Osiedle Przy Arce

W dzisiejszym świecie Osiedle Przy Arce zajmuje centralne miejsce w społeczeństwie. Niezależnie od tego, czy ze względu na wpływ na kulturę popularną, znaczenie w środowisku akademickim, wpływ na politykę czy znaczenie w historii, Osiedle Przy Arce jest przedstawiany jako temat interesujący, który nie pozostawia nikogo obojętnym. Przez lata Osiedle Przy Arce budził zainteresowanie badaczy, dziennikarzy, pisarzy i zwykłych ludzi, wywołując debaty, refleksje i dyskusje na temat jego znaczenia, ewolucji i wpływu na różne aspekty życia codziennego. W tym artykule zagłębimy się w najważniejsze aspekty Osiedle Przy Arce, badając jego pochodzenie, rozwój i wpływ na dzisiejsze społeczeństwo.

Osiedle Przy Arce
Ilustracja
Widok z północy
Państwo

 Polska

Miasto

Kraków

Dzielnica

XVI Bieńczyce

Poprzednia nazwa

Osiedle Dąbrowszczaków

Data budowy

1970–1973

Architekt

Jadwiga Guzicka z zespołem

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Przy Arce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Osiedle Przy Arce”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Osiedle Przy Arce”
Ziemia50°04′56″N 20°01′40″E/50,082222 20,027778

Osiedle Przy Arce (do roku 1991 osiedle Dąbrowszczaków) – osiedle w Krakowie wchodzące w skład Dzielnicy XVI Bieńczyce, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy.

Historia

Osiedle Przy Arce stanowi część Bieńczyc Nowych - założenia architektoniczno-urbanistycznego, w zamierzeniu stanowiącego rozbudowę dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. W 1959 roku w wyniku konkursu na projekt założenia wybrano koncepcję autorstwa warszawskiej architekt Jadwigi Guzickiej z zespołem w którym za projekt urbanistyczny odpowiadali Anna Basista i Jan Lewandowski a za architekturę budynków Kazimierz Chodorowski, Stefan Golonka oraz konstruktor dr inż. Tadeusz Kantarek. Całe założenie było projektowane dla ok. 30 tys. mieszkańców - ok. 5,5 tys. na jednym osiedlu. Cechuje je luźna zabudowa budynkami wolnostojącymi z przeważającą zabudową 5- i 11-kondygnacyjną. Główną osią zespołu urbanistycznego jest park Planty Bieńczyckie, wzorowane na Plantach Krakowskich, który spaja osiedla wchodzące w skład zespołu w jedną urbanistyczną całość. Wzdłuż parkowej osi zaplanowano obiekty użyteczności publicznej - szkoły, przedszkola, domy handlowe, domy kultury, biblioteki. Oprócz Osiedla Przy Arce w skład Bieńczyc Nowych wchodzą jeszcze osiedla Strusia, Kalinowe, Na Lotnisku, Wysokie, Kazimierzowskie, Jagiellońskie, Niepodległości, Albertyńskie oraz Złotej Jesieni. Realizacja zespołu urbanistycznego odbyła się w latach 1962-1979.

Usytuowanie i rozplanowanie

Nazwę przyjęto od pobliskiego kościoła zwanego Arką Pana. Osiedle leży w kwartale ulic: Kocmyrzowskiej, Andersa, Szajnowicza Iwanowa i Obrońców Krzyża. Sąsiaduje od wschodu z Placem Targowym w Bieńczycach, a od południowego zachodu z bazarem Tomex. Osiedle zamieszkuje kilka tysięcy mieszkańców. W jego skład wchodzi sześć bloków dziesięciopiętrowych i trzynaście bloków czterokondygnacyjnych.

Na os. Przy Arce są też duży plac zabaw dla dzieci pomiędzy blokami 2 a 5 oraz mniejszy za blokiem 2, których właścicielem jest SM „Jutrzenka”, Przedszkole Samorządowe nr 142, sklep spożywczy „Baśka”, apteka Niezapominajka oraz mniejsze punkty handlowe i usługowe. Centralnie przez osiedle przechodzą Planty Bieńczyckie, które ciągną się aż do granicy Dzielnicy XVI przy osiedlach Kalinowym i Strusia.

Przed blokiem nr 11, naprzeciwko kościoła Matki Bożej Królowej Polski (Arki Pana), został postawiony pomnik poświęcony Bogdanowi Włosikowi oraz pozostałym ofiarom stanu wojennego. Bogdan Włosik zginął nieopodal pomnika, zastrzelony przez kapitana SB podczas zamieszek 13 października 1982 roku.

Galeria

  • Rzeźba
    Rzeźba
  • Bloki czteropiętrowe 9, 10, 11, 16 i 18 w północno-wschodniej części osiedla
    Bloki czteropiętrowe 9, 10, 11, 16 i 18 w północno-wschodniej części osiedla
  • Wnętrza osiedla, blok os. Przy Arce 2
    Wnętrza osiedla, blok os. Przy Arce 2
  • Bloki dziesięciopiętrowe we wschodniej części osiedla
    Bloki dziesięciopiętrowe we wschodniej części osiedla
  • Bloki czteropiętrowe 22 i 24
    Bloki czteropiętrowe 22 i 24
  • Wnętrze osiedla os. Przy Arce 5
    Wnętrze osiedla
    os. Przy Arce 5
  • Wnętrze osiedla os. Przy Arce 24
    Wnętrze osiedla
    os. Przy Arce 24

Bibliografia

  • Ryszard Dzieszyński, Jan L. Franczyk Encyklopedia Nowej Huty, Wydawnictwo Towarzystwa Słowaków w Polsce 2006, ISBN 978-83-7490-060-7

Przypisy

  1. ↑ a b c d Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 107, 110. ISBN 978-83-948244-3-3.
  2. ↑ Bieńczyce - założenie urbanistyczne. Krakowski Szlak Modernizmu . .
  3. ↑ a b c d Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków . .
Kraków – Dzielnica XVI Bieńczyce

herb Krakowa

Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot