Plac Dionizego Henkla w Warszawie
W tym artykule poznamy fascynujący świat Plac Dionizego Henkla w Warszawie. Od jego powstania po ewolucję w czasie, zagłębimy się w jego znaczenie, znaczenie i wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Przeanalizujemy jego różne aspekty, od znaczenia w nauce po wpływ na kulturę popularną. Dzięki multidyscyplinarnemu podejściu podkreślimy różnorodne perspektywy istniejące wokół Plac Dionizego Henkla w Warszawie, oferując wszechstronną i wzbogacającą wizję. W ten sposób odkryjemy, jak Plac Dionizego Henkla w Warszawie stał się kamieniem milowym w historii i pozostaje dziś przedmiotem badań i debat.
| Stary Żoliborz | |
 Widok na plac z powietrza, od wschodu | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Warszawy  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  | |
 52°15′57,0″N 20°58′45,0″E/52,265833 20,979167
| |
Plac Dionizego Henkla – plac w warszawskiej dzielnicy Żoliborz.
Położenie i charakterystyka
Plac znajduje w Warszawie się na obszarze Miejskiego Systemu Informacji Stary Żoliborz. Leży na przecięciu ulic: Stanisława Wyspiańskiego, Władysława Niegolewskiego i Bronisława Trentowskiego. Ma okrągły kształt. Nazwa placu została nadana uchwałą Rady Miejskiej Warszawy z dnia 27 września 1926, a jego patronem został dziennikarz i krytyk literacki Dionizy Henkiel. Przy placu znajdują się trzy budynki o adresach pl. Henkla 2 i 6 oraz ul. Wyspiańskiego 7. Stanowi część osiedla Wyspiańskiego.
Historia
Plac został zaprojektowany przez Romualda Gutta. Był częścią Żoliborza Urzędniczego. Wokół placu wybudowano w latach 1922–1925 według projektu Gutta szeregowe wille o dwóch kondygnacjach i czterospadowych dachach w stylu dworkowym, reprezentujące architekturę modernizmu. Zabudowa ta uległa całkowitemu zniszczeniu w wyniku powstania warszawskiego. W 1944 roku działania zbrojne prowadziło tu zgrupowanie „Żyrafa”. Powstańcy wycofali się z placu 29 września 1944 roku, dzień przed kapitulacją dzielnicy.
Nową, powojenną zabudowę placu oraz osiedle wzdłuż ul. Wyspiańskiego zaprojektowali w latach 1951–1952 Jacek Nowicki we współpracy z Bogusławem Karczewskim. Przedwojenną luźną zabudowę zastąpiła zabudowa bardziej zwarta. Budynki wzniesione w latach 1953–1956 mają trzy kondygnacje, a także wysokie mansardowe dachy z lukarnami, pokryte czerwoną dachówką. Występują szklane wystawki w narożnikach dachów, oświetlające klatki schodowe oraz przejazd bramny. Budynki ułożone są w sposób zwarty i tworzą pierścień wokół placu, przerwany jedynie wlotami ulic. Inspiracją przy projektowaniu była zabudowa małych miast. Chociaż zespół budynków powstał w schyłkowym okresie realizmu socjalistycznego, nawiązują one do przedwojennego stylu dworkowego i prowincjonalnego baroku (podobną architekturę ma inny żoliborski plac – Słoneczny, również zaprojektowany po wojnie przez Jacka Nowickiego).
W 2003 roku plac Henkla znalazł się liście dóbr kultury współczesnej Warszawy przygotowanej przez Stowarzyszenie Architektów Polskich. Wszystkie położone przy nim budynki od lipca 2012 roku znajdują się w gminnej ewidencji zabytków m.st. Warszawy (ID: ZOL21511, ZOL21512, ZOL21513).
Przypisy
- ↑ a b c Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Geoportal krajowy , geoportal.gov.pl .
- ↑ Dzielnica Żoliborz – Zarząd Dróg Miejskich w Warszawie .
- ↑ a b c d Jarosław Zieliński, Realizm socjalistyczny w Warszawie. Urbanistyka i architektura (1949–1956), Warszawa: Fundacja Hereditas, 2009, s. 365–366, ISBN 978-83-927791-3-1.
- ↑ Uchwała Rady Miejskiej z dnia 27 września 1926 r. w sprawie nazw ulic w Cytadeli i w mieście. „Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy”. nr 67/68, s. 1-3, 1926-10-20.
- ↑ Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 372. ISBN 83-86619-97X.
- ↑ Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 244, ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b c d Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 135–136. ISBN 83-85028-56-0.
- ↑ a b c d e Magdalena Piwowar, Michał Krasucki, Monika Powalisz, ŻOL. Ilustrowany atlas architektury Żoliborza, wyd. trzecie poprawione, Warszawa: Wydawnictwo Fundacja Centrum Architektury, 2021, s. 35, ISBN 978-83-961764-2-4.
- ↑ a b c d Marta Leśniakowska: Architektura w Warszawie. Warszawa: "Arkada" Pracownia Historii Sztuki, 2003, s. 208. ISBN 83-908950-6-4.
- ↑ Juliusz A. Chrościcki, Andrzej Rottermund: Atlas architektury Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1977, s. 66. OCLC 831027217.
- ↑ Piotr Rozwadowski (red. nauk.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 1. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”, 2005, s. 709. ISBN 83-11-09261-3.
- ↑ Piotr Rozwadowski (red. nauk.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 1. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”, 2005, s. 700. ISBN 83-11-09261-3.
- ↑ a b Tomasz Pawłowski, Jarosław Zieliński: Żoliborz. Przewodnik historyczny. Warszawa: Rosner i Wspólnicy, 2008, s. 356. ISBN 978-83-60336-27-4.
- ↑ a b Maria Sołtys, Marek Kuciński, Archimapa. Dziedzictwo Architektury Warszawy lat 1939–1945, Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, Instytut Stefana Starzyńskiego, 2014, ISBN 978-83-60142-93-6.
- ↑ Gminna ewidencja zabytków m.st. Warszawy .