การปฏิวัติ ค.ศ. 1989 | ||
---|---|---|
ส่วนหนึ่งของ สงครามเย็น | ||
การทลายกำแพงเบอร์ลินในปี ค.ศ. 1989 | ||
วันที่ | 9 มีนาคม ค.ศ. 1989 – 27 เมษายน ค.ศ. 1992 (3 ปี 1 เดือน 2 สัปดาห์ 4 วัน) | |
สถานที่ | ทวีปยุโรป (โดยเฉพาะยุโรปตอนกลาง ยุโรปตะวันออกเฉียงใต้ และยุโรปตะวันออก) จีน รัสเซีย ประเทศคอมมิวนิสต์ในส่วนอื่นของทวีปยุโรปและของโลก | |
สาเหตุ | ||
เป้าหมาย |
| |
วิธีการ | การประท้วงและอื่น ๆ | |
ผล |
| |
คู่ขัดแย้ง | ||
| ||
ยังรู้จักกันในชื่อการเสื่อมอำนาจของคอมมิวนิสต์ การล่มสลายของลัทธิสตาลิน การล่มสลายของคอมมิวนิสต์ การล่มสลายของระบอบสังคมนิยม การเสื่อมอำนาจของระบอบสังคมนิยม ฤดูใบไม้ร่วงของประชาชาติ การเสื่อมอำนาจของประชาชาติ และยุโรปสปริง |
กลุ่มตะวันออก |
---|
การปฏิวัติ ค.ศ. 1989 (อังกฤษ: Revolutions of 1989) เป็นส่วนหนึ่งของคลื่นการปฏิวัติในช่วงปลายคริสต์ทศวรรษ 1980 และต้นคริสต์ทศวรรษ 1990 อันส่งผลให้ระบอบคอมมิวนิสต์ในยุโรปตอนกลางและตะวันออกรวมถึงภูมิภาคอื่น ๆ ทั่วโลกล่มสลาย ในบางครั้งช่วงสมัยนี้ถูกเรียกขานว่าเป็น ฤดูใบไม้ร่วงของประชาชาติ (Autumn of Nations) ซึ่งเป็นวาทกรรมล้อเลียนของ ฤดูใบไม้ผลิของประชาชาติ (Spring of Nations) ที่บางครั้งใช้หมายถึงการปฏิวัติ ค.ศ. 1848 การปฏิวัตินี้เริ่มมาจากเหตุการณ์ที่สหภาพโซเวียตผ่อนปรนนโยบายต่างประเทศกับชาติตะวันตกส่งผลให้ระบอบคอมมิวนิสต์ในยุโรปตะวันออกเริ่มสั่นคลอนนำไปสู่การเรียกร้องเสรีภาพและประชาธิปไตยในยุโรปตะวันออกให้มีสิทธิมากขึ้นส่งผลให้ประเทศคอมมิวนิสต์ในหลายๆประเทศล่มสลายและนำไปสู่การล่มสลายของสหภาพโซเวียตอีกด้วย
ในปี ค.ศ.1980 ประเทศโปแลนด์มีการรวมตัวและเรียกร้องของสหภาพแรงงานหรือโซลิดาริตีภายใต้การนำของแลค วาแวนซาซึ่งต่อมากลายเป็นประธานาธิบดีคนแรกของโปแลนด์ได้มีการเดินขบวนในการต่อต้านรัฐโดยใช้วิธีดื้อแพ่งเพื่อแสดงออกทางด้านสิทธิของชนชั้นแรงงานทำให้กองทัพโปแลนด์ซึ่งนำโดยวอยแชค ยารูแซลสกีได้ทำการประกาศกฎอัยการศึกในปี 1981
ในช่วงที่ผู้นำสหภาพโซเวียตมีฮาอิล กอร์บาชอฟมีนโยบายปฎิรูปเศรษฐกิจภายในประเทศหรือที่เราเรียกกันว่าเปเรสตรอยคาซึ่งปัจจัยที่นายกอร์บาเชฟปฎิรูปนั้นก็คือเศรษฐกิจของสภาพโซเวียตในช่วงนั่นอยู่ในระดับต่ำเพราะงบประมาณที่โซเวียตได้นั้นหันไปทำสงครามในอัฟกานิสถานและผลิตยุทธโนปกรณ์จนหมดส่งผลให้ประเทศสหภาพโซเวียตขนาดนั้นมีรายได้ต่ำมากทำให้นโยบายของกอร์บาเชฟดังกล่าวมีการปฎิรูปให้ทันสมัยมากขึ้นรวมไปถึงให้ประชาชนมีสิทธิเสรีภาพในการแสดงออกและวิจารณ์การทำงานของพรรคคอมมิวนิสต์แห่งสหภาพโซเวียตอีกด้วยซึ่งนโยบายดังกล่าวเรียกว่ากลัสนอสต์
หลังจากเหตุการณ์ที่โปแลนด์ประกาศกฎอัยการศึกในปี พ.ศ.2524 ผู้คนต่างลี้ภัยและไปจัดตั้งกลุ่มโซลิดาริตีอย่างลับๆในช่วงกลางคริสตวรรษที่ 80 อย่างไรก็ตามในช่วงปลายทศวรรษ 1980 ความเป็นปึกแผ่นเริ่มแข็งแกร่งพอที่จะขัดขวางความพยายามในการปฏิรูปของนายพลจารูเซลสกี้ได้มีการประท้วงใหญ่ในปี 1988 เพื่อให้มีการจัดการเลือกตั้งเสรีและสิทธิเสรีภาพในการแสดงออกจนกระทั่งในปี 1989 ฝ่ายนิติบัญญัติของโปแลนด์มีมติเห็นชอบให้จัดการเลือกตั้งเสรีทำให้ประชาชนมีสิทธิมากขึ้น