Pampeluna
Obecnie Pampeluna stał się bardzo istotnym tematem we współczesnym społeczeństwie. Od wpływu Pampeluna na codzienne życie ludzi po wpływ na gospodarkę światową, Pampeluna wywołał rosnące zainteresowanie różnymi obszarami wiedzy. Ponieważ technologia szybko się rozwija i zmienia się sposób myślenia, ważne jest dokładne zbadanie pozytywnych i negatywnych aspektów Pampeluna, a także zbadanie jego długoterminowych konsekwencji. W tym artykule szczegółowo przyjrzymy się Pampeluna i jego wpływowi na dzisiejszy świat, dostarczając cennych spostrzeżeń i krytycznej analizy na ten stale ewoluujący temat. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o Pampeluna i jego znaczeniu w naszych czasach!
| |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Wspólnota autonomiczna | |||||
| Prowincja | |||||
| Comarca |
Pamplona | ||||
| Alkad |
Joseba Asiron | ||||
| Powierzchnia |
23,55 km² | ||||
| Wysokość |
449 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2015) • liczba ludności • gęstość |
|||||
| Nr kierunkowy |
948 | ||||
| Kod pocztowy |
31001 – 31014 | ||||
| Tablice rejestracyjne |
NA | ||||
Położenie na mapie Hiszpanii  | |||||
Położenie na mapie Nawarry  | |||||
Położenie na mapie Europy  | |||||
 42°49′N 1°38′W/42,816667 -1,633333
| |||||
| Strona internetowa | |||||
Pampeluna (hiszp. Pamplona, bask. Iruña lub Iruñea) – miasto w północnej Hiszpanii (193 tys. mieszkańców), stolica prowincji Nawarra. Miasto jest położone na wysokości 449 m n.p.m., nad rzekami Arga, Sadar i Elorz, w odległości 87 km od San Sebastián, 434 km od Barcelony oraz 411 km od Madrytu.
Historia
Miasto (początkowo nazwane Pompaelo) zostało założone przez Pompejusza w 74 p.n.e., jako garnizon wojsk rzymskich. Od V do IX w. było w rękach Wizygotów, Franków i Maurów. W 778 roku zdobyte przez Karola Wielkiego, wtedy zostało otoczone murami obronnymi. W 781 odbite z rąk chrześcijan przez Abd ar-Rahmana. W 924 Pampeluna została zniszczona przez Abd ar-Rahmana III i straciła na znaczeniu. W 824 powstało baskijskie królestwo Pamplony, później zwane królestwem Nawarry. Pampeluna pozostawała jego stolicą aż do 1512, kiedy Ferdynand V połączył Nawarrę z Kastylią. Od XI w. następuje rozwój Pampeluny, leżącej na pielgrzymkowym szlaku do Santiago de Compostela. W czasie wojen napoleońskich Pampeluna została w 1808 zdobyta przez Francuzów, a w 1813 przez Anglików.
Zabytki i atrakcje turystyczne
- Gotycka katedra zbudowana w latach 1397–1530. Klasycystyczna fasada z dwoma wieżami została dobudowana w 1783 roku. Wewnątrz alabastrowy nagrobek Karola III Szlachetnego i jego żony Eleonory, bogato rzeźbiony portal Puerta de la Preciosa prowadzący do krużganków zdobionych delikatnymi maswerkami;
- Muzeum Diecezjalne zajmujące dawny refektarz, kapitularz i kuchnię klasztoru przylegającego do katedry. Muzeum posiada najbogatszy w Hiszpanii zbiór polichromowanych rzeźb drewnianych z okresu od XIII do XVI wieku. Jednym z najcenniejszych eksponatów jest natomiast wykonany we Francji relikwiarz Grobu Świętego;
- Palacio de Navarra neoklasyczna siedziba władz prowincji, wewnątrz portret Ferdynanda VII namalowany przez Francisca Goyę;
- kościół San Saturnino (XIII wiek) z dwoma wieżami. Miał zostać zbudowany w miejscu, gdzie św. Saturnin ochrzcił 40 tys. mieszkańców miasta;
- Muzeum Nawarry (hiszp. Museo de Navarra) mieszczące się w budynku dawnego szpitala z portalem w stylu plateresco. Zbiory muzeum dotyczą historii i sztuki regionu;
- cytadela z 2 połowy XVI wieku.
Tradycje
Co roku w dniach 6–14 lipca organizowane są tu tzw. sanfermines, fiesty ku czci patrona miasta świętego Fermina, w czasie których odbywają się słynne encierros – gonitwy byków i ludzi po ulicach miasta. Święto to zostało opisane przez Ernesta Hemingwaya w powieści Słońce też wschodzi (1926).
Miasto jest jednym z najważniejszych punktów dla pielgrzymów na Drodze św. Jakuba, udających się do Santiago de Compostela.
Wyższe uczelnie
Pampeluna jest ważnym ośrodkiem akademickim dla północno-wschodniej Hiszpanii.
Uczelnie państwowe:
- Uniwersytet Publiczny Nawarry (Universidad Publica de Navarra)
Uczelnie prywatne:
- Uniwersytet Nawarry (Universidad de Navarra) oraz Klinika Uniwersytetu Nawarry
Demografia
Zmiany liczby ludności w Pampelunie:
| Dane historyczne | ||
|---|---|---|
| Rok | Ludność | Zm., % |
| 1991 | 180 372 | – |
| 1996 | 166 279 | −7,8% |
| 2001 | 183 964 | 10,6% |
| 2004 | 191 865 | 4,3% |
| Powyższe dane nie mają podanego źródła! | ||
Transport
W mieście znajduje się stacja kolejowa Pamplona (Estación de trenes Pamplona) oraz dworzec autobusowy (Estación de Autobuses Pamplona). W pobliżu granic miasta, w kierunku południowym, położone jest lotnisko Aeropuerto de Pamplona-Noáin, obsługujące trasy krajowe do Madrytu i Barcelony (Iberia i Air Nostrum) oraz loty czarterowe.
Miasta partnerskie" class="mw-editsection-visualeditor">edytuj | edytuj kod]
Zobacz też
- Osasuna Pampeluna – klub piłkarski
Przypisy
- ↑ Nomenclátor: Población del Padrón Continuo por Unidad Poblacional a 1 de enero. Instituto Nacional de Estadística. . (hiszp.).
- ↑ Ayuntamiento de Pamplona -Situación geográfica , pamplona.es (hiszp.).
- ↑ Tadeusz Miłkowski, Paweł Machcewicz: Historia Hiszpanii. Wyd. I. Wrocław: Ossolineum, 1998, s. 27. ISBN 83-04-04403-X.
- ↑ Pamplona City Council: Twin towns. . .
Bibliografia
- Przewodniki Wiedzy i Życia – Hiszpania. Warszawa: Wydawnictwo Hachette Livre Polska sp. z o.o., 2005, s. 128-129. ISBN 83-7184-208-2.
