Zdzisław Pacak-Kuźmirski

W dzisiejszym artykule zagłębimy się w fascynujący świat Zdzisław Pacak-Kuźmirski. Od jego początków do dzisiejszego znaczenia, zanurzymy się w podróż, która pozwoli nam zrozumieć znaczenie Zdzisław Pacak-Kuźmirski w różnych obszarach. Zbadamy jego wpływ na społeczeństwo, wpływ na kulturę popularną i jego znaczenie w historii. Dzięki szczegółowej analizie odkryjemy, jak Zdzisław Pacak-Kuźmirski ukształtował nasz świat i nadal jest przedmiotem zainteresowania i debaty. Przygotuj się na całkowite zanurzenie się we wszechświecie Zdzisław Pacak-Kuźmirski i wszystkich jego aspektach.

Zdzisław Józef Pacak-Kuźmirski
Andrzej
podpułkownik podpułkownik
Data urodzenia

6 stycznia 1911

Data i miejsce śmierci

27 stycznia 1981
Kraków

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Jednostki

40 Pułk Piechoty Dzieci Lwowskich
Komenda Główna AK
Partyzancka Dywizja Karpacka

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa
powstanie warszawskie

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941)
Tableau słuchaczy IV Doskonalącego Kursu Podoficerów Zawodowych DOK VI zorganizowanego w latach 1938–1939 przy 40 pp. Na tableau m.in. fotografia por. Zdzisława Pacak-Kuźmirskiego

Zdzisław Józef Pacak-Kuźmirski ps. „Andrzej” (ur. 6 stycznia 1911, zm. 27 stycznia 1981 w Krakowie) – podpułkownik Wojska Polskiego.

Skwer im. Pułkownika Zdzisława Pacak-Kuźmirskiego w Warszawie

Życiorys

W latach 1931–1933 był podchorążym Szkoły Podchorążych Piechoty w Ostrowi-Komorowie. 5 sierpnia 1933 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go podporucznikiem w korpusie oficerów piechoty ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1933 i 492. lokatą, a minister spraw wojskowych wcielił do 40 pułku piechoty „Dzieci Lwowskich” we Lwowie. Na stopień porucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1936 i 307. lokatą w korpusie oficerów piechoty.

W kampanii wrześniowej 1939 uczestniczył w obronie Warszawy, jako dowódca 8. kompanii 40 pp. Bohatersko bronił historycznej reduty 56 przy ul. Wolskiej przed oddziałami niemieckiej 4 Dywizji Pancernej. 9 września do obrony Woli wykorzystał około 100 beczek terpentyny z Fabryki Przetworów Chemicznych „Dobrolin“ przy ul. Wolskiej 157/159, które zostały ustawione na odcinku 100-metrowym w odległości około 60 m od reduty. Kilka z nich zapaliło się jeszcze przed atakiem nieprzyjaciela od wybuchu bomb lotniczych wroga. Gdy pierwsze czołgi niemieckie podjeżdżały do barykady zbudowanej w poprzek ul. Wolskiej por. Pacak wydał rozkaz otwarcia ognia. W ciągu paru minut ulica Wolska zamieniła się w wielkie ognisko palącej się terpentyny rozlanej na bruku z rozbitych beczek.

Po kapitulacji załogi stolicy dostał się do niemieckiej niewoli. Przebywał w Oflagu II C Woldenberg. W nocy z 18 na 19 marca 1942 w brawurowy sposób uciekł z obozu z czterema towarzyszami: por. Jerzym Kleczkowskim por. Edwardem Madejem, por. Kazimierzem Nowosławskim i ppor. Zygmuntem Siekierskim. Jeńców wyprowadził wówczas z obozu kpt. Pacak-Kuźmirski wraz z pełniącym rolę „konwojenta” ppor. Siekierskim, który został w tym celu przebrany w mundur wartownika oraz uzbrojony w drewnianą imitację karabinu typu Mauser.

Zastępca dowódcy i szefa operacyjnego Komendy Głównej AK „Osa-Kosa” (Organizacja Specjalnych Akcji Bojowych) w stopniu porucznika piechoty. W latach 1943–1944 dowódca Partyzanckiej Dywizji Karpackiej obszaru lwowskiego AK. W latach 1948–1956 więziony przez komunistów we Wronkach i Rawiczu.

Zmarł 27 stycznia 1981 w Krakowie. Został pochowany na Cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie (kwatera 7 wojsk.-1-15).

Grób Zdzisława Pacaka-Kuźmirskiego na cmentarzu wojskowym przy ul. Prandoty w Krakowie

W kwietniu 2005 nazwę płk. Zdzisława Kuźmirskiego-Pacaka nadano skwerowi znajdującemu się w rejonie ulic Wolskiej i Kasprzaka na warszawskiej Woli.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 sierpnia 1933 roku, s. 159, tu podano, że urodził się 6 stycznia 1910 roku.
  2. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 15 sierpnia 1933 roku, s. 159, 167.
  3. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 369.
  4. Grzybowski 1990 ↓, s. 53, 163.
  5. a b Głowacki 1985 ↓, s. 297.
  6. Ryszard Mączewski: Warszawa między wojnami. Łódź: Księży Młyn, 2009, s. 23. ISBN 978-83-61253-51-8.
  7. Grzybowski 1990 ↓, s. 67.
  8. Grzybowski 1990 ↓, s. 77.
  9. Głowacki 1985 ↓, s. 82-83.
  10. Jerzy Śląski: Polska walcząca. Warszawa: PAX, 1990, s. 517. ISBN 83-211-1428-8.
  11. Zarząd Cmentarzy Komunalnych w Krakowie. Internetowy lokalizator grobów. Zdzisław Pacak-Kuźmirski. rakowice.eu. . .
  12. Uchwała Nr XLVII/1227/2005 Rady miasta stołecznego Warszawy z dnia 11 kwietnia 2005 r. w sprawie nadania nazw skwerom w Dzielnicy Wola m.st. Warszawy. „Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego Nr 96, poz. 2629”, 30 kwietnia 2005. 
  13. Witold Stefan Wróblewski: Ucieczki. W: Oflag IIC Woldenberg. Wspomnienia jeńców. Warszawa: Książka i Wiedza, 1984, s. 169–170. ISBN 83-05-11162-8..
  14. Rómmel 1958 ↓, s. 402.
  15. Grzybowski 1990 ↓, s. 176.

Bibliografia

  • Ludwik Głowacki: Obrona Warszawy i Modlina na tle kampanii wrześniowej 1939. Wyd. 5. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1985. ISBN 83-11-07109-8.
  • Jan Grzybowski: 40 pułk piechoty „Dzieci Lwowskich” w obronie Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1990. ISBN 83-11-07846-7.
  • Juliusz Rómmel: Za honor i ojczyznę. Wspomnienia dowódcy armii „Łódź” i „Warszawa”. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, 1958.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.