W świecie Służba specjalna istnieje ogromna różnorodność podejść, pomysłów i opinii, które mogą generować niezwykle wzbogacającą wymianę wiedzy. Dlatego tak istotne jest głębsze zgłębienie różnych aspektów tego tematu, aby zrozumieć jego wpływ na dzisiejsze społeczeństwo. Od swoich początków po przyszłe implikacje, Służba specjalna stał się przedmiotem zainteresowania naukowców, profesjonalistów i ogółu społeczeństwa. W tym artykule będziemy starali się zbadać różne aspekty Służba specjalna i jego znaczenie we współczesnym świecie, oferując nowe perspektywy i refleksje, które przyczynią się do wzbogacenia debaty wokół tego transcendentalnego tematu.
Ten artykuł od 2023-02 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Służba specjalna – umundurowana i uzbrojona struktura państwowa o zadaniach wywiadowczych lub kontrwywiadowczych wchodząca w skład sił zbrojnych albo stanowiąca niewojskowy organ ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego lub jego część i uprawniona do stosowania technik operacyjnych lub do prowadzenia czynności rozpoznawczych w celu uzyskiwania informacji kluczowych dla zapewnienia wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa narodowego, ich przetwarzania, analizowania i przekazywania najważniejszym organom państwa (np. w warunkach polskich bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów albo działającemu z jego upoważnienia ministrowi odpowiedzialnemu za koordynowanie służb specjalnych, w przypadku służb wojskowych za pośrednictwem Ministra Obrony Narodowej, ponadto z upoważnienia ww. organów również Prezydentowi RP lub pozostałym członkom Rady Ministrów).
W państwach demokratycznych służby specjalne są nadzorowane i kontrolowane także przez organy innych niż władza wykonawcza rodzajów władzy państwowej (ustawodawczej, np. w Polsce Komisja ds. Służb Specjalnych Sejmu,, a także sądowniczej) oraz przez niezależne instytucje takie jak Najwyższa Izba Kontroli, Rzecznik Praw Obywatelskich i społeczeństwo obywatelskie.
Służby specjalne rutynowo stosowały w przeszłości i niekiedy nadal stosują techniki niedozwolone oficjalnie nawet przez prawo ich państwa macierzystego, jak przekupstwo, szantaż, tortury, skrytobójstwo, nielegalny handel bronią i narkotykami, dezinformacja, dywersja.
Służby specjalne dzieli się na dwie zasadnicze grupy:
W niektórych przypadkach pojedyncza służba specjalna wykonuje łącznie funkcje wywiadowcze i kontrwywiadowcze. Tak było np. w przeszłości w Polsce, gdy zarówno Urząd Ochrony Państwa (UOP) jak i Wojskowe Służby Informacyjne (WSI) spełniały obie te funkcje jednocześnie.