Goplanie

W dzisiejszym artykule zagłębimy się w fascynujący świat Goplanie. Niezależnie od tego, czy mówimy o życiu Goplanie, znaczeniu Goplanie w dzisiejszym społeczeństwie, czy kluczowych momentach w historii Goplanie, ten temat z pewnością nas intryguje. Zbadamy wszystkie aspekty Goplanie, od jego początków po znaczenie we współczesnym świecie i odkryjemy, jak ewoluował on na przestrzeni czasu. Podobnie przeanalizujemy wpływ, jaki Goplanie wywarł na różne obszary, a także jego wpływ na kulturę popularną. Przygotuj się na zagłębienie się w temat, który nie przestaje nas zaskakiwać i którego zdecydowanie nie możemy zignorować.

Goplanie – hipotetyczne plemię słowiańskie zamieszkujące najprawdopodobniej okolice Pojezierza Wielkopolskiego i jeziora Gopło na Kujawach.

Kraj Goplan nazywano zapewne Gopłami, a słowo to oznaczało błotniste, podmokłe tereny obfitujące w grzęzawiska. Geograf Bawarski podaje (844–845), że Goplanie (Glopeani) mieli w pierwszej połowie IX w. 400 grodów. Lokalizacja Glopeani nad Gopłem powstała w wyniku zasugerowania się badaczy przekazami z Kroniki wielkopolskiej umiejscawiającymi pierwotną stolicę Polan w Kruszwicy oraz faktem, że Geograf Bawarski Polan nie wymienił w swym spisie. Na tej podstawie przypuszcza się, że Goplanie panowali wówczas nad Polanami i Gnieznem, natomiast ich władca Popiel bądź Pąpil był naczelnikiem Goplan, obalonym przez Polan na drodze przewrotu. Na tronie, niezależnego już od Goplan, Gniezna zasiadł syn Piasta lub PaztaSiemowit. Przeciwko tej hipotezie mogłoby świadczyć to, że przekaz Galla Anonima umiejscawia Popiela i cały "przewrót" w Gnieźnie, jednak wyniki badań dendrochronologicznych datują powstanie grodu gnieźnieńskiego na 940-941 rok, a powstanie grodu kruszwickiego na lata 975-999, co czyni tę wersję nieprawdopodobną.

Bardziej prawdopodobna wydaje się hipoteza Gerarda Labudy, że jednostka ponadplemienna posiadająca 400 grodów nie mogła zniknąć nagle ze sceny dziejowej i że pod nazwą Goplan (i Glopeani) faktycznie ukrywają się Polanie.

Dane archeologiczne są niejednoznaczne. Potwierdzają co prawda istnienie potężnego centrum osadniczego na Kujawach w okolicach Gopła, jednak wykopaliska w Kruszwicy nie potwierdziły istnienia tam w VIII-IX wieku potężnego ośrodka grodowo-plemiennego (rolę ośrodka plemiennego pełnił w tym okresie pobliski gród w Mietlicy). Po Goplanach kujawskich nie pozostał żaden uchwytny ślad w nazewnictwie miejscowym.

Badania archeologiczne przeprowadzone na przełomie XX i XXI w. nie potwierdzają istnienia samodzielnego plemienia w rejonie Gopła, a nadgoplańskie skupisko osadnicze (z centrum grodowym w Mietlicy) uważają za część plemienia zajmującego Wysoczyznę Gnieźnieńksą (Goplanie?/ Polanie?/ Lestkowice?) i posiadającego swoje centrum kultowe na Górze Lecha.

Zobacz też

Przypisy

  1. Andrzej Buko: Archeologia Polski wczesnośredniowiecznej. Odkrycia, hipotezy, interpretacje. Warszawa: Wydawnictwo „Trio”, 2005, s. 231. ISBN 83-7436-023-2.
  2. Andrzej Buko. 1050-lecie chrześcijaństwa na ziemiach polskich. Państwo Mieszka I i problem wczesnej chrystianizacji Polski w perspektywie badań archeologicznych. „Nauka”. 2, s. 11, 2016. (pol.). 
  3. Gerard Labuda, Mieszko I, Ossolineum 2002
  4. Zofia Kurnatowska, Początki Polski, Poznań 2002, s. 39