Lucjan Rydel (poeta)

Dziś Lucjan Rydel (poeta) to temat, który pozostaje aktualny i interesujący dla szerokiego grona odbiorców. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne czy wpływ na kulturę popularną, Lucjan Rydel (poeta) nadal jest tematem ciągłej debaty i badań. Od swoich początków do chwili obecnej Lucjan Rydel (poeta) był kamieniem milowym w różnych aspektach ludzkiego życia, a jego znaczenie pozostaje niezaprzeczalne. W tym artykule zbadamy wiele aspektów Lucjan Rydel (poeta) i jego wpływ w różnych obszarach, mając na celu zaoferowanie pełnego i wzbogacającego spojrzenia na ten ważny temat.

Lucjan Rydel
Ilustracja
Lucjan Rydel (przed 1906)
Data i miejsce urodzenia

17 maja 1870
Kraków

Data i miejsce śmierci

8 kwietnia 1918
Bronowice Małe

Narodowość

polska

Dziedzina sztuki

literatura

Epoka

Młoda Polska

Muzeum artysty

Rydlówka

Faksymile
Odznaczenia
Kawaler Orderu Franciszka Józefa (Austro-Węgry)
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach
Lucjan Rydel z rodziną (fot. z ok. 1910)
Dworek Rydlówka
Grób Lucjana Rydla oraz jego żony na cmentarzu Rakowickim

Lucjan Antoni Feliks Rydel (ur. 17 maja 1870 w Krakowie, zm. 8 kwietnia 1918 w Bronowicach Małych) – poeta, prozaik i dramatopisarz okresu Młodej Polski.

Życiorys

Był synem Lucjana (okulisty, profesora i rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego) i Heleny z Kremerów oraz wnukiem Józefa Kremera. W 1888 zdał egzamin dojrzałości w C.K. Gimnazjum św. Jacka w Krakowie. W latach 1888–1894 studiował na Wydziale Prawa UJ – studia te podjął na stanowcze życzenie ojca. Po uzyskaniu stopnia doktora poświęcił się twórczości literackiej i zagadnieniom z dziedziny historii i historii sztuki. Jesienią 1895 zamieszkał w Warszawie. Publikował felietony i artykuły z historii sztuki oraz krytyki literackie na łamach gazet warszawskich i krakowskich, między innymi w Gazecie Polskiej. W 1896 uzyskał stypendium przyznane przez Akademię Umiejętności, dzięki któremu wyjechał do Paryża. Uczęszczał na wykłady w Collège de France, Sorbonie i École des Beaux-Arts. Pracował w Bibliotece Polskiej.

Po powrocie zamieszkał w Krakowie. Ślub Lucjana Rydla z Jadwigą Mikołajczykówną (1883–1936), córką gospodarza z Bronowic, który odbył się 20 listopada 1900, stał się tematem Wesela, słynnego dramatu autorstwa Stanisława Wyspiańskiego – jednego z zaproszonych gości. Ślub był przedmiotem kontrowersji. W 1901 zamieszkali z żoną w dworku w podkrakowskiej wsi Tonie (obecnie dwór przy ul. Kaczorówka 10). Mieszkając tam, zakładał czytelnie, prowadził wykłady i organizował przedstawienia ludowe. Przyczynił się do odkrycia i rozwinięcia talentu Antoniego Kucharczyka, wiejskiego poety samouka. W 1907 podróżował po Grecji. Wykłady o sztuce i kulturze greckiej, które prowadził później niemal do końca życia w ASP w Krakowie, przyciągały licznych słuchaczy.

W 1908 zakupił od Włodzimierza Tetmajera dworek w Bronowicach Małych i poddał przebudowie, która trwała cztery lata. Zamieszkał w nim razem z rodziną w 1912. W 1908 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Franciszka Józefa.

Po wybuchu I wojny światowej, od września 1914 do czerwca 1915, przebywał wraz z rodziną Pardubicach i Pradze. Był zastępcą przewodniczącego Prezydium Komitetu Obywatelskiego Polskiego Skarbu Wojskowego w sierpniu 1914. Po powrocie do Krakowa od września 1915 do sierpnia 1916 był dyrektorem Teatru im. Słowackiego. W 1917 choroba nerek spowodowała konieczność usunięcia jednej z nich. W marcu 1918 zachorował na zapalenie płuc. Zmarł w Rydlówce 8 kwietnia 1918 roku. Został pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera KA). Nagrobek ma kształt przydrożnej kapliczki z podkrakowskiej wsi. Razem z pisarzem spoczywają: żona, bracia Stanisław (19-letni, zm. 1909) i Adam oraz siostra Helena Lange, a także członkowie rodziny Sedlmayerów, z którymi Rydlowie byli spowinowaceni.

Twórczość

Upamiętnienie

Ulice L. Rydla ustanowiono w Warszawie (Bielany), Krakowie, Łodzi, Szczecinie, Tychach, Elblągu, Ostrowcu Świętokrzyskim, Zamościu, Bielsku-Białej.

Przypisy

  1. ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C.K. Gimnazyum św. Jacka w Krakowie za rok szkolny 1888. Kraków: 1888, s. 90.
  2. ↑ Paniusie z mieszczańskiego Krakowa pluły jej pod nogi. „To ta małpa, co Rydla zbałamuciła” , Krowoderska.pl, 15 października 2021 (pol.).
  3. ↑ Historia. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. . .
  4. ↑ Odznaczenia jubileuszowe. „Kurjer Lwowski”. Nr 561, s. 2, 1 grudnia 1908. 
  5. ↑ Józef Musiałek, Rok 1914. Przyczynek do dziejów brygady Józefa Piłsudskiego, Kraków 1915, s. 20.
  6. ↑ Lucjan Rydel, Zaczarowane koło : baśń dramatyczna w pięciu aktach, wyd. 1900. , polona.pl .
  7. ↑ Lucjan Rydel, Zygmunt August : trylogia. Cz. 2, Złote więzy, wyd. 1913. , polona.pl .
  8. ↑ Lucjan Rydel, Zygmunt August : trylogia. Cz. 3, Ostatni : dramat, wyd. 1913. , polona.pl .
  9. ↑ Lucjan Rydel, Poezye / wyd. 1909, trzecie znacznie pomnożone. , polona.pl .
  10. ↑ Lucjan Rydel, Dies irae : misteryum fantastyczne, wyd. 1893. , polona.pl .
  11. ↑ Madejowe łoże : stara klechda dla młodych czytelników : w XX pieśniach, wyd. 1909.Lucjan Rydel , polona.pl .

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot