W dzisiejszym świecie Wyka nadal jest aktualnym tematem, który budzi zainteresowanie i debatę w społeczeństwie. Wraz z postępem technologii i globalizacją Wyka przejął fundamentalną rolę w codziennym życiu ludzi. Od wpływu na gospodarkę po wpływ na relacje międzyludzkie, Wyka stał się powracającym tematem rozmów w różnych obszarach. Na przestrzeni historii Wyka ewoluował i dostosowywał się do zmian politycznych, społecznych i kulturowych, generując szeroki wachlarz perspektyw i opinii na ten temat. W tym artykule zbadamy różne aspekty związane z Wyka, analizując jego znaczenie i wpływ na dzisiejsze społeczeństwo.
Morfologia gatunku typowego – wyki siewnej | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj |
wyka | ||
Nazwa systematyczna | |||
Vicia L. Sp. Pl. 734. 1753 | |||
Typ nomenklatoryczny | |||
Vicia sativa L. | |||
Synonimy | |||
|
Wyka (Vicia L.) – rodzaj roślin zielnych należący do rodziny bobowatych. Obejmuje ok. 250 gatunków (tyle uznanych zostało za zaakceptowane w bazie taksonomicznej Plants of the World Online, w niektórych źródłach, zwłaszcza dawniejszych, podawana jest znacznie mniejsza ogólna liczba gatunków, np. 160, 200). W większości występują one na półkuli północnej, w strefie klimatu umiarkowanego. Zasiedlają zazwyczaj suche, trawiaste łąki i murawy, zarośla, wydmy piaszczyste i żwirowe.
Wiele gatunków to rośliny uprawne, w tym jadalne i pastewne, nieliczne uprawiane są jako rośliny ozdobne. Do gatunków o największym znaczeniu należy wyka bób uprawiany już w neolicie na Bliskim Wschodzie.
Przedstawiciele rodzaju rozprzestrzenieni są szeroko na półkuli północnej w strefie klimatu umiarkowanego, zwłaszcza w Eurazji. Największe zróżnicowanie jest w rejonie Turcji, w której rośnie 59 gatunków – tyle samo co w całej Europie. Kilkadziesiąt gatunków występuje na kontynentach amerykańskich, w tym wzdłuż Andów sięgając daleko na południe (w Chile stwierdzono ok. 30 gatunków). Nieliczne gatunki spotykane są także we wschodniej Afryce oraz na Hawajach.
Pierwsza nazwa naukowa według listy krajowej, druga – obowiązująca według bazy taksonomicznej Plants of the World online (jeśli jest inna)
Rodzaj dzielony jest na dwa podrodzaje Vicia i Vicilla, a następnie każdy z nich odpowiednio na 9 i 17 sekcji. Rodzaj Vicia jest tradycyjnie wyodrębniany w plemieniu obejmującym poza tym rodzaje: soczewica (Lens), groch (Pisum), groszek (Lathyrus) i Vavilovia. Z analiz molekularnych wynika, że tradycyjny podział taksonomiczny w obrębie tego plemienia nie odzwierciedla powiązań filogenetycznych, a rodzaj Vicia w tradycyjnym ujęciu ma charakter parafiletyczny. W obrębie tego rodzaju zagnieżdżony jest klad obejmujący rodzaj soczewica (Lens). Tu też powinien być włączany gatunek Lathyrus saxatilis (Vent.) Vis. (tradycyjnie zaliczany rodzaju groszek), który klasyfikowany powinien być jako Vicia saxatilis (Vent.) Tropea.
Jeden z rodzajów podrodziny bobowatych właściwych Faboideae w rzędzie bobowatych Fabaceae s.l.. W obrębie podrodziny należy do plemienia Fabeae.
Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa różowe (Rosidae Takht.), nadrząd Fabanae R. Dahlgren ex Reveal, rząd bobowce (Fabales Bromhead), rodzina bobowate (Fabaceae Lindl.), podrodzina Vicioideae Burnett, plemię Vicioideae Burnett, podplemię Viciinae Bronn., rodzaj wyka (Vicia L.).