Turośl (gmina)
W tym artykule zajmiemy się tematem Turośl (gmina) i zbadamy jego różne aspekty. Turośl (gmina) to temat o ogromnym znaczeniu w dzisiejszym społeczeństwie, ponieważ wpływa na różne aspekty codziennego życia. W tym artykule przeanalizujemy jego pochodzenie, ewolucję w czasie i wpływ na różne obszary. Ponadto zbadamy różne perspektywy, które istnieją wokół Turośl (gmina), w celu zaoferowania kompletnej i wzbogacającej wizji na ten temat. Poprzez wielowymiarowe podejście staramy się zaoferować naszym czytelnikom szeroką i szczegółową wizję Turośl (gmina), aby zachęcić do refleksji i debaty na temat tak aktualnego dzisiaj tematu.
| gmina wiejska | |||||||
| |||||||
| Państwo | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Województwo | |||||||
| Powiat | |||||||
| TERC |
2006062 | ||||||
| Wójt |
Piotr Niedbała | ||||||
| Powierzchnia |
198,43 km² | ||||||
| Populacja (30.06.2016) • liczba ludności |
|||||||
| • gęstość |
25,9 os./km² | ||||||
| Nr kierunkowy |
86 | ||||||
| Tablice rejestracyjne |
BKL | ||||||
Adres urzędu: ul.Jana Pawła II 4918-525 Turośl | |||||||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie powiatu
| |||||||
| 53°23′10″N 21°43′34″E/53,386111 21,726111 | |||||||
| Strona internetowa | |||||||
| Biuletyn Informacji Publicznej | |||||||
_location_map.png)
Turośl – gmina wiejska w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie łomżyńskim.
Siedziba gminy to Turośl.
Wójtem gminy od 2004 r. pozostaje Piotr Niedbała, zaś przewodniczącym Rady Gminy 1 grudnia 2014 r. został wybrany Sławomir Milewski.
Według danych z 31 grudnia 2019 roku gminę zamieszkiwało 5110 osób.
Historia
Osady na obrzeżu Puszczy Zielonej zaczęto zakładać około połowy XVII wieku. Wieś Turośl powstała w wieku XVIII-tym, pierwotnie jako osada leśniczego zlokalizowana nad rzeką Turoślanką. Przez dłuższy czas tereny dzisiejszej gminy były zastrzeżone do wyłącznej dyspozycji książąt mazowieckich (zagajone) – stąd pierwotna nazwa tej części puszczy brzmiała Zagajnica. Obszar Zagajnicy Królewskiej obfitował w tury i łosie, stąd późniejsza nazwa tej miejscowości – Turośl. Pierwszymi osadami na jej terenie były rudy, czuli kuźnice, gdzie wytapiano żelazo z rudy darniowej, osady smolarzy produkujących smołę, dziegieć i węgiel drzewny oraz osady bartników zajmujących się rozwiniętą na szeroką skalę hodowlą pszczół. Turośl była również osadą leśną, a jej mieszkańcy trudnili się łowiectwem, pszczelarstwem, wytapianiem smoły, rudy darniowej i obróbką drewna.
Z biegiem lat, gdy ubywało lasów, Turośl przekształcała się w osadę rolniczą. Miały miejsce wystąpienia przeciwko najeźdźcy w okresie potopu szwedzkiego i wojny północnej (bohater ludowy Stach Konwa), udział w powstaniach narodowych czy walka z hitlerowskim okupantem. Podczas powstania styczniowego znaczące w historii regionu bitwy stoczono pod Lemanem i pomiędzy Ksebkami a Łączkami.
W okresie międzywojennym Kurpiowszczyzna, spustoszona rabunkową gospodarką zaborcy i znacznie zniszczona w czasie I wojny światowej, stanowiła region ubogi. Krytyczna sytuacja licznej biedoty wiejskiej doprowadziła do podjęcia przez Kurpiów akcji protestacyjnych. W Turośli, Nowej Rudzie, Cieciorach miały miejsce wystąpienia przeciwko władzom i policji. Ich rezultatem był słynny marsz Kurpiów na Kolno w 1924 roku, zakończony pomimo licznych represji częściowym cofnięciem uznawanych za krzywdzące podatków.
Struktura powierzchni
Według danych z roku 2002 gmina Turośl ma obszar ok. 198,43 km², w tym:
- użytki rolne: 68%
- użytki leśne: 26%
Gmina stanowi 21,12% powierzchni powiatu.
Demografia
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku gminę zamieszkiwało 6.914 osób, 6.867 było wyznania rzymskokatolickiego, 10 prawosławnego, 20 ewangelickiego, 5 greckokatolickiego a 12 mojżeszowego. Jednocześnie 6.900 mieszkańców zadeklarowali polską przynależność narodową, 8 żydowską, 3 rosyjską a 3 rusińską. Były tu 1.298 budynków mieszkalnych.
Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwały 4994 osoby.
| Opis | Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
| jednostka | osób | % | osób | % | osób | % |
| populacja | 4994 | 100 | 2338 | 46,8 | 2656 | 53,2 |
| gęstość zaludnienia (mieszk./km²) |
25,2 | 11,8 | 13,4 | |||
Zasoby wodne
- Rzeka Pisa wraz z jej dopływem, Turoślanką
- Jezioro Łacha
- Graniczące z gminą jezioro Serafin
Kultura
- Gminny Ośrodek Kultury znajdujący się w zabytkowym spichlerzu
- Izba Regionalna zlokalizowana w zabytkowym wiatraku, zgromadziła około 500 eksponatów przedstawiających życie i historię Kurpiów
- Gminna Biblioteka Publiczna
Instytucje te pełnią wiele funkcji, takich jak:
- gromadzenie, dokumentowanie, tworzenie, ochrona i udostępnianie dóbr kultury
- tworzenie warunków do rozwoju amatorskiego ruchu turystycznego ,folkloru i sztuki ludowej
- rozbudzanie i zaspokajanie potrzeb i zainteresowań kulturalnych społeczeństwa
Sołectwa
Adamusy, Charubin, Charubiny, Cieciory, Cieloszka, Dudy Nadrzeczne, Krusza, Ksebki, Leman, Łacha, Nowa Ruda, Popiołki, Potasie, Ptaki, Pupki, Samule, Szablaki, Trzcińskie, Turośl, Wanacja, Zimna.
Miejscowości bez statusu sołectwa: Pudełko, Turośl (osada leśna).
Sąsiednie gminy
Przypisy
- ↑ a b Gmina Turośl w liczbach , Polska w liczbach , liczba ludności w oparciu o dane GUS.
- ↑ a b Urząd Statystyczny w Białymstoku
- ↑ Władze Gminy Turośl. BIP gminy Turośl. . (pol.).
- ↑ Nowa Rada Gminy Turośl. Witryna gminy Turośl. . (pol.).
- ↑ Gmina Turośl (podlaskie) » mapy, nieruchomości, GUS, szkoły, regon, kody pocztowe, wynagrodzenie, bezrobocie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, statystyki, urzędy, wsie , Polska w liczbach (pol.).
- ↑ Portal Regionalny i Samorządowy REGIOset. regioset.pl. . (pol.).
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 48.
- ↑ a b Baza Demograficzna – Tablice predefiniowane – Wyniki badań bieżących; Stan i struktura ludności; Ludność według płci i miast. GUS. . (pol.).
- ↑ BIP gminy, sołectwa
| Wsie | |
|---|---|
| Osada | |
| Osada leśna | |
| Integralne części wsi |
