Portrety pięciu Elżbiet

W dzisiejszym artykule porozmawiamy o Portrety pięciu Elżbiet. Portrety pięciu Elżbiet to temat, który ostatnio przykuł uwagę wielu osób. Jego wpływ jest niezaprzeczalny, a jego znaczenie rozciąga się na szeroki zakres obszarów, od polityki po kulturę popularną. W tym artykule zbadamy różne aspekty Portrety pięciu Elżbiet, badając jego znaczenie historyczne, znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie i możliwe implikacje na przyszłość. Mamy nadzieję rzucić światło na ten fascynujący temat poprzez szczegółową i wnikliwą analizę oraz wspierać zrozumienie i dialog między naszymi czytelnikami. Przygotuj się więc na zanurzenie w ekscytującym świecie Portrety pięciu Elżbiet!

Portrety pięciu Elżbiet bezstronnym pędzlem malowane i w dzień ich imienin darowane od przyjaznego osobom ich sługi
Autor

Tomasz Kajetan Węgierski

Typ utworu

epigramaty

Data powstania

1776

Wydanie oryginalne
Język

polski

Data wydania

1882

Portrety pięciu Elżbiet bezstronnym pędzlem malowane i w dzień ich imienin darowane od przyjaznego osobom ich sługi – cykl pięciu sześciowersowych epigramatów Tomasza Kajetana Węgierskiego napisanych w 1776, a opublikowanych w wydaniu zbiorowym pism autora w 1882.

Epigramaty rozpowszechniane były anonimowo w kopiach rękopiśmiennych. Utwory są satyrycznymi, złośliwymi portretami kobiet ze szczytów ówczesnej hierarchii społecznej, takich jak Elżbieta z Poniatowskich Branicka (siostra Stanisława Augusta Poniatowskiego), Elżbieta z Flemmingów Czartoryska i Elżbieta z Czartoryskich Lubomirska (małżonka i siostra Adama Kazimierza Czartoryskiego), Elżbieta z Lubomirskich Potocka (żona Ignacego Potockiego) oraz Elżbieta z Branickich Sapieżyna. Odkrycie autorstwa epigramatów, ośmieszających wysoko postawione osoby, spowodowało wykluczenie Węgierskiego z warszawskich kręgów towarzyskich. Obrażone Elżbiety groziły autorowi rózgami, a samo dzieło zostało spalone publiczne na Rynku przez kata.

Utwory są przykładem intensywnie uprawianej pod koniec XVIII wieku satyry imiennej – pamfletu i paszkwilu. Istnieje hipoteza, że powstały jako satyra w odpowiedzi na Odę do ojczyzny na dzień 19 listopada w r. 1774 ku czci króla Poniatowskiego. Wydźwięk miałby być taki, że nie zginie Ojczyzna, gdy ma tak sławetne córy.

Przypisy

  1. a b Ignacy Chrzanowski: Z dziejów satyry polskiej XVIII w. Biblioteka Cyfrowa Cyfrowe Mazowsze, 1909. s. 93. .
  2. Juliusz Gomulicki: Portrety pięciu Elżbiet. Stolica : warszawski tygodnik ilustrowany. . RSW Prasa, Książka, Ruch, 20.11.1960. s. R. 15, 1960 nr 47 (20 XI) 9,10. . (pol.).

Bibliografia

  • Teresa Kostkiewiczowa: Oświecenie. Słownik literatury polskiej. Gdańsk: słowo / obraz terytoria; Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2007. ISBN 978-83-7420-092-9.
  • Mieczysław Klimowicz: Oświecenie. Wyd. IX - 5 dodruk. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, s. 221-222, seria: Wielka Historia Literatury Polskiej. ISBN 978-83-01-13845-5.