Simentalsko govedo
| Simentalsko govedo Simmentaler | |
|---|---|
 | |
| Država |  Švicarska
|
Simentalsko govedo (njemački: Simmentaler Fleckvieh) je jedna od pasmina (vrsta) domaćeg goveda porijeklom iz švicarske doline Simme (dolina je na njemačkom - tal) u Kantonu Bern.
Simentalska pasmina poznata je po različitim imenima, u Njemačkoj, Austriji i Švicarskoj, kao i mnogim drugim evropskim zemljama poznata je kao Fleckvieh, u Francuskoj je zovu Pie Rouge, Montbeliard i Abondance, a u Italiji Pezzata Rossa.
Današnji službeni naziv u svjetskim okvirima je Simmental - Fleckvieh. Dominiraju dva tipa švicarski simentalac i njemački - fleckvieh.
Karakteristike
Boja simentalca varira od žute do crvene s bijelim šarama, a glava, noge i rep su bijeli s pigmentnim poljima. Dlaka mu je mekana, koža srednje debela i djelomično pigmentirana.
Odrasle simentalske krave stare 5 godina, teške su između 600 i 750 kg i visoke (mjereno kod hrpta) 145-150 cm.
Simentalke su dugovječne i vrlo prilagodljive na klimu, tlo i intenzitet iskorištavanja.
Period laktacije u intenzivnom iskorištavanju traje od 5 do 7 godina, tad prosječna krava daje od 16 do 20 litara mlijeka dnevno. Pored mlijeka simentalke su poznate i po visokom procentu čistog mesa (62-67%) i njegovoj kvaliteti, pa se svrstavaju u red najboljih pasmina za meso na svijetu.
Historija
Simentalsko govedo je jedna od najstarijih i najrasprostranjenih pasmina goveda u svijetu. Iako se njihov prvi registar počeo voditi u švicarskom Kantonu Bern tek 1806., postoje brojni pisani dokumenti po crkvama i privatnim arhivima da su se ta velika crveno - bijela goveda uzgajala daleko ranije po zapadnoj Švicarskoj. Simentalke su postale vrlo tražene zbog brzog rasta, i izvanredne proizvodnje kvalitetnog mlijeka, a kako su bile velike, korištene su i za vuču zaprežnih kola.
Zbog tog je već 1785. švicarski parlament ograničio njihov izvoz, radi manjka stoke za vlastite potrebe. Švicarsko udruženje uzgajivača simentalki osnovano je 1890.
Od svog nastanka u Švicarskoj, pasmina se proširila na svih šest kontinenata. Danas se ukupan broj Simentalskih goveda u svijetu procjenjuje na 40 do 60 milijuna grla. Od tog broja više od polovice nalazi se Evropi, njeno širenje odvijalo se do kasnih 1960-ih.
Po nekim izvorima nekoliko grla uveženo je u Italiju još u 15. vijeku. Tokom 19. vijeka - Simentalke su razmnožene u većini zemalja Istočne Evrope, Balkana i Rusije. Prvi primjerci uveženi su Južnu Afriku - 1895., na nakon tog 1897. u Gvatemalu kao prvu zemlju zapadne hemisfere, zatim u Brazil 1918. i u Argentinu - 1922.
Postoje dolumenti iz različitih izvora koji pokazuju da su simentalska goveda uvežena u Sjedinjene Američke Države prije 20. vijeka. Prva simentalska goveda dokumentirana su već 1887. u Illinoisu, a 1895. i u New Jerseyu, a nakon tog u razdoblju između 1916. - 1920. i u New Yorku i Novom Meksiku.
Međutim taj rani uvoz nije izazvao nikakav veći interes kod američkih stočara, pa se uzgoj simentalske pasmine raširio tek krajem 1960-ih.
Njenoj popularnosti po Sjevernoj Americi puno je doprinjeo Kanađanin po imenu Travers Smith, koji je 1967. uvezeo slavnog bika - Parisien iz Francuske. Njegova sperma izvežena je u Sjedinjene Američke Države te iste godine, pa se prvo tele tako oplođeno otelilo februaru 1968.
Te iste godine oktobru osnovano je Američko udruženje uzgajivača simentalki (American Simmental Association).
Danas samo Američko udruženje uzgajivača simentalki registrira oko 80.000 novih simentalki godišnje.
Simentalsko govedo proširilo se po Velikoj Britaniji, Irskoj i Norveškoj do 1970. a nakon tog i po Švedskoj i ostalim evropskim zemljama sjeverne hemisfere ubrzo nakon toga.
Prve Simentalke stigle su do Australije 1972., Svjetska simentalska federacija osnovana je 1974., a 1976. uvežena su prva simentalska goveda u Narodnu Republiku Kinu.
Izvori
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 „Breeds of Livestock - Simmental Cattle ” (engleski). Oklahoma State University. Pristupljeno 12. 02. 2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 „Simentalac ” (hrvatski). Mario Melešević. Arhivirano iz originala na datum 2018-09-15. Pristupljeno 12. 02. 2016.
Vanjske veze
- Simentalac Arhivirano 2018-09-15 na Wayback Machine-u (sh)