Stanisław Kałużyński
W dzisiejszym świecie Stanisław Kałużyński stał się tematem rosnącego zainteresowania szerokiego grona ludzi. Dzięki wielu aspektom i wpływowi na różne obszary życia Stanisław Kałużyński przykuł uwagę wielu osób, od ekspertów w tej dziedzinie po tych, którzy dopiero zaczynają badać jego implikacje. Niezależnie od tego, czy Stanisław Kałużyński odnosi się do osoby, tematu, daty czy innego elementu, jego znaczenie we współczesnym społeczeństwie jest niezaprzeczalne. W tym artykule szczegółowo zbadamy różne wymiary Stanisław Kałużyński, analizując jego znaczenie, stojące przed nim wyzwania i możliwe implikacje na przyszłość.
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 sierpnia 1925 |
| Data śmierci |
6 stycznia 2007 |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Alma Mater |
Uniwersytet Wrocławski |
| Doktorat |
1955 |
| Profesura |
1971 |
| profesor UW | |
| Odznaczenia | |
     
| |
Stanisław Paweł Kałużyński (ur. 6 sierpnia 1925 w Świerczowie, zm. 6 stycznia 2007)[1] – polski ałtaista[2], językoznawca i badacz kultury Azji Środkowej oraz Syberii, mongolista i jakutolog; profesor doktor habilitowany. Popularyzator wiedzy o Mongolii, w latach 1970–2004 członek komitetu redakcyjnego „Rocznika Orientalistycznego” oraz w latach 1974–2005 serii „Prace Orientalistyczne”. Autor blisko 150 prac naukowych, wykładowca uniwersytecki.
Życiorys
.jpg)
Szkołę podstawową i dwie klasy gimnazjum ukończył w dwudziestoleciu międzywojennym w Tarnowie. W czasie II wojny światowej w latach 1943–1944 był związany z AK[1].
Maturę zdał w 1946, studiował na kierunku bliskowschodnim w Instytucie Filologii Orientalnej Uniwersytetu Wrocławskiego. W styczniu 1951 roku podjął jako magister pracę w Instytucie Orientalistycznym Uniwersytetu Warszawskiego, w Katedrze Filologii Indyjskiej[1].
W 1955 roku uzyskał tytuł kandydata nauk, a rok później odbył roczny staż w Jakucku, Leningradzie i Moskwie. Efektem pobytu w ZSRR była praca pt. „Mongolische Elemente in der Jakutischen Sprache”, która umożliwiła mu habilitację i uzyskanie stanowiska docenta[1].
W 1971 roku otrzymał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1979 roku profesora zwyczajnego, na emeryturę przeszedł w 1995 r. Do 2006 r. był wykładowcą w Zakładzie Turkologii i Ludów Azji Środkowej Instytutu Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego[1].
Od 1972 roku należał do PZPR[3].
Otrzymał tytuł doktora honoris causa Narodowego Uniwersytetu Mongolskiego w 2006 r.[1] i został członkiem honorowym Mongolskiej Akademii Nauk.
Był członkiem Komitetu Nauk Orientalistycznych PAN, pełniąc w latach 1971–1992 funkcję wiceprzewodniczącego[1]. Był również członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego (Wydział I Językoznawstwa i Historii Literatury) oraz towarzystw Société Finno-Ougrienne i Societas Uralo-Altaica[1].
Został pochowany 19 stycznia 2007 r. na cmentarzu Bródnowskim w Warszawie (kwatera 41D-3-23).
Odznaczony m.in.[4]: Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Brązowym Krzyżem Zasługi, Medalem 40-lecia Polski Ludowej, Medalem Komisji Edukacji Narodowej[3]. Władze mongolskie odznaczyły go między innymi: Medalem 50-lecia Mongolskiej Republiki Ludowej i Orderem Gwiazdy Polarnej (1995). Otrzymał także dwukrotnie Nagrodę Sekretarza Wydziału Nauk Społecznych PAN (1963, 1978) oraz nagrody resortowe pierwszego (1984), drugiego (1970) i trzeciego (1964) stopnia.
Wybrane publikacje książkowe
- Dawni Mongołowie, PIW, Warszawa 1983.
- Imperium mongolskie, Wydawnictwo Wiedza Powszechna {1970}
- Klasyczny język mongolski, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa
- Tradycje i legendy ludów Mongolii, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1978.
- Tradycje i legendy ludów tureckich, Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1977.
- Tajna historia Mongołów: anonimowa kronika mongolska z XIII w. / przeł. z mong., wstępem i koment. opatrzył Stanisław Kałużyński ; oprac. graf. Andrzej Strumiłło. – Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1970
Przypisy
- ↑ a b c d e f g h Zmarł Profesor Stanisław Kałużyński, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2007 .
- ↑ Towarzystwa Naukowe w Polsce: dziedzictwo, kultura, nauka, trwanie, t. 1, Warszawa: Rada Towarzystw Naukowych przy Prezydium PAN, 2013, s. 74, ISBN 978-83-61236-46-7 .
- ↑ a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 365. ISBN 83-223-2073-6.
- ↑ Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 496
Literatura biograficzna
- Stachowski Marek: „Słowo wstępne”, Kałużyński Stanisław: Iacutica. Prace jakutoznawcze, Warszawa 1995, s. 7-12 (+ wersja niemiecka: s. 13-19).
- Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, s. 496