Starorobociański Wierch

Zagłębmy się w fascynujący świat Starorobociański Wierch, tematu, który przykuł uwagę milionów ludzi na całym świecie. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne czy wpływ na sferę kulturową, Starorobociański Wierch stał się tematem codziennych rozmów. Przez lata wzbudził zainteresowanie i debatę, prowokując do głębokich refleksji i analiz na temat jego znaczenia i konsekwencji w naszym życiu. W tym artykule zbadamy wiele aspektów Starorobociański Wierch, zapewniając świeżą i wzbogacającą wizję, która pozwoli nam lepiej zrozumieć jego znaczenie i znaczenie w bieżącym kontekście.

Starorobociański Wierch
Klin
Ilustracja
Starorobociański Wierch – widok ze stoków Kończystego Wierchu. Widoczny rów grzbietowy.
Państwo

 Polska
 Słowacja

Położenie

Powiat Liptowski Mikułasz

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2176 m n.p.m.

Wybitność

221 m

Pierwsze wejście

1813
Göran Wahlenberg

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, blisko centrum po lewej na dole znajduje się czarny trójkącik z opisem „Starorobociański Wierch”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się czarny trójkącik z opisem „Starorobociański Wierch”
Ziemia49°11′57,7″N 19°49′11,8″E/49,199361 19,819944

Starorobociański Wierch (2176 m), dawniej także: Starorobociański Szczyt, Klin, Wysoki Wierch, Starorobociański Klin (słow. Klin, Vysoký vrch) – najwyższy szczyt w polskiej części Tatr Zachodnich i jeden z najwyższych szczytów Tatr Zachodnich.

Topografia

Starorobociański Wierch leży w grani głównej Tatr, którą biegnie granica polsko-słowacka. Od sąsiedniego w tej grani na zachód szczytu Kończystego Wierchu oddzielony jest Starorobociańską Przełęczą (1963 m). Od wschodu sąsiaduje z nim niewybitny szczyt zwany Siwym Zwornikiem, oddzielony od niego Gaborową Przełęczą (1940 m). Starorobociański Wierch góruje ponad dolinami: Starorobociańską, Zadnią Raczkową i Gaborową. Jego wierzchołek to krótka grań o przebiegu południkowym, która jak klin wciska się pomiędzy Dolinę Gaborową i Raczkową (stąd też pochodzi słowacka nazwa tej góry – Klin).

W grani głównej pomiędzy Starorobociańskim Wierchem a Starorobociańską Przełęczą znajduje się niewysoki, nienazwany wierzchołek. Pomiędzy nim a Kończystym Wierchem grań rozcięta jest długim na kilkaset metrów rowem grzbietowym kilkumetrowej głębokości.

Najbardziej strome są północne stoki. Starorobociański Wierch wznosi się tam na wysokość około 500 m nad kotłem lodowocowym Doliny Starorobociańskiej. Bezpośrednio nad tym kotłem znajdują się dwie ściany: Wielkie Jamy i Zdrapy, przecięte Krzywym Żlebem i podsypane wielkim piarżyskiem Zagony.

Opis szczytu

Starorobociański Wierch zarówno od południowej, jak i północnej strony ma kształt wyniosłej piramidy (...pyramidalny Szczyt starorobociański... pisał o nim w 1860 r. Eugeniusz Janota), a jego stoki mają kamienisty charakter. Zbudowany jest ze skał metamorficznych i granitoidów migmatycznych. Ze stromych i trawiastych zboczy Starorobociańskiego Wierchu schodzą w zimie potężne lawiny.

Znajdujący się niemal w połowie łańcucha Tatr i górujący nad innymi w okolicy górami Starorobociański Wierch jest doskonałym punktem widokowym. Panorama z jego szczytu obejmuje zarówno Tatry Zachodnie, jak i Wysokie. Szczególnie imponująco wyglądają: Bystra z Błyszczem, Kamienista, Ciemniak, Rohacze.

Z rzadkich roślin na Starorobociańskim Wierchu występuje przymiotno węgierskie.

Historia

Polska nazwa szczytu pochodzi od dawnej Hali Stara Robota, położonej w Dolinie Starorobociańskiej, która jest największym odgałęzieniem Doliny Chochołowskiej. Juhasi wypasali tam owce nawet na stromych upłazach w dolnej części stoków Starorobociańskiego Wierchu, dochodząc do nich od góry i od zachodniej strony. Również od słowackiej strony wypasane były wszystkie trawiaste upłazy po sam szczyt. Nazwa stara robota nawiązuje do dawnych, nieczynnych wyrobisk górniczych – w Dolinie Starorobociańskiej wydobywano rudy metali prawdopodobnie już w XVI wieku. W dokumentacji górniczej rejon notowany jest w 1766 r.

Ze szczytem tym wiążą się legendy o skarbach. Sabała twierdził, że pod szczytem, w miejscu „ka słonko nopirwyj zaświeci na św. Michała” zbójnicy ukryli zrabowane dukaty. Pytany, czemu ich nie wziął, odpowiedział, że był „przysięgany”.

Za pierwszego zdobywcę szczytu uważa się szwedzkiego przyrodnika Görana Wahlenberga, który w 1813 r. pomierzył jego wysokość. Pierwsze wejście zimowe – narciarze ZON w 1910 r. Byli to: Henryk Bednarski, Jerzy Cybulski, Stefan Jaworski, Gustaw Kaleński i Józef Lesiecki.

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny czerwony – biegnący główną granią Tatr odcinek szlaku czerwonego od Kończystego Wierchu poprzez Starorobociański Wierch na Liliowy Karb.
  • Czas przejścia z Kończystego Wierchu na Starorobociański Wierch: 40 min, z powrotem 30 min
  • Czas przejścia ze Starorobociańskiego Wierchu na Liliowy Karb: 25 min, z powrotem 35 min.

Na Starorobociański Wierch wejść można różnymi trasami. Najbardziej popularnymi od polskiej strony są:

szlak turystyczny żółty szlak turystyczny zielony szlak turystyczny czerwony – od schroniska na Hali Ornak przez Iwaniacką Przełęcz, Ornak i Siwą Przełęcz. 4:30 h (↓ 3:40 h)
szlak turystyczny czarny szlak turystyczny zielony szlak turystyczny czerwony – z Doliny Chochołowskiej przez Dolinę Starorobociańską i Siwą Przełęcz. 3:45 h (↓ 2:50 h)
szlak turystyczny żółty szlak turystyczny zielony szlak turystyczny czerwony – z Doliny Chochołowskiej przez Iwaniacką Przełęcz, Ornak i Siwą Przełęcz. 4:45 h (↓ 3:50 h)
szlak turystyczny czerwony szlak turystyczny zielony szlak turystyczny czerwony – z Doliny Chochołowskiej przez Trzydniowiański Wierch i Kończysty Wierch. 4 h (↓ 3:10 h)

Przypisy

  1. a b Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania.
  2. a b Główny Urząd Geodezji i Kartografii, Dane pomiarowe z lotniczego skaningu laserowego.
  3. a b c d Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  4. a b Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
  5. a b c d e f g Józef Nyka, Tatry Polskie. Przewodnik, wyd. 13, Latchorzew: Wydawnictwo Trawers, 2003, ISBN 83-915859-1-3.
  6. Eugeniusz Janota, Przewodnik w wycieczkach na Babią Górę, do Tatr i Pienin, Kraków: Nakładem Juliusza Wildta, 1860, s. 26–27.
  7. Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1: 25 000, Warszawa: Wydawnictwo Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, październik 2009, ISBN 83-87873-36-5.
  8. Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirek, Czerwona księga Karpat Polskich, Warszawa: Instytut Botaniki PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-71-6.
  9. a b Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.


Panorama 360° ze Starorobociańskiego Wierchu
Panorama 360° ze Starorobociańskiego Wierchu