W tym artykule zajmiemy się tematem Sklepienie, który był przedmiotem zainteresowania i debaty w różnych obszarach. Sklepienie to temat, który przykuł uwagę specjalistów i opinii publicznej, wywołując sprzeczne opinie i głębokie refleksje. W całej historii Sklepienie był przedmiotem badań, analiz i kontrowersji, wykazując jego znaczenie i wpływ na społeczeństwo. W tym artykule przyjrzymy się różnym perspektywom Sklepienie, a także jego wpływowi na różne aspekty życia codziennego. Konieczne jest zrozumienie wagi tego zagadnienia i jego konsekwencji w naszej obecnej rzeczywistości, dlatego konieczne jest podejście do niego z perspektywy krytycznej i refleksyjnej.
Ten artykuł dotyczy konstrukcji budowlanej. Zobacz też: inne znaczenia.
Sklepienie – konstrukcja budowlana o przekroju krzywoliniowym, służąca do przykrycia od góry przestrzeni pomieszczenia w budynku (w konstrukcji inżynierskiej), ograniczona murami, łękami, belkami itp. Oparta na kolumnach, filarach, arkadach. Wykonana z kamienia (klińców), cegieł, betonu lub żelbetu i mająca, ze względu na możliwość tworzenia urozmaiconych form, znaczny wpływ na wygląd i architektoniczny wyraz danego pomieszczenia.
Historia
Jako pierwsi, na szeroką skalę, sklepienia w budownictwie zastosowali starożytni Rzymianie. Jednak pierwsze próby użycia tej konstrukcji pojawiły się znacznie wcześniej.
Starożytny Egipt – w państwie tym nie znano i nie stosowano sklepień. Jednak podczas prowadzonych archeologicznych prac badawczych odkryto w piramidzieCheopsa próbę wykorzystania konstrukcji odciążającej i chroniącej komorę faraona przed zgnieceniem. Jest to pierwsze znane zastosowanie konstrukcji działającej na zasadach sklepienia.
Mezopotamia i Persja – stosowano na małą skalę sklepienia pozorne, budowane na podobnej zasadzie jak łęk pozorny, czyli kolejne warstwy cegieł układane były schodkowo, aż do zetknięcia się ich w najwyższej linii. Przekrywano w ten sposób najczęściej pomieszczenia o rzucie w kształcie prostokąta lub koła.
Gotyk – nastąpił dalszy rozwój sklepień zwłaszcza krzyżowych, podwyższono sklepienia nadając im kształt ostrołukowy. Przez zastosowanie żeber i wprowadzanie coraz to drobniejszego podziału płaszczyzn pomiędzy żebrami uzyskano różne odmiany sklepień krzyżowo-żebrowych: sklepienie gwiaździste, sieciowe. Drobniejszy podział ułatwiał wykonanie sklepień, co przy przykrywaniu dużych przestrzeni było bardzo ważne. Po wprowadzeniu wysklepek uzyskano sklepienia kryształowe. Jednocześnie rozwinięto system podpór zapewniających stateczność sklepień wprowadzając przypory z łękami
Barok i epoki późniejsze – to czas stosowania sklepień znanych wcześniej typów przede wszystkim w budownictwie sakralnym.
XX wiek – po wejściu stali i żelbetu do powszechnego użytku na szerszą skalę zaczęto stosować kopuły do przekrywania hal widowiskowych i sportowych. Zastosowanie żelbetu i rozwój technik obliczeniowych pozwolił na stosowanie różnego typu przekryć z cienkościennych łupin opartych na krzywiznach kołowych, parabolicznych, hiperbolicznych i innych.