Zygmunt Eysmontt

W tym artykule chcemy poznać fascynujący świat Zygmunt Eysmontt. Od początków do dzisiejszego znaczenia, Zygmunt Eysmontt był tematem zainteresowania wielu ludzi na całym świecie. W całej historii Zygmunt Eysmontt odgrywał kluczową rolę w różnych aspektach społeczeństwa, kultury i technologii. Co więcej, Zygmunt Eysmontt był przedmiotem debaty i kontrowersji, co przyczyniło się do jego złożoności i ciągłej ewolucji. Mamy nadzieję, że w tym artykule rzucimy światło na ten ekscytujący temat i zapewnimy głębszy wgląd w Zygmunt Eysmontt i jego wpływ na świat, w którym żyjemy.

Zygmunt Eysmontt
podporucznik żandarmerii podporucznik żandarmerii
Data i miejsce urodzenia

1888
Szawle

Przebieg służby
Lata służby

1914–1915 i 1918–1919

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier
Wojsko Polskie

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty,
2 Pluton Żandarmerii Polowej

Stanowiska

dowódca plutonu żandarmerii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-bolszewicka

Zygmunt Eysmontt (ur. 1888 w Szawlach, zm. ?) – polski inżynier, żołnierz Legionów Polskich, podporucznik żandarmerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 1888 w Szawlach. Był synem Ludwika i Eugenii z domu Zalewskiej. Miał brata Czesława. Pochodził z Radomia, ze znanej i szanowanej rodziny.

Uzyskał tytuł inżyniera kolejowego. Przed 1914 był zatrudniony na stanowisku inżyniera konstruktora w zakładzie Polskie Fabryki Maszyn i Wagonów – L. Zieleniewski w Krakowie, Lwowie i Sanoku S.A., Fabryka Sanocka w Sanoku. Ożenił się z Hanną z domu Drwięgą.

Po wybuchu I wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich i został przyjęty 6 sierpnia 1914. Służył w żandarmerii przy 1 pułku piechoty. Od 8 grudnia przebywał na leczeniu w Szpitalu Rezerwowym nr 2 w Wiedniu. Według późniejszych źródeł pełnił funkcję zastępcy szefa żandarmerii I Brygady Legionów Polskich. W lipcu 1915 był w Domu Rekonwalescentów w Kamieńsku. Został superarbitrowany 7 sierpnia 1915 w Cieszynie, z zatwierdzeniem 1 września 1915, po czym zwolniony ze służby w Legionach.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego z dniem 15 listopada 1918 w stopniu podporucznika. Otrzymał przydział do Dowództwa Żandarmerii Okręgu Generalnego „Lublin”, a 27 listopada 1918 został naczelnikiem żandarmerii na powiat hrubieszowski. Na początku 1919 przebywał w Lublinie. 11 sierpnia 1919 został przeniesiony do Dowództwa Żandarmerii Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. Podczas wojny polsko-bolszewickiej na froncie wołyńskim sprawował stanowisko dowódcy 2 Plutonu Żandarmerii Polowej w Sławucie.

Został zatrzymany pod zarzutem dokonania morderstwa na tle rabunkowym w Sławucie. Miał wtedy zabić i obrabować członków misji Czerwonego Krzyża. Ponadto był podejrzewany o szpiegostwo na rzecz Rosji. Został osadzony w Zakładzie Karnym przy ulicy Dzikiej w Warszawie. 6 listopada 1919 o godz. 19:00, w czasie przewożenia samochodem sanitarką z Cytadeli do Sądu Wojskowego na plac Saskim, uwolnił się, zabijając przy tym podchorążego Żandarmerii Polowej Romualda Witkowskiego i raniąc starszego żandarma Stefana Bońkowskiego. Pomocy, poprzez dostarczenie rewolweru, miał mu udzielić jego brat Czesław, także oficer żandarmerii.

List gończy za Eysmonttem wydały: w listopadzie 1919 Dowództwo Żandarmerii Polowej i 12 lutego 1920 Ministerstwo Spraw Wojskowych, które wyznaczyło nagrodę w wysokości 10 tys. marek za jego schwytanie. Następnie zbiegły był organizatorem bandy dywersyjnej na Kresach, używając pseudonimu „ataman Mucha-Michalski”. W doniesieniu prasowym z sierpnia 1921, opisującym działanie szeregu band zorganizowanych na wzór wojskowych i napadających na obszarze województwa lubelskiego, wymieniono Eysmontta jako dowodzącego jedną z najzuchwalszych band i w kilku napadach nie ukrywającego swej osobistości.

W „Gazecie Porannej 2 Grosze” z 18 czerwca 1921 doniesiono o aresztowaniu rzekomego Eysmontta, jako że 14 czerwca na ulicy Marszałkowskiej w Warszawie st. wachm. Kazimierz Jaroszewicz (były żołnierz znający Eysmontta z 1919) i sierż. Zygmunt Olszowski dokonali zatrzymania Aleksandra S. (byłego współpracownika ww. dziennika), rozpoznając w nim poszukiwanego. Następnie w zatrzymanym rozpoznał błędnie Eysmontta także wywiadowca Policji Państwowej, Stanisław Różycki, kojarzący poszukiwanego jeszcze z Sanoka. Ostatecznie wyjaśniono, że była to pomyłka.

Po ułatwieniu Zygmuntowi Eysmonttowi ucieczki w 1919 jego brat Czesław został zatrzymany pod tym zarzutem i osadzony w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, skąd po przepiłowaniu krat uciekł, po czym następnie został schwytany. W 1924 odsiadywał karę za oszustwa, a w latach 20. był wielokrotnie karany za kradzieże i oszustwa. Około 20 marca 1931 w Warszawie został aresztowany (wcześniej skazany zaocznie za paserstwo na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności), a rozpoznano go jako pochodzącego z Radomia byłego oficera żandarmerii.

Na początku lat 30. Zygmunt Eysmontt przebywał w ZSRR i sprawował stanowisko wicedyrektora w administracji syberyjskiej kolei.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j List gończy. „Kurier Warszawski”. Nr 326, s. 3, 25 listopada 1919. 
  2. a b c d e f g h i j List gończy. „Kurier Warszawski”. Nr 49, s. 15, 18 lutego 1920. 
  3. a b c d e f g h i j k l m n o p Żołnierze Niepodległości. Zygmunt Eysmontt. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. .
  4. a b c d e f g h i Zbieg z X pawilonu Cytadeli aresztowany po 12-tu latach. „Kurier Polski”. Nr 82, s. 8, 24 marca 1931. 
  5. a b c d Echa aresztowania rzekomego Ejsmondta. „Gazeta Poranna 2 Grosze”. Nr 164, s. 5, 15 czerwca 1921. 
  6. a b c Ein gefefährlicher Betrüger festgenommen. „Freie Presse”. Nr 323, s. 6, 24 listopada 1931. (niem.). 
  7. List gończy wydany przez Ministerstwo Spraw Wojskowych było drukowany w różnych czasopismach. List gończy. „Kurier Poranny”. Nr 43, s. 5, 18 lutego 1920.  List gończy. „Dziennik Cieszyński”. Nr 42, s. 5, 22 lutego 1920.  List gończy. „Głos Rzeszowski”. Nr 9, s. 2, 29 lutego 1920. 
  8. Dziennik Rozkazów Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 24 lutego 1920 roku, s. 105–106.
  9. a b c d Burzliwa przeszłość byłego żandarma. Kim jest aresztowany Czesław Eysmontt. „Kurier Polski”. Nr 83, s. 8, 25 marca 1931. 
  10. Lubelskie opanowane przez bandytów. Nawet b. por. Eysmontt jest hersztem bandy. „Ilustrowany Kurier Codzienny”. Nr 223, s. 3–4, 19 sierpnia 1921. 
  11. Kazimierz Jaroszewicz. zolnierze-niepodleglosci.pl. .
  12. Aresztowanie rzekomego Eismondta. „Gazeta Poranna 2 Grosze”. Nr 161, s. 4, 15 czerwca 1921.