Morwa
Dzisiaj Morwa jest tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu dużej liczby osób. Jego wpływ obejmuje różne obszary, od życia codziennego po rozwój technologiczny i naukowy. W tym artykule zagłębimy się w różne aspekty, które sprawiają, że Morwa jest dziś tak istotnym tematem, badając jego pochodzenie, ewolucję w czasie i wpływ na społeczeństwo. Od znaczenia w historii po znaczenie w kulturze popularnej, Morwa jest tematem, który nie pozostawia nikogo obojętnym i który zasługuje na szczegółową analizę, aby zrozumieć jego prawdziwy zakres w dzisiejszym świecie.
 Morwa czarna | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
morwa |
| Nazwa systematyczna | |
| Morus L. Sp. Pl. 986. 1753 | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Morus nigra L. | |
Morwa (Morus L.) – rodzaj dużych krzewów lub niewielkich drzew liściastych z rodziny morwowatych (Moraceae). Obejmuje 13–19 gatunków. Centrum zróżnicowania rodzaju jest w Azji Wschodniej – w Chinach rośnie 10 gatunków rodzimych, z czego 5 jest endemitami tego kraju. Poza tym morwy rosną w południowej Azji (od Iranu po Indonezję), w Afryce w strefie międzyzwrotnikowej (w tropikach ograniczając się do obszarów górskich), we wschodniej i południowej części Ameryki Północnej oraz w zachodniej Ameryce Południowej (od Wenezueli po północno-zachodnią Argentynę. Jako rośliny introdukowane i zdziczałe rosną na różnych obszarach, zwłaszcza szeroko rozprzestrzeniona jest morwa biała Morus alba, uprawiana i dziczejąca także w Polsce (błędnie wymieniane były także morwa czarna M. nigra i morwa czerwona M. rubra – mylone często z odmianami morwy białej o ciemno zabarwionych owocach).
Morwy uprawiane są jako drzewa ozdobne, dostarczające jadalnych owoców, rośliny pokarmowe jedwabnika morwowego, lecznicze, dostarczające drewna i surowca do wyrobu papieru.
Morfologia
- Pokrój
- Okazałe krzewy i drzewa osiągające do 20 metrów wysokości, zawierające sok mleczny.
- Liście
- Opadające na zimę, skrętoległe, wsparte odpadającymi przylistkami. Blaszki od całobrzegich, poprzez ząbkowane do nieregularnie klapowanych. Od nasady blaszki wychodzi 3–5 głównych żyłek przewodzących, od których boczne odchodzą ułożone już pierzasto.
- Kwiaty
- Rośliny jedno- lub dwupienne. Kwiaty drobne, niepozorne, kwiaty męskie zebrane w zwisające kłosy (z czterodziałkowym okwiatem i czterema pręcikami), kwiaty żeńskie zebrane w jajowate do główkowatych kwiatostany (kwiaty z czterokrotnym okwiatem i jednym słupkiem zwieńczonym dwudzielnym znamieniem).
- Owoce
- Drobne niełupki otoczone zmięśniałymi listkami okwiatu, które zrastając się tworzą owalne owocostany. Kolor owocu złożonego zależny od gatunku i może być biały, czerwony, purpurowy do prawie czarnego.
Systematyka
- Pozycja systematyczna według APweb (2001...)
Rodzaj należący do plemienia Moreae, rodziny morwowatych (Moraceae Link), która wraz z siostrzanym kladem pokrzywowatymi należy do kladu różowych w obrębie okrytonasiennych.
- Morus alba L. – morwa biała
- Morus boninensis Koidz.
- Morus cathayana Hemsl.
- Morus celtidifolia Kunth
- Morus indica L.
- Morus insignis Bureau
- Morus koordersiana J.-F.Leroy
- Morus liboensis S.S.Chang
- Morus macroura Miq.
- Morus mesozygia Stapf
- Morus microphylla Buckley
- Morus miyabeana Hotta
- Morus mongolica (Bureau) C.K.Schneid.
- Morus nigra L. – morwa czarna
- Morus notabilis C.K.Schneid.
- Morus rubra L. – morwa czerwona
- Morus serrata Roxb.
- Morus trilobata (S.S.Chang) Z.Y.Cao
- Morus wittiorum Hand.-Mazz.
Przypisy
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 (ang.).
- ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– (ang.).
- ↑ Index Nominum Genericorum. .
- ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 602, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c Morus L.. Plants of the World online . Royal Botanic Gardens, Kew. .
- ↑ a b c d e Morus Linnaeus. Flora of China . eFloras.org. .
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 118, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ a b Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003, s. 538. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 1. Trees and shrubs. London: Macmillan, 2002, s. 163. ISBN 0-333-73003-8.
- ↑ Morus Linnaeus. Flora of North America . eFloras.org. .