Kępa Potocka (wyspa)
W tym artykule przyjrzymy się fascynującemu życiu Kępa Potocka (wyspa) i jego wpływowi na dzisiejsze społeczeństwo. Od skromnych początków po drogę na szczyt Kępa Potocka (wyspa) pozostawił niezatarty ślad w historii. Dzięki swoim osiągnięciom i wyzwaniom Kępa Potocka (wyspa) zainspirował niezliczone rzesze ludzi do pójścia w jego ślady i osiągnięcia własnych celów. Na tych stronach odkryjemy sekrety sukcesu Kępa Potocka (wyspa) i tego, jak jego dziedzictwo nadal wpływa na przyszłe pokolenia. Przygotuj się na ekscytującą podróż przez życie Kępa Potocka (wyspa)!
 Kępa Potocka na mapie z 1879 roku, pomiędzy Marymontem a Pelcowizną | |
| Kontynent | |
|---|---|
| Państwo | |
| Województwo | |
| Akwen | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°17′01″N 20°59′30″E/52,283611 20,991667
| |
Kępa Potocka – zalądowiona na przełomie XIX i XX w. wyspa na Wiśle w Warszawie, następnie określenie części miasta.
Położenie i charakterystyka
Kępa Potocka to istniejąca do XIX w. lub początku XX w. kępa, czyli wyspa na rzece położona po lewej, zachodniej stronie Wisły, w sąsiedztwie Marymontu. Według mapy z 1879 roku mogła mieć maksymalnie ok. 2,1 km długości i ponad 400 m szerokości. Po zmianie nurtu rzeki i uzyskaniu połączenia z lądem stała się fragmentem terasy zalewowej. W miejscu dawnej odnogi powstało starorzecze Łacha Potocka. Według państwowego rejestru nazw geograficznych północna część wyspy wchodziła w skład dawnej wsi Ruda Ewansa.
Nazwa wyspy wywodzi się od dawnej miejscowości Potok.
Na mapie z 1918 roku wyspa dzieli się na trzy odrębnie nazwane części, od północy: Kępa Majoracka, Kępa Potocka i Kępa Rządowa. W dwudziestoleciu międzywojennym nazwy Kępa Potocka zaczęto używać także w kontekście obszarów położonych na zachód od Łachy Potockiej. Na niemieckiej mapie z 1941 roku, gdzie uwidoczniono stałe połączenie z lądem, dzieli się na dwie części − Kępę Potocką i Kępę Sopocką.
W czasie powstania warszawskiego, w dniach 16–21 września 1944 roku, miały tu miejsce walki pomiędzy Niemcami a 6 Pułkiem 2 Dywizji Piechoty im. Dąbrowskiego ludowego Wojska Polskiego. Dokonał on desantu przez rzekę po zdobyciu Pragi. Operacja nie powiodła się, w jej wyniku zginęło 250 polskich żołnierzy, a zgrupowanie ewakuowano.
W 1961 roku na części terenu, wzdłuż Łachy Potockiej, urządzono park Kępa Potocka, którego projektantami byli Karol Kozłowski i Elżbieta Jankowska. W latach 1964–1969 w sąsiedztwie, na południu, powstało osiedle Kępa Potocka składające się z czterech budynków mieszkalnych wielorodzinnych. W latach 1972–1975 ulicę Wybrzeże Gdyńskie włączono w Wisłostradę. W latach 1976–1981 wybudowano Trasę Toruńską wraz z mostem Grota Roweckiego. Od 1981 roku jej odcinek przebiegający m.in. nad Kępą Potocką nosi nazwę Armii Krajowej. Przy przecięciu z Wisłostradą tworzy węzeł drogowy o nazwie Wisłostrada. Oprócz tego obszar dawnej wyspy zajmują także tereny rekreacyjne, w tym zaplanowane pierwotnie dla klubu sportowego Spójnia Warszawa, oraz ogródki działkowe. W latach 2003–2004 pod adresem Wybrzeże Gdyńskie 4 wybudowano Centrum Olimpijskie, siedzibę Polskiego Komitetu Olimpijskiego.
Leży na terenie warszawskich dzielnic Żoliborz (MSI: Marymont-Potok) i Bielany (MSI: Marymont-Ruda).
Przyroda
Północna część obszaru dawnej wyspy znajduje się w otulinie rezerwatu przyrody Las Bielański, a całość w granicach Warszawskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Tereny nadrzeczne stanowią część obszaru Natura 2000 w ramach dyrektywy ptasiej – Dolina Środkowej Wisły. Na Kępie Potockiej rośnie topola czarna o obwodzie ponad 760 cm chroniona od 1976 roku jako pomnik przyrody.
Zgodnie z badaniem z 2004 roku na Kępie Potockiej stwierdzono występowanie takich gatunków ptaków jak: łabędź niemy, kaczka krzyżówka, kuropatwa, dzięcioł białoszyi, jaskółka oknówka, słowik rdzawy, muchołówka żałobna, pełzacz leśny i gąsiorek. Tereny nadwiślańskie stanowią też siedlisko wielu ssaków, występują m.in. jeż wschodni, kret, dziki królik, kuna leśna i sarna. Park Kępa Potocka porastają topole, wierzby, lipy i klony.
Galeria
|
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 331, ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Zdzisław Biernacki: IV. Geomorfologia i wody powierzchniowe. W: Wisła w Warszawie. Warszawa: Biuro Zarządu m.st. Warszawy, Wydział Planowania Przestrzennego i Architektury, Opracowanie graficzne, druk i oprawa: Dom Wydawniczy ELIPSA, 2000, s. 58. ISBN 83-907333-7-4. .
- ↑ a b Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 165. ISBN 978-83-62189-08-3.
- ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 962, ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Plan m. Warszawy poprawiony i dopełniony przez Służbę Inżynierską Miasta 1:16800, 1879 .
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 117778
- ↑ Plan stołecznego miasta Warszawy (litografia: F. Kasprzykiewicza) 1:27800, 1918 .
- ↑ Plan der Stadt Warschau, D. Mil. Kart. Inst. Warschau, 1941 .
- ↑ a b c Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 121–122. ISBN 83-85028-56-0.
- ↑ Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 72. OCLC 831027217.
- ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 961, ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 509, 898, 899, ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – nazwy obiektów fizjograficznych – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 1465198
- ↑ Centrum Olimpijskie Warszawa, Wybrzeże Gdyńskie 4 , urbanity.pl .
- ↑ Dzielnica Żoliborz - Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie .
- ↑ Dzielnica Bielany - Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie .
- ↑ Główny Urząd Geodezji i Kartografii: Geoportal krajowy. geoportal.gov.pl. .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Rezerwat przyrody Las Bielański .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawski obszar chronionego krajobrazu .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Obszar Natura 2000 Dolina Środkowej Wisły .
- ↑ Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Pomnik przyrody .
- ↑ Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy – Załącznik nr II.7. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. . . (pol.).
- ↑ Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy , Miejska Pracownia Planowania Przestrzennego i Strategii Rozwoju, 2006, s. 91–92 (pol.).
- ↑ Opracowanie ekofizjograficzne do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy – Załącznik nr II.6. Biuro Naczelnego Architekta Miasta, 2004. . . (pol.).
- ↑ Transprojekt - Warszawa Sp., Materiały do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację dostosowania trasy Armii Krajowej do parametrów drogi ekspresowej S-8 na odcinku: al. Prymasa Tysiąclecia w Warszawie – ul. Piłsudskiego w Markach. Raport o oddziaływaniu na środowisko, Warszawa 2005, s. 43 .