Jawor

Jawor
Centar grada iz zraka
Centar grada iz zraka
Centar grada iz zraka
Koordinate: 51°03′N 16°12′E / 51.050°N 16.200°E / 51.050; 16.200
Država  Poljska
Vojvodstvo Donjošlesko
Povjat Jawor
Vlast
 - gradonačelnik Emilian Bera
Površina
 - Ukupna 18.8 km²
Visina 191
Stanovništvo (2019.)
 - Grad 22,758
 - Gustoća 1,211 stan. / km²
Vremenska zona UTC+1 (UTC+2)
Poštanski broj 59-400
Karta
Jawor na mapi Poljske
Jawor
Jawor
class=notpageimage|
Pozicija Jawora u Poljskoj

Jawor (njemački: Jauer) je grad od 22,758 stanovnika na jugozapadu Poljske u Donjošleskom vojvodstvu.

Geografske karakteristike

Jawor leži duž rijeke Nysa Szalona, udaljen 61 km Wrocława.

Njegovo ime znači vrsta drva - javor. Grad poznat je po velikoj luteranskoj crkvi izgrađenoj fahverkom 1654 - 1655. Ona je zajedno sa sličnom crkvom iz Świdnice - 2001. uvrštena na UNESCO-vu Listu svjetske baštine u Evropi kao lokalitet pod imenom - Crkve mira.

Crkva mira u Jaworu

Historija

Kako nema sačuvanu povelju pretpostavlja se da je gradska prava dobio između 1242. i 1275., jer se zna da je krajem 13. vijeka imao kamene bedeme od masivnog kamena. Isto tako se pozdano zna da je 1300. imao gradonačelnika i vlastiti grb. Vremenom je podobijao brojne privilegije pa je izrastao u respektabilno trgovište i centar manufakturnog tkanja.

Sve do 1392. Jawor je bio domena poljskih vojvoda iz Dinastije Pjastovića. Od te je godine postao domena čeških vladara i prijestolnica vojvodstva. Početak 15. vijeka obilježio je sramotno protjerivanje lokalne židovske zajednice 1420.

Pjastovski dvorac

Šesnaesti vijek bio je doba reformacije, nova denominacija ubrzo je postala dominantna u regiji Jawor. Ni okrutne represije Tridesetogodišnjeg rata (1618.-1648.) to nisu promijenile. Rat između katoličkog juga i protestantskog sjevera donio je samo razaranja i smrt. Ni 18. vijek nije bio ništa bolji jer je donio rat između Austrije i Prusije za Šlesku i nakraju veliki požar 1776.

Period mira i prosperiteta bio je 19. vijek kad je pripadao Pruskoj kraljevini (kasnije Njemačkom Carstvu). željeznice je stigla do Jawora 1901. a kasnije su stigle i druge blagodeti nove ere kanalizacija, telefon, električna struja.

Poprilično su ga razorile jedinice Crvene armije prilikom oslobađanja 1945. ali je od 26. aprila pod poljskom upravom pa je relativno brzo obnovljen i proširen.

Poznati stanovnici

Pobratimski gradovi

Jawor ima ugovore o partnerstvu sa slijedećim gradovima;

Izvori

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Poland: Dolnoslaskie” (engleski). City population. Pristupljeno 5.02. 2021. 
  2. ↑ „Poljska, spomenici upisani na listu svjetske baštine”. UNESCO: Svjetska baština. Pristupljeno 19. 01. 2023. 
  3. ↑ „Church of Peace” (engleski). Gmina Jawor. Pristupljeno 5.02. 2021. 
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 „History” (engleski). Gmina Jawor. Pristupljeno 5.02. 2021. 
  5. ↑ „Miasta Partnerskie” (engleski). Gmina Jawor. Pristupljeno 5.02. 2021. 

Vanjske veze

Jawor na Wikimedijinoj ostavi