Oblężenie Krakowa (1657)
W tym artykule zagłębimy się w fascynujący świat Oblężenie Krakowa (1657) w celu zbadania różnych aspektów, znaczeń i konsekwencji, które obejmuje ta koncepcja. Od jego początków do dzisiejszego znaczenia, omówimy każdy aspekt Oblężenie Krakowa (1657) w sposób szczegółowy i wyczerpujący, aby zapewnić pełne zrozumienie tego tematu. Poprzez analizy, refleksje i konkretne przykłady staramy się zaoferować czytelnikowi wszechstronną i wzbogacającą wizję, która pozwala nam głębiej zagłębić się w wiedzę o Oblężenie Krakowa (1657) i jego znaczeniu we współczesnym kontekście.
 |
Ten artykuł od 2023-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
| II wojna północna potop szwedzki | |||
 Plan umocnień Krakowa w 1657, Izydor Affaita mł. | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
próba opanowania basenu Morza Bałtyckiego przez Szwedów | ||
| Wynik |
zwycięstwo polsko-niemieckie | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Położenie na mapie świata  | |||
| 50,06139°N 19,93722°E/50,061389 19,937222 | |||
Oblężenie Krakowa, drugie w czasie potopu szwedzkiego, miało miejsce w latach 1656–1657 i zakończyło się ostatecznie 25 sierpnia 1657 roku. Wojska szwedzkie pod dowództwem gen. Paula Würtza wzmocnione przez wojsko siedmiogrodzkie Jana Bethlena broniły oblężonego Krakowa przed wojskami polskimi Jerzego Lubomirskiego, a później także przed cesarskimi posiłkami pod dowództwem feldmarszałka Melchiora von Hatzfeldta.
Po oblężeniu miasta w roku 1655 i kapitulacji dnia 17 października polscy obrońcy pod wodzą Stefana Czarnieckiego opuścili miasto, a ich miejsce zajęła załoga szwedzka. Od tego miejsca zaczęła się szwedzka okupacja miasta. Na mocy traktatu w Radnot z 6 grudnia tego roku Kraków przypadł Siedmiogrodowi i 28 marca 1657 wojska Jerzego II Rakoczego dotarły do miasta i zasiliły jego załogę 2500 wojska. Miasto w czasie szwedzkiego panowania zyskało nowe umocnienia, rozbudowano te z 1655 autorstwa Izydora Affaity. Walki o miasto były zażarte, jednak wobec braku ciężkiej artylerii wojska koronne niewiele mogły wskórać i jedyną skuteczną taktyką okazało się odcięcie miasta od dostaw[potrzebny przypis].
W sierpniu pod Krakowem stanęła armia cesarska (17–18 tys. żołnierzy) pod dowództwem feldmarszałka Melchiora von Hatzfeldta, wspierając wojska polskie. 4 sierpnia 1657 roku wojska królewsko-cesarskie szykowały się do szturmu, gdy nadszedł rozkaz od księcia Rakoczego, oblężonego w tym czasie przez siły tatarsko-polskie, nakazujący Węgrom pod rozkazami Jana Bethlena oddanie Krakowa. Po kapitulacji wojsk siedmiogrodzkich wojska koronne 7 sierpnia weszły do Lwowa, skąd po krótkim odpoczynku dywizje Lubomirskiego i Czarnieckiego ruszyły pod Kraków, by wspomóc oblegającą miasto armię cesarską[potrzebny przypis].
Osamotniony szwedzki garnizon gen. Pawła Wirtza skapitulował dopiero dnia 25 sierpnia na honorowych warunkach, co zakończyło oblężenie Krakowa. Garnizon twierdzy zgodnie z zawartą umową opuścił Kraków pięć dni po podpisaniu kapitulacji, a w uroczystości uczestniczył król Polski Jan Kazimierz[potrzebny przypis].
4 września Jan Kazimierz uroczyście wjechał na Wawel, lecz całe miasto było wyniszczone w wyniku 2-letniej okupacji.
Uwolniona od okupacji stolica była całkowicie zrujnowana, a okoliczne wsie, miasteczka i klasztory złupione, a następnie spalone lub zburzone. Taki sam los spotkał przedmieścia Krakowa. Na Kleparzu spośród 113 mieszkańców zostało jedynie 15, mieszkających teraz w szopach i budach. Na placu Biskupim z 51 domów zostało jedynie 5 domów i jedna buda. Na Piasku przed okupacją było kilkaset domów, z których żaden nie ocalał. Także Stradom został całkowicie zniszczony. Całkowicie splądrowano komnaty królewskie na Wawelu, skąd okupanci wywozili złoto i srebro, kosztowności ze skarbca, kobierce, obicia oraz inny wartościowy sprzęt. Ponadto Szwedzi rozbili trumnę świętego Stanisława, rabując większą część relikwii (resztkę zdołał uratować rektor Akademii). Znaczna część zrabowanych kosztowności zatonęła później w czasie transportu do Szwecji z powodu sztormów na Bałtyku[potrzebny przypis].
Uwagi
- ↑ Inna wersja, pochodząca prawdopodobnie ze źródeł szwedzkich, mówi o kapitulacji Wirtza w dniu 18 sierpnia, według Małej encyklopedii wojskowej Wirtz skapitulował 23 sierpnia, natomiast datę kapitulacji 25 sierpnia podaje Leszek Podhorodecki w książce Rapier i koncerz oraz Paweł Jasienica w Rzeczpospolita Obojga Narodów. Calamitatis Regnum.
Bibliografia
- Jarosław Stolicki, Oblężenie Krakowa przez Jerzego Lubomirskiego w latach 1656–1657. SiM do historii wojskowości, t. XL, Białystok 2003, s. 87–117
- Leszek Podhorodecki, Rapier i koncerz, Warszawa 1985, ISBN 83-05-11452-X, s. 345–346