Hamlet (postać)
W tym artykule omówimy wszystko, co jest związane z Hamlet (postać). Od jego powstania do dzisiejszej ewolucji, poprzez zastosowania w różnych kontekstach. Hamlet (postać) odegrał fundamentalną rolę w aspektach tak różnorodnych, jak społeczeństwo, technologia, kultura i historia. Przez lata Hamlet (postać) wywołał debatę na temat jego wpływu i wpływu na nasze życie, jego implikacji etycznych i przyszłego rozwoju. Dlatego ważne jest, aby dogłębnie przeanalizować wszystkie aspekty związane z Hamlet (postać), aby lepiej zrozumieć jego znaczenie we współczesnym świecie i jego potencjał w przyszłości.
 Sarah Bernhardt jako Hamlet | |
| Pierwsze wystąpienie | |
|---|---|
| Twórca | |
| Dane biograficzne | |
| Płeć |
mężczyzna |
Hamlet, książę Danii, Hamlet, królewicz duński – postać fikcyjna, tytułowy i główny bohater dramatu Hamlet Williama Szekspira, bohater tragiczny, uważany za „symbol człowieka, któremu skłonność do autorefleksji uniemożliwia działanie”.
Rola Hamleta
Od wieków rola Hamleta jest przedmiotem licznych studiów interpretacyjnych, zajmował się tym m.in. Stanisław Wyspiański, a także licznych odniesień w literaturze, malarstwie czy operze.
Jest uznawany za jedną z najtrudniejszych kreacji aktorskich: „Hamlet to rola, według której ocenia się aktorów i reżyserów (...)”. Pierwszym aktorem, który wcielił się w postać Hamleta był Richard Burbage, potem w postać duńskiego księcia wcielały się największe gwiazdy teatralne i filmowe, m.in. tacy aktorzy: David Garrick, Edwin Booth, Laurence Olivier, John Gielgud, Richard Burton, Richard Chamberlain, Kenneth Branagh, Mel Gibson, Ethan Hawke czy Gustaw Holoubek, ale także kobiety, m.in.: Sarah Bernhardt, Teresa Budzisz-Krzyżanowska czy Angela Winkler.
Opis postaci
Zamieszkuje zamek Elzynor, jako członek rodziny królewskiej w XI-wiecznej Danii. Jest synem zmarłego króla Hamleta i królowej Gertrudy, bratankiem i synowcem rządzącego króla Danii Klaudiusza. Jest mężczyzną trzydziestokilkuletnim, kulturalnym i wykształconym, mającym za sobą studia w Wittenberdze, ale i żołnierską przeszłość. Jego przyjaciółmi są Horacy oraz Rozenkranc i Gildenstern, a obiektem jego westchnień – Ofelia.
Pierwowzór postaci
Hamlet był półlegendarnym księciem Jutlandii – historia jego życia została zapisana w zaginionej islandzkiej sadze, skąd zaczerpnął ją Saxo Grammaticus, umieszczając go w poczcie władców Danii w kronice Gesta Danorum (XIII wiek). Szekspir, tworząc swój dramat, opierał się na wzbogaconym przekładzie dzieła Saxo Gramatyka autorstwa François de Belleforest oraz na zaginionej XVI wiecznej sztuce autorstwa Thomasa Kyda.
Cytaty
.jpg)
Hamlet wypowiada wiele słynnych fraz, w tym jedną z najbardziej znanych literackich kwestii: „Być albo nie być”, ang.: To be, or not to be (akt trzeci, scena pierwsza).
Wybrane inne cytaty:
- „Słowa, słowa, słowa”, w odpowiedzi na pytanie Poloniusza: „Cóż to czytasz, mości książę?” – akt drugi, scena druga,
- „Biedny Yoryku! Znałem go, mój Horacy”, to podczas tej sceny Hamlet trzyma w ręku czaszkę, a nie wtedy, gdy pyta „Być albo nie być” – akt piąty, scena pierwsza
- „Reszta jest milczeniem”, ostatnie słowa – akt piąty, scena druga
Aktorzy wcielający się w role Hamleta
Lista wybranych aktorów wcielających się w rolę Hamleta:
Role teatralne
- Richard Burbage – pierwszy odtwórca roli
- John Barrymore
- Johnston Forbes-Robertson
- Wojciech Bogusławski – spektakl w Teatrze Lwowskim we Lwowie, premiera 9 kwietnia 1798
- Józef Śliwicki – spektakl w Teatrze Miejskim we Lwowie, premiera 28 listopada 1902
- Karol Adwentowicz – spektakl w reżyserii Mariana Jednowskiego w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, premiera 2 kwietnia 1921
- Aleksander Węgierko – spektakl w reżyserii Aleksandra Węgierki w Teatrze Polskim w Warszawie, premiera 4 kwietnia 1939
- Leszek Herdegen – spektakl w reżyserii Romana Zawistowskiego w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, premiera 30 września 1956
- Edmund Fetting – spektakl w reżyserii Andrzeja Wajdy w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku, premiera 13 czerwca 1960
- Gustaw Holoubek – spektakl w reżyserii Gustawa Holoubka w Teatrze Dramatycznym w Warszawie, premiera 11 listopada 1962
- Daniel Olbrychski – spektakl w reżyserii Adama Hanuszkiewicza w Teatrze Narodowym w Warszawie, premiera 16 kwietnia 1970
- Piotr Fronczewski – spektakl w reżyserii Gustawa Holoubka w Teatrze Dramatycznym w Warszawie, premiera 28 grudnia 1979
- Jerzy Stuhr – spektakl Tragiczna historia Hamleta księcia Danii w reżyserii Andrzej Wajdy w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, premiera 28 listopada 1981
- Teresa Budzisz-Krzyżanowska – spektakl Hamlet (IV) w reżyserii Andrzeja Wajdy, w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie, premiera 30 czerwca 1989
- Val Kilmer
- William Hurt
- Ben Whishaw – spektakl w The Old Vic
Role filmowe
- Laurence Olivier – Hamlet, 1948, w reżyserii Laurence’a Oliviera
- Innokientij Smoktunowski – Hamlet, 1964, w reżyserii Grigorija Kozincewa
- Richard Chamberlain – Hamlet, jeden z odcinków Hallmark Hall of Fame, 1970
- Derek Jacobi – Hamlet, 1980, telewizyjna inscenizacja BBC, w reżyserii Rodneya Bennetta
- Mel Gibson – Hamlet, 1990, w reżyserii Franco Zeffirellego
- Kenneth Branagh – Hamlet, 1996, w reżyserii Kennetha Branagha
- Ethan Hawke – Hamlet, 2000, w reżyserii Michaela Almereydy
- David Tennant – Hamlet, 2009, w reżyserii Gregory’ego Dorana
Uwagi
- ↑ Wszystkie cytaty w haśle na podstawie tłumaczenia Józefa Paszkowskiego
- ↑ Występuje w tragedii jako „Duch”
- ↑ W rzeczywistości Uniwersytet w Wittenberdze powstał w 1502 roku
- ↑ Na podstawie materiałów źródłowych, głównie IMDb i e-teatr.pl
Przypisy
- ↑ a b c Hamlet, Encyklopedia PWN .
- ↑ Allan Lazar, Dan Karlan, Jeremy Salter, 101 postaci, które zmieniały świat, choć nigdy nie żyły, tłum. Barbara Gadowska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2007, ISBN 978-83-247-0714-0, s. 177.
- ↑ a b Tony Howard: Women as Hamlet: Performance and Interpretation in Theatre, Film and Fiction. books.google.co.uk. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Tragiczna historia Hamleta księcia Danii – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
- ↑ Hamlet (IV) – William Shakespeare. e-teatr.pl. .
Bibliografia
- William Shakespeare, tłum. Józef Paszkowski: Hamlet. Królewicz duński. wolnelektury.pl. .
- Hamlet (character). IMDb. . . (ang.).
- Hamlet – wszystkie realizacje. e-teatr.pl. .