รัฐที่ก่อตั้งหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียต
รัฐหลังสหภาพโซเวียตเรียงตามลำดับตัวอักษรไทย:
รัฐหลังสหภาพโซเวียต (อังกฤษ : post-Soviet states ) หรือที่รู้จักกันในชื่อ อดีตสหภาพโซเวียต (former Soviet Union, FSU ), อดีตสาธารณรัฐโซเวียต (former Soviet Republics ) และในรัสเซีย ในชื่อ ต่างประเทศใกล้เคียง (รัสเซีย : бли́жнее зарубе́жье , อักษรโรมัน: blizhneye zarubezhye ) คือรัฐเอกราช 15 รัฐที่เคยเป็นสาธารณรัฐ องค์ประกอบของสหภาพโซเวียต โดยเกิดขึ้นและเกิดขึ้นอีกครั้งจากสหภาพโซเวียตหลังการล่มสลาย ของสหภาพใน ค.ศ. 1991
รัสเซียเป็นรัฐผู้สืบสิทธิ์ หลักของสหภาพโซเวียตที่ได้รับการยอมรับจากนานาชาติโดยพฤตินัยหลังสงครามเย็น ในขณะที่ยูเครน ประกาศตนเองตามกฎหมายว่าเป็นรัฐผู้สืบสิทธิ์ของทั้งสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตยูเครน และสหภาพโซเวียต ซึ่งยังคงอยู่ภายใต้ข้อพิพาทเกี่ยวกับทรัพย์สินที่เคยเป็นของสหภาพโซเวียต
รัฐบอลติก ทั้งสามเป็นสาธารณรัฐกลุ่มแรกที่ประกาศเอกราชในช่วงเดือนมีนาคมถึงเดือนพฤษภาคม ค.ศ. 1990 โดยอ้างความต่อเนื่องจากรัฐเดิม ที่ดำรงอยู่ก่อนการผนวกของสหภาพโซเวียตใน ค.ศ. 1940 สาธารณรัฐที่เหลือ 12 แห่งทั้งหมดทยอยแยกตัวออกจากสหภาพโซเวียต โดย 12 ใน 15 รัฐ (ไม่รวมรัฐบอลติก) ร่วมก่อตั้งเครือรัฐเอกราช (ซีไอเอส) และส่วนใหญ่เข้าร่วมองค์การสนธิสัญญาความมั่นคงร่วมกัน (ซีเอสทีโอ) ในขณะที่รัฐบอลติกเป็นสมาชิกของสหภาพยุโรป และเนโท เจ้าหน้าที่สหภาพยุโรปได้เน้นย้ำถึงความสำคัญของข้อตกลงความร่วมมือระหว่างสหภาพยุโรปกับรัฐหลังสหภาพโซเวียต
นอกจากนี้ ยังมีดินแดนพิพาทที่ได้รับการรับรองในระดับแตกต่างกัน ที่ตั้งอยู่ในดินแดนอดีตสหภาพโซเวียต ได้แก่ ทรานส์นีสเตรีย ในภาคตะวันออกของมอลโดวา , อับคาเซีย และเซาท์ออสซีเชีย ในภาคเหนือของจอร์เจีย และสาธารณรัฐนากอร์โน-คาราบัค ในภาคตะวันตกเฉียงใต้ของอาเซอร์ไบจาน ตั้งแต่ ค.ศ. 2014 สาธารณรัฐประชาชนดอแนตสก์ และสาธารณรัฐประชาชนลูฮันสก์ ในภาคตะวันออกไกล ของยูเครนได้อ้างตนเองเป็นเอกราช ดินแดนที่ไม่ได้รับการรับรองจากนานาชาติส่วนใหญ่เหล่านี้ได้รับความช่วยเหลือทางทหารและการเงินจากรัสเซีย ยกเว้นสาธารณรัฐนากอร์โน-คาราบัคซึ่งรวมอยู่กับอาร์มีเนีย ในทางพฤตินัยแต่ยังคงความร่วมมืออย่างใกล้ชิด กับรัสเซีย ก่อนการผนวกไครเมีย เข้ากับรัสเซียในเดือนมีนาคม ค.ศ. 2014 ซึ่งประเทศส่วนใหญ่ไม่ให้การรับรองนั้น ไครเมีย เคยประกาศตนเองเป็นเอกราชเป็นระยะเวลาสั้น ๆ
ในภาษาทางการเมืองของรัสเซียและรัฐหลังสหภาพโซเวียตบางรัฐ ศัพท์ ต่างประเทศใกล้เคียง สื่อถึงสาธารณรัฐเอกราช (นอกเหนือจากรัสเซีย) ที่กำเนิดขึ้นหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียต การใช้ศัพท์ดังกล่าวที่เพิ่มขึ้นในภาษาอังกฤษ ถูกนำไปเชื่อมโยงกับการยืนยันจากต่างชาติ (โลกที่พูดภาษาอังกฤษ ) ถึงสิทธิ์ของรัสเซียที่จะรักษาอิทธิพลอย่างมีนัยสำคัญในภูมิภาคนี้ วลาดีมีร์ ปูติน ประธานาธิบดีรัสเซีย ประกาศให้ภูมิภาคนี้เป็นส่วนประกอบหนึ่งของ "เขตอิทธิพล " ของรัสเซีย และมีความสำคัญทางยุทธศาสตร์ต่อผลประโยชน์ของรัสเซีย มีผู้เปรียบเทียบแนวคิดนี้กับลัทธิมอนโร
การเปรียบเทียบประเทศ
ภูมิภาค
ชื่อประเทศ
ตราแผ่นดิน
ธง
เมืองหลวง
เป็นเอกราช
พื้นที่
ประชากร
ความหนาแน่น
หมายเหตุ
ตารางกิโลเมตร
ตารางไมล์
คน/ตารางกิโลเมตร
คน/ตารางไมล์
ยุโรปตะวันออก
รัสเซีย (สหพันธรัฐรัสเซีย)
มอสโก
12 ธันวาคม ค.ศ. 1991
17,098,242
6,601,668
146,171,015
9
23
ยูเครน
เคียฟ
24 สิงหาคม ค.ศ. 1991
577,528
222,985
41,383,182
72
186
เบลารุส (สาธารณรัฐเบลารุส)
มินสค์
10 ธันวาคม ค.ศ. 1991
207,600
80,155
9,349,645
46
119
มอลโดวา (สาธารณรัฐมอลโดวา)
คีชีเนา
27 สิงหาคม ค.ศ. 1991
33,843
13,067
2,597,100
79
205
เอเชียกลาง
อุซเบกิสถาน (สาธารณรัฐอุซเบกิสถาน)
ทาชเคนต์
31 สิงหาคม ค.ศ. 1991
444,103
171,469
35,064,893
76
197
คาซัคสถาน (สาธารณรัฐคาซัคสถาน)
อัสตานา
16 ธันวาคม ค.ศ. 1991
2,724,900
1,052,090
19,000,336
7
18
คีร์กีซสถาน (สาธารณรัฐคีร์กีซ)
บิชเคก
31 สิงหาคม ค.ศ. 1991
199,945
77,199
6,663,000
33
85
ทาจิกิสถาน (สาธารณรัฐทาจิกิสถาน)
ดูชานเบ
9 กันยายน ค.ศ. 1991
143,100
55,251
9,504,000
64
166
เติร์กเมนิสถาน (อดีตคือ สาธารณรัฐเติร์กเมนิสถาน)
อาชกาบัต
27 ตุลาคม ค.ศ. 1991
491,210
189,657
6,118,000
11
28
ทรานส์คอเคเซีย
จอร์เจีย (อดีตคือ สาธารณรัฐจอร์เจีย)
ทบิลีซี
9 เมษายน ค.ศ. 1991
69,700
26,911
3,728,573
53
137
อาเซอร์ไบจาน (สาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน)
บากู
30 สิงหาคม ค.ศ. 1991
86,600
33,436
10,139,196
115
298
อาร์มีเนีย (สาธารณรัฐอาร์มีเนีย)
เยเรวาน
21 กันยายน ค.ศ. 1991
29,743
11,484
2,963,300
100
259
รัฐบอลติก
ลิทัวเนีย (สาธารณรัฐลิทัวเนีย)
วิลนีอัส
11 มีนาคม ค.ศ. 1990
65,300
25,212
2,786,006
43
111
ลัตเวีย (สาธารณรัฐลัตเวีย)
รีกา
4 พฤษภาคม ค.ศ. 1990
64,562
24,928
1,882,200
30
78
เอสโตเนีย (สาธารณรัฐเอสโตเนีย)
ทาลลินน์
8 พฤษภาคม ค.ศ. 1990
45,339
17,505
1,330,068
29
75
รวมอดีตสหภาพโซเวียต
22,307,815
8,613,096
296,582,638
9
23
ผู้นำคนปัจจุบัน
ประมุขแห่งรัฐ
หัวหน้ารัฐบาล
ระดับการพัฒนา
รัฐหลังสหภาพโซเวียตเรียงตามคะแนนดัชนีการพัฒนามนุษย์ ใน ค.ศ. 2020
การพัฒนามนุษย์ระดับสูงมาก:
การพัฒนามนุษย์ระดับสูง:
การพัฒนามนุษย์ระดับปานกลาง:
ดูเพิ่ม
อ้างอิง
↑ "Managing Conflict in the Former Soviet Union: Russian and American Perspectives" . harvard.edu . 30 October 1997. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2016-03-03. สืบค้นเมื่อ 2 December 2015 .
↑ On Legal Succession of Ukraine , Articles 7 and 8.
↑ ЗАКОН УКРАЇНИ Про правонаступництво України
↑ "Раздел СССР. РФ обсудит нулевой вариант долгов СССР, если Украина компенсирует $20 млрд долга" . korrespondent.net .
↑ 5.0 5.1 Van Elsuwege, Peter (2008). From Soviet Republics to Eu Member States: A Legal and Political Assessment of the Baltic States' Accession to the EU . Studies in EU External Relations. Vol. 1. BRILL. p. xxii. ISBN 9789004169456 .
↑ Smith, David James (2001). Estonia . Routledge. p. 20. ISBN 978-0-415-26728-1 .
↑ Lane, David (December 2007). "Post-Communist States and the European Union" . Journal of Communist Studies and Transition Politics (ภาษาอังกฤษ). 23 (4): 461–477. doi :10.1080/13523270701674558 . ISSN 1352-3279 .
↑ Moga, Teodor Lucian; Alexeev, Denis (2013). "Post-Soviet States Between Russia and the EU: Reviving Geopolitical Competition? A Dual Perspective" (PDF) . Connections . 13 (1): 41–52 – โดยทาง JSTOR.
↑ Jozwiak, Rikard (2019-04-05). "EU, Ex-Soviet Republics To Extend Partnership Beyond 2020" (ภาษาอังกฤษ). Radio Free Europe/Radio Liberty . สืบค้นเมื่อ 2021-08-10 .
↑ Danilova, Maria; Dahlburg, John-Thor (2014-03-17). "Crimea declares independence" . The Boston Globe (ภาษาอังกฤษแบบอเมริกัน). Associated Press . สืบค้นเมื่อ 2021-08-10 .
↑ 11.0 11.1 William Safire (1994-05-22). "ON LANGUAGE; The Near Abroad" . The New York Times . สืบค้นเมื่อ 2008-04-18 .
↑ Robert Kagan (2008-02-06). "New Europe, Old Russia" . The Washington Post . สืบค้นเมื่อ 2008-04-18 .
↑ 13.0 13.1 Steven Erlanger (2001-02-25). "The World; Learning to Fear Putin's Gaze" . The New York Times . สืบค้นเมื่อ 2008-04-18 .
↑ รวมพื้นที่ผืนดินและน้ำ
↑ The Russian Federation technically achieved de facto independence from the Soviet Union after ratifying the Belavezha Accords . After the Almaty Protocol , the RF took over the Soviet Union’s UN membership.
↑ Population data as of January 1, 2018.
↑ "Official estimate" . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2018-03-17. สืบค้นเมื่อ 2022-01-15 .
↑ Includes the Republic of Crimea and Sevastopol , claimed by Ukraine.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 เมษายน ค.ศ. 2014
↑ "Population as of April 1, 2014. Average annual populations January-March 2014" . www.ukrstat.gov.ua .
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 เมษายน ค.ศ. 2014
↑ "Demographic situation in Half-Year 2014" . July 29, 2014. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2014-07-29.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2017
↑ Statistică, Biroul Naţional de. "// Populaţia și procesele demografice" . statistica.gov.md .
↑ 25.0 25.1 25.2 25.3 25.4 ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2014
↑ "Государственный комитет Республики Узбекистан по статистике - Демографические данные" . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 23 July 2014.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 2014
↑ Monthly official estimate
↑ ข้อมูลประชากรใน ค.ศ. 2015
↑ "Official estimate" .
↑ "Statistical Agency under President of the Republic of Tajikistan" . March 6, 2012. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2012-03-06.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ. 2013
↑ ประมาณการของสหประชาชาติ
↑ "საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური" . www.geostat.ge .
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 31 ธันวาคม ค.ศ. 2013
↑ Official estimate
↑ ข้อมูลประชากรใน ค.ศ. 2012
↑ Official estimate
↑ "Number of persons by month - Database of Indicators - data and statistics" . August 19, 2010. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2010-08-19.
↑ "Population - Key Indicators | Latvijas statistika" . June 28, 2013. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2013-06-28.
↑ ข้อมูลประชากรในวันที่ 1 มกราคม ค.ศ. 2015
↑ "Official estimate" . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2012-11-23. สืบค้นเมื่อ 2022-01-15 .
↑ https://www.marxists.org/history/ussr/government/1946/population.pdf
↑ 44.0 44.1 ดำรงตำแหน่งทั้งประธานาธิบดีและฝ่ายบริหารเพราะตำแหน่งนายกรัฐมนตรีเติร์กเมนิสถาน ถูกยุบ
↑ "Human Development Report 2019 – Technical notes" (PDF) . Hdr.undp.org . United Nations Development Programme . สืบค้นเมื่อ 10 August 2020 .
อ่านเพิ่ม
แหล่งข้อมูลอื่น
Candid photos of the Eastern Bloc September–December 1991, in the last months of the USSR
New Directions Post-Independence from the Dean Peter Krogh Foreign Affairs Digital Archives
Post-Soviet Russia and its Neighbor States from the Dean Peter Krogh Foreign Affairs Digital Archives
Discovering The Centuries-Old State Tradition , professor Pål Kolstø, University of Oslo
Former Soviet war zones |The hazards of a long, hard freeze , The Economist , 19 August 2004
4 enclaves' post-Soviet fate in limbo , The Seattle Times , 20 August 2006
Are Independence Referendums First Step Toward Kremlin's 'Historical Revanchism'? , Radio Free Europe , 15 September 2006
รัฐเอกราช
เดนมาร์ก นอร์เวย์ ฟินแลนด์ สหราชอาณาจักร