Ruchy religijne Indian
W dzisiejszym świecie Ruchy religijne Indian stał się bardzo istotną kwestią, która wpływa na różne aspekty codziennego życia. Od czasu swojego pojawienia się Ruchy religijne Indian wywołał debaty, kontrowersje i zaznaczył się przed i po sposobie, w jaki ludzie postrzegają określone sytuacje i mierzą się z nimi. Jego wpływ rozszerzył się na różne obszary, od polityki po kulturę popularną, a jego obecność w dzisiejszym społeczeństwie jest niezaprzeczalna. W tym artykule szczegółowo zbadamy wpływ i znaczenie Ruchy religijne Indian, analizując jego znaczenie w różnych kontekstach i oferując kompleksowy pogląd na jego rolę w dzisiejszym świecie.
Ruchy religijne Indian – ruchy społeczne dotyczące zmian w zakresie systemu wierzeń, wartości, symboli i praktyk religijnych, charakterystyczne dla Indian Ameryki Północnej w okresie europejskiej kolonizacji kontynentu. Były one rezultatem głębokich i gwałtownych przekształceń zachodzących w dotychczasowym życiu społecznym, religijnym i gospodarczym tubylczych plemion – zwłaszcza w XVIII i XIX wieku – na skutek kontaktów z cywilizacją pochodzenia europejskiego, utraty tradycyjnych terytoriów plemiennych i źródeł utrzymania, częstych konfliktów zbrojnych i wysiedleń, epidemii chorób oraz działalności misyjnej i edukacyjnej prowadzonej przez Europejczyków i ich potomków na terenie dzisiejszych Stanów Zjednoczonych i Kanady.
Doktryna nowych tubylczych ruchów religijnych łączyła zazwyczaj elementy pierwotnych religii indiańskich plemion danego obszaru, objawienia (wizje) tubylczych proroków – inicjatorów i duchowych przywódców większości tych ruchów – oraz nauki chrześcijańskich misjonarzy różnych wyznań. Ruchy te obiecywały zazwyczaj odzyskanie utraconych ziem, powrót zmarłych przodków, wybitych bizonów i innych zwierząt oraz zniknięcie białych ludzi. Od swych wyznawców oczekiwały – ustami proroków – określonych postaw społecznych i zachowań, w tym m.in. życia w czystości i zgodzie z dawnymi tradycjami, powstrzymania się od picia alkoholu i kradzieży oraz porzucenia obyczajów (a często i przedmiotów) przejmowanych przez Indian od białych.
Niepisane zwykle zasady, lokalny i krótkotrwały zazwyczaj charakter indiańskich ruchów religijnych oraz niezrozumienie (a często wrogość) otoczenia do ich wyznawców sprawiły, iż w większości (poza związanym z masakrą nad Wounded Knee Tańcem Duchów) są one stosunkowo słabo znane i opisane, a ich nieliczne charakterystyki zawierają szereg informacji i ocen nieprawdziwych, nieprecyzyjnych lub z różnych względów zafałszowanych.
Podobne ruchy religijne – o cechach zarówno wspólnych, jak i unikatowych – występowały w okresie konkwisty i kolonizacji w różnych częściach Ameryki Północnej, Środkowej i Południowej.
Niektóre ruchy religijne Ameryki Północnej
- religia Big Head
- religia Bole-Maru
- odrodzenie religijne Czirokezów (1811–1813)
- posłanie Neolina, proroka Delawarów (ang. Delaware Prophet’s Message, po 1760)
- Dream Dance
- religia Ziemianki (ang. Earth Lodge Religion)
- religia Pióra (ang. Feather Religion)
- Taniec Duchów (ang. Ghost Dance, po 1870)
- Taniec Słońca
- pejotyzm
- religia Handsome Lake’a
- religia Shakerystów (ang. Shaker Religion)
- posłanie proroka Kenekuka (początek XIX w.)
- Taniec proroka (ang. Prophet Dance)
- ruch Redbirda Smitha (przełom XIX i XX w.)
- posłanie proroka Skolaskinów (po 1870)
- posłanie proroka Tenskwatawy (początek XIX w.)
- posłanie proroka Wabokieshieka (po 1830)
- religia Washani
- Taniec Washat (ang. Washat Dance)