Żuławską. W ten sposób nazywana jest obecnie zachowana, położona nieopodal, XVII-wieczna Brama Żuławska, która była historycznie nazywana Bramą Długich Ogrodów. Nazwa Brama Elbląska jest natomiast ahistoryczna.

Bibliografia

  • Grzegorz Bukal (red.): Fortyfikacje Gdańska. Gdańsk: Nadbałtyckie Centrum Kultury, 2006. ISBN 83-919189-6-3.

Przypisy

  1. ↑ a b c d Gedanopedia – Brama Żuławska.
  2. ↑ a b c gdanskastrefa.com – Brama Żuławska zwana Elbląską.
  3. ↑ Bukal s. 51.
  4. ↑ a b Gedanopedia – Bramy.
Bramy miejskie w Gdańsku
Zachowane bramy murów
Zachowane bramy wodne
Częściowo zachowane bramy
Niezachowane bramy

Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot