Obecnie Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego to temat, który zyskał na znaczeniu w różnych obszarach. Od polityki po naukę, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego stał się przedmiotem zainteresowania badaczy, aktywistów i ogółu obywateli. Wraz z postępem technologii i globalizacją Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego nabrał niespotykanego wcześniej wymiaru, wpływając nie tylko na sposób, w jaki współdziałamy z otoczeniem, ale także na nasze postrzeganie świata. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego, od jego początków po wpływ na współczesne społeczeństwo.
Uniwersytet Śląski w Katowicach | |
Główna siedziba i dziekanat Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego przy ul. Jagiellońskiej 28 (2006) | |
Data założenia |
16 sierpnia 1973 |
---|---|
Data likwidacji |
30 września 2019 |
Państwo | |
Adres |
ul. Jagiellońska 28, |
Liczba pracowników • naukowych |
205 (2016) |
Liczba studentów |
697 (2016) |
Ostatnia dziekan |
prof. dr hab. Zofia Piotrowska-Seget |
Położenie na mapie Katowic | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
50°15′16,0″N 19°01′26,3″E/50,254444 19,023972 | |
Strona internetowa |
Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego (WBiOS UŚ) – istniejący w latach 1973–2019 jeden z wydziałów Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach powstały na bazie ówczesnego Instytutu Biologii. Od 1 października 2019 funkcjonuje jako Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska w ramach nowo utworzonego Wydziału Nauk Przyrodniczych UŚ.
Wydział Biologii i Ochrony Środowiska był jednostką interdyscyplinarną, kształcącą studentów na trzech podstawowych kierunkach zaliczanych do nauk biologicznych, na studiach stacjonarnych, wcześniej również zaocznych. W 2016 w jego strukturze znajdowało się 13 katedr i 3 pracownie naukowe. W ostatnim okresie istnienia wydział zatrudniał 189 pracowników naukowo-dydaktycznych (z czego 24 z tytułem naukowym profesora, 42 doktora habilitowanego, 75 doktora, 48 magistra) oraz 16 technicznych. Wydział współpracował z emerytowanymi profesorami, których autorytet wspierał zarówno proces dydaktyczny, jak i przede wszystkim wymianę międzynarodową.
W 2016 na wydziale studiowało łącznie 697 studentów oraz kilkudziesięciu doktorantów, odbywających studia doktoranckie w ramach Wydziałowego Studium Doktoranckiego. Wszystkie kierunki i specjalności oferowane na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska były zgodne z programami nauczania i są realizowane w systemie punktowym ECTS, co umożliwiało studentom uczestnictwo w wymianach międzynarodowych i studiach zagranicznych, a także poszukiwanie pracy za granicą.
Budynki wydziału
Od 1970 Instytut Biologii (od 1973 Wydział Biologii i Ochrony Środowiska) mieścił się tylko w gmachu byłego Gimnazjum Matematyczno-Przyrodniczego (potem Studium Nauczycielskiego) przy ul. Jagiellońskiej 26–28, który w latach 1973–2019 był jego główną siedzibą oraz władz dziekańskich i dziekanatu. W 1974 oddano do użytku nowo wybudowany, drugi gmach dla wydziału w Katowicach przy ul. Bankowej 9, w którym rok później umieszczono Instytut Zoologii. Odtąd w gmachu przy ul. Jagiellońskiej mieściły się pozostałe instytuty wydziału. Od 2002 wydział otrzymał też pomieszczenia w kampusie UŚ w Chorzowie przy ul. 75. Pułku Piechoty 1, gdzie umieszczono Pracownię Dokumentacji Botanicznej z Herbarium oraz bank genów roślin.
Z dniem 1 października 2019 WBiOŚ został połączony z Wydziałem Nauk o Ziemi tworząc Wydział Nauk Przyrodniczych Uniwersytetu Śląskiego. Wskutek połączenia jednostki naukowo-dydaktyczne WBiOŚ przekształcono w Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska.
1969 – zarządzeniem Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego utworzono instytutową strukturę Uniwersytety Śląskiego. Ustalono, jakie instytuty będą wchodzić w skład Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, Wydziału Prawa i Administracji, Wydziału Humanistycznego i Wydziału Wychowania Technicznego, Mechaniki i Elektrotechniki. Pozawydziałowymi jednostkami organizacyjnymi były Biblioteka Główna i nowo utworzony Instytut Biologii. Jego organizatorem i pierwszym dyrektorem był doc. dr hab. Przemysław Trojan. Instytut Biologii składał się z trzech Zakładów: Ekologii Ogólnej, Biochemii oraz Mikrobiologii. Mieścił się w kilku pokojach w budynku przy ul. Krasińskiego 2 w Katowicach. Jesienią 1969 przyjęto pierwszych studentów studiów stacjonarnych na kierunku biologia. W tym samym roku powstała Biblioteka Instytutu Biologii.
1970 – Instytut Biologii przeniesiono do budynku przy ul. Jagiellońskiej 26–28 po byłym Studium Nauczycielskim (wcześniej Gimnazjum Matematyczno-Przyrodnicze). W Instytucie utworzono dwa nowe Zakłady: Botaniki oraz Fizjologii Zwierząt.
1972 – dyrektorem samodzielnego Instytutu Biologii został doc. dr hab. Jerzy Chmielowski.
1973 – spośród grona pracowników naukowo-dydaktycznych wybrano delegatów na II Kongres Nauki Polskiej w Warszawie. Sekcję Nauk Biologicznych reprezentował doc. dr hab. Jerzy Chmielowski. 16 sierpnia zarządzeniem Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki zostały utworzone trzy nowe wydziały: Wydział Filologiczny, Wydział Nauk Społecznych i Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. W jego skład weszły Instytuty: Biologii, Zoologii, Biochemii i Mikrobiologii, a także samodzielny Zakład Geografii, którego kierownikiem był prof. dr hab. Józef Szaflarski. W nowym roku akademickim po raz pierwszy przyjęto studentów na biologię w trybie studiów niestacjonarnych. Dziekanem Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska został 1 października 1973 prof. dr hab. Marian Pytasz (zm. 2016), który funkcję tę pełnił do 31 sierpnia 1975.
1975 – Wydział Biologii i Ochrony Środowiska uzyskał prawo nadawania stopnia naukowego doktora nauk biologicznych. Instytut Zoologii został przeniesiony do nowego budynku w Katowicach przy ul. Bankowej 9. Dziekanem Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska został prof. dr hab. Sędzimir Maciej Klimaszewski. We wrześniu wprowadzono zmiany organizacyjne w obrębie struktury wydziału: Instytuty Biochemii i Mikrobiologii zostały połączone w jedną jednostkę – Instytut Biologii Molekularnej. Przeprowadzono dwa pierwsze przewody doktorskie
1977 – wydział otrzymuje prawo nadawania stopni doktora habilitowanego.
1978 – dziekanem Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska został doc. dr hab. Mirosław Małuszyński. Zmieniła się struktura Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska, na którym powstały 3 nowe instytuty: Botaniki i Zoologii, Ekologii i Rejonów Wielkoprzemysłowych oraz Fizjologii i Cytologii
1980 – W roku akademickim 1980/1981 nastąpiły zmiany w strukturze uczelni. W miejsce instytutów utworzono Katedry: Anatomii i Cytologii Roślin, Biochemii, Biofizyki i Biologii Komórki, Botaniki Systematycznej, Ekologii, Fizjologii Człowieka i Zwierząt, Fizjologii Roślin, Genetyki, Geobotaniki i Ochrony Przyrody, Histologii i Embriologii Zwierząt, Metodyki Nauczania Biologii, Mikrobiologii i Zoologii. Dziekanem Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska został prof. dr hab. Mirosław Małuszyński.
1982 – stanowisko dziekana Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska objął prof. dr hab. Zbigniew Jethon.
1984 – prof. dr hab. Lesław Badura obejmuje funkcję dziekana Wydziału.
1987 – prof. dr hab. Lesław Badura ponownie zostaje powołany na stanowisko dziekana, jednocześnie zostaje przewodniczącym Rady Wydawniczej UŚ.
1990 – funkcję dziekana obejmuje doc. dr hab. Sylwia Łabużek.
1993 – ponownie, na czele władz wydziałowych stanęła prof. dr hab. Sylwia Łabużek. Wydział otwiera studia doktoranckie, powstaje również Studiów nad Człowiekiem i Środowiskiem, którego dyrektorem został prof. dr hab. Paweł Migula.
1996 – dziekanem Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska została prof. dr hab. Iwona Szarejko.
1998 – do życia powołane zostają Międzywydziałowe Indywidualne Studia Matematyczno-Przyrodnicze.
1999 – dziekanem ponownie wybrana została prof. dr hab. Iwona Szarejko.
2002 – otwarcie nowej siedziby Zielnika Botanicznego UŚ w chorzowskim ośrodku dydaktycznym Uczelni. Dotychczas, zbierane od 30 lat, kolekcje flory, m.in. z Jemenu, Spitsbergenu i Kaukazu, były niedostępne dla zainteresowanych badaczy. W momencie otwarcia Zielnik posiadał ok. 100 tys. skatalogowanych roślin. Dziekanem Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska został prof. dr hab. Paweł Migula.
2003 – imię prof. dra hab. Kazimierza Czechowicza otrzymuje jedna z sal wykładowych Wydziału Biologii i Ochrony Środowiska, niegdyś jego ulubiona. Uroczystości towarzyszy odsłonięcie tablicy upamiętniającej postać uczonego.
2005 – stanowisko dziekana ponownie obejmuje prof. dr hab. Paweł Migula.
2007 – uroczyste podpisanie umowy konsorcjum BIOFARMA – Śląskie Centrum Biotechnologii, Bioinżynierii i Bioinformatyki. Projekt „Śląska BIO-Farma. Centrum Biotechnologii, Bioinżynierii i Bioinformatyki”, w skład którego weszli: Uniwersytet Śląski, Politechnika Śląska, Śląska Akademia Medyczna oraz Instytut Onkologii w Gliwicach, miał za zadanie stworzenie sieci zintegrowanych specjalistycznych laboratoriów badawczych.
2013 – wydział uzyskał uprawnienia do nadawania stopnia doktora w dyscyplinie biotechnologia.
2014 – uzyskano uprawnienia do nadawania stopnia doktora w dyscyplinie ochrona środowiska.
2019 (30 września) – zakończenie działalności WBiOŚ i przekształcenie go w Instytut Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska w strukturze organizacyjnej nowo utworzonego Wydziału Nauk Przyrodniczych.
Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach do 2019 prowadził następujące kierunki studiów pierwszego stopnia, które trwały 3 lata i kończyły się uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata:
Po ukończeniu studiów pierwszego stopnia ich absolwenci mogli kontynuować dalsze kształcenie w ramach studiów drugiego stopnia (magisterskich uzupełniających), które kończyły się po 2 latach zdobyciem tytułu magistra. Do wyboru były następujące kierunki i specjalności:
Ponadto Wydział oferujował następujące studia podyplomowe.
Na Wydziale Biologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego prowadzone były także studia doktoranckie (trzeciego stopnia) w języku angielskim advanced methods in biotechnology and biodiversity.
W 2019 wydział posiadał uprawnienia do nadawania następujących stopni naukowych.