Osiedle

W dzisiejszym świecie Osiedle stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu wielu różnych osób. Zarówno na poziomie osobistym, jak i zawodowym, Osiedle wywołał wielką debatę i wiele sprzecznych opinii. Od swoich początków do obecnej sytuacji Osiedle znacząco wpłynął na nasze życie, wpływając na różne aspekty społeczeństwa. W tym artykule szczegółowo zbadamy różne wymiary i perspektywy Osiedle, analizując jego dzisiejsze znaczenie i implikacje.

Osiedle Prags, Trydent-Górna Adyga

Znaczenia terminu "osiedle"

Termin osiedle ma kilka znaczeń:

  1. osiedle – zespół mieszkaniowy stanowiący integralną część miasta lub wsi.
    (Podstawa prawna: art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych).
  2. osiedle – rodzaj miejscowości.
    (Podstawa prawna: art. 2 pkt 11 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych).
  3. osiedle – jednostka pomocnicza gminy.
    (Podstawa prawna: ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym).
  4. osiedle – w ogólnym znaczeniu, w geografii osadnictwa: określenie każdej jednostki osadniczej, np. miasta, wsi, kolonii.
  5. osiedle mieszkaniowe – jednostka urbanistyczna charakteryzująca się ujednoliconą zabudową mieszkaniową, z uzupełnieniem w postaci infrastruktury usługowo-handlowej.
  6. osiedle (1954–1972) – w administracji, w kontekście polskim: dawna jednostka podziału administracyjnego Polski w latach 1954–1972, pośrednia między gromadą (jednostką wiejską) a miastem. W praktyce była to miejscowość o charakterze miejskim, ale niebędąca miastem. W 1973 r. część osiedli przekształcono w miasta (np. Szczyrk), inne zaliczono do wsi (np. Andrespol), jeszcze inne przyłączono do istniejących miast jako ich dzielnice (np. Turoszów przyłaczony do Bogatyni).
  7. osiedle typu miejskiego – w administracji, w kontekście międzynarodowym: typ jednostki osadniczej w dawnych krajach socjalistycznych; występuje nadal m.in. na Białorusi, na Ukrainie i w Rosji.
  8. osiedla żydowskie – umocnione kompleksy mieszkaniowe budowane przez Izrael na terenach przez niego okupowanych po wojnie sześciodniowej.

Osiedla na podstawie ustawy o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych

Na podstawie art. 9 ust. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 2003 r. o urzędowych nazwach miejscowości i obiektów fizjograficznych zostało wydane obwieszczenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 17 października 2019 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części, zgodnie z którym rodzaj niektórych miejscowości i ich części został określony jako osiedle. Według stanu na 1 stycznia 2023 r. w Polsce istnieje 5 osiedli jako miejscowości podstawowe oraz 5 osiedli jako integralne części wsi:

Osiedla
  • Małaszewicze – osiedle w woj. lubelskim, w pow. bialskim, w gminie Terespol
  • Osiedle Grajwo – osiedle w woj. warmińsko-mazurskim, w pow. giżyckim, w gminie Giżycko
  • Osiedle Kaniów – osiedle w woj. świętokrzyskim, w pow. kieleckim, w gminie Zagnańsk
  • Skarbimierz-Osiedle – osiedle w woj. opolskim, w pow. brzeskim, w gminie Skarbimierz
  • Wilków-Osiedle – osiedle w woj. dolnośląskim, w pow. złotoryjskim, w gminie Złotoryja
Osiedla wsi

Osiedla na podstawie ustawy o samorządzie gminnym

Osiedle, dzielnica, sołectwo lub inne jednostki pomocnicze mogą być utworzone przez gminę (art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym; w skrócie: u.s.g.). Organem uchwałodawczym osiedla może stać się rada osiedla lub ogólne zebranie mieszkańców (art. 37 ust. 1 i ust. 4 u.s.g.). Organem wykonawczym osiedla jest zarząd osiedla, na czele którego stoi przewodniczący (art. 37 ust. 2 u.s.g.). Rada gminy po przeprowadzeniu konsultacji z mieszkańcami określa organizację i zakres działania osiedla statutem osiedla (art. 35 ust. 1 u.s.g.).

Przykłady gmin posiadających status miasta, w których powołano osiedla jako jednostki pomocnicze gminy (wg stanu na dzień 1 sierpnia 2023 r.):

Integralne części miejscowości o nazwie „Osiedle” w Polsce

Według TERYT jest ich 20

Zobacz też

Przypisy