Tu banner alternativo

Hakan Fidan

Günümüz dünyasında Hakan Fidan, çeşitli alanlarda büyük önem kazanmış bir konudur. Politikada, toplumda, bilimde veya teknolojide olsun, Hakan Fidan dünya çapında çok sayıda insanın dikkatini çekmeyi başardı. Etkisi o kadar önemlidir ki, etkisi günlük yaşamın farklı yönlerinde hissedilmiş, önemi ve sonuçları hakkında tartışmalara, tartışmalara ve düşüncelere yol açmıştır. Bu makalede Hakan Fidan'in bugünkü rolünü daha ayrıntılı olarak inceleyeceğiz, farklı yönlerini analiz edeceğiz ve kamuya açık konuşmalarda nasıl bu kadar önemli bir yer işgal ettiğini anlamaya çalışacağız.

Tu banner alternativo
Dr.[1]
Hakan Fidan
Fidan, Mart 2024
Türkiye Dışişleri Bakanı
Görevde
Makama geliş
4 Haziran 2023
(2 yıl, 188 gün)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan
Yerine geldiği Mevlüt Çavuşoğlu
Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanı
Görev süresi
10 Mart 2015 - 4 Haziran 2023
(8 yıl, 86 gün)
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan Ahmet Davutoğlu
Binali Yıldırım
Yerine geldiği İsmail Hakkı Musa vekil
Yerine gelen İbrahim Kalın
Görev süresi
27 Mayıs 2010 - 10 Şubat 2015
(4 yıl, 259 gün)
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan
Ahmet Davutoğlu
Yerine geldiği Emre Taner
Yerine gelen İsmail Hakkı Musa vekil
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanı
Görev süresi
2003 - 14 Kasım 2007
Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer
Abdullah Gül
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan
Yerine gelen Musa Kulaklıkaya
Kişisel bilgiler
Doğum 17 Temmuz 1968
Altındağ, Ankara, Türkiye
Milliyeti Türk
Evlilik(ler) Nuran Fidan
Çocuk(lar) 3
Bitirdiği okul
Mesleği Asker, akademisyen, bürokrat, diplomat, güvenlik uzmanı
Ödülleri Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası
İmzası
Askerî hizmeti
Bağlılığı  Türkiye
Branşı Türk Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları 1986–2001
Rütbesi Astsubay başçavuş

Hakan Fidan (d. 17 Temmuz 1968; Ankara), Türk asker, akademisyen, bürokrat, diplomat ve 2023'ten beri mevcut Türkiye dışişleri bakanıdır. Göreve gelmeden önce, 2010 ile 2023 yılları arasında Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) başkanlığı görevinde bulunan Fidan, İsmet İnönü'nün ardından 101 yıl sonra Dışişleri Bakanlığı koltuğuna geçen ikinci asker kökenli kişi oldu.

Daha önce dış politika ve güvenlik alanlarında çeşitli kritik görevlerde bulunan Fidan; Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) başkanlığı, Başbakanlık'ta dış politika ve güvenlik konularından sorumlu müsteşar yardımcılığı, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu Yönetim Kurulu üyeliği, başbakan özel temsilciliği, MİT müsteşar yardımcılığı ve cumhurbaşkanı özel temsilciliği gibi görevlerde bulundu.

İlk yılları ve eğitimi

Hakan Fidan, Van ilinden Kürt bir baba ve Denizlili Türk bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi.[2] Babası, Hesenan aşiretine mensuptur.[3] 2023 yılında aşiretin bir temsilcisi, Fidan'ın Kürtçe konuştuğunu öne sürmüştür.[4]

17 Temmuz 1968 tarihinde Ankara'nın Altındağ ilçesine bağlı Hamamönü semtinde doğdu.[5] 1986–2001 yılları arasında Türk Silahlı Kuvvetleri'nde astsubay olarak görev yaptı. Bu dönemde Muhabere Okulu ve Lisan Okulu'nda eğitim aldı.[6] Askerlik görevinden kendi isteğiyle ayrıldıktan sonra ABD'de Maryland Üniversitesi'ne bağlı University of Maryland University College'da yönetim ve siyaset bilimi alanlarında lisans dereceleri aldı.

Bilkent Üniversitesi'nde Dış Politikada İstihbaratın Yeri başlıklı teziyle yüksek lisans, Bilgi Çağında Diplomasi: Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon Teknolojilerinin Kullanımı başlıklı çalışmasıyla da 2006 yılında doktora tamamlayarak "doktor" unvanı aldı.[1][7]

Daha sonra Viyana'da Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu, Cenevre'de Birleşmiş Milletler Silahsızlanma Enstitüsü ve Londra'da Verification Technologies Research Center gibi kurumlarda akademik araştırmalar yürüttü. Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak ders verdi.[8]

Erken kariyeri

Almanya'daki NATO Süratli Reaksiyon Kolordusu Karargâhı'nda da görev yapan Fidan, 2001 yılından itibaren iki yıl süreyle Avustralya'nın Ankara Büyükelçiliği'nde kıdemli siyasi ve ekonomik danışman olarak çalıştı. 2003 yılında Başbakanlık bünyesindeki Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı (TİKA) başkanlığına atandı.[8]

14 Kasım 2007'de Başbakanlık müsteşar yardımcılığı görevine getirildi. 2008 yılının Kasım ayında Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) Yönetim Kurulu üyeliğine atandı. 8 Mart 2008 tarihinde ise Ahmet Yesevi Üniversitesi Mütevelli Heyeti üyesi oldu[8] ve bu görevinden Şubat 2011'de istifa etti.

Mesleki kariyeri

MİT başkanlığı

Soldan sağa: Mevlüt Çavuşoğlu, Recep Tayyip Erdoğan, Hulusi Akar, Hakan Fidan ve İbrahim Kalın, Rus heyetiyle yapılan görüşmede. (Ocak 2020)

15 Nisan 2010 tarihinde Millî İstihbarat Teşkilatı (MİT) müsteşar yardımcılığı görevine getirildi. Emre Taner'in görev süresinin sona ermesinin ardından, 27 Mayıs 2010 tarihinde MİT müsteşarlığına atandı. Atandığında 42 yaşında olması nedeniyle Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bu göreve getirilen en genç MİT müsteşarı oldu.[9]

Fidan; büyükelçi iken MİT müsteşarlığına getirilen Sönmez Köksal'dan sonra, teşkilat başkanlığına dışarıdan atanan ikinci isim oldu.[10]

Tartışmalar

13 Eylül 2011 tarihinde, Hakan Fidan'ın Çözüm Süreci kapsamında MİT müsteşar yardımcısıyken PKK yöneticilerinden Mustafa Karasu, Sabri Ok, Zübeyir Aydar ve Adem Uzun ile Norveç'in başkenti Oslo'da yaptığı iddia edilen görüşmelere dair ses kaydı Dicle Haber Ajansı aracılığıyla basına sızdırıldı.[11][12]

Ajans, konuya ilişkin olarak şu açıklamayı yaptı: "İnternet üzerinden yayım yapan ajansımız Dicle Haber Ajansı'nda (DİHA) bugün saat 09.37'e servis edilen 'Görüşmelerin İçyüzü Erdoğan'ı Yakacak' başlıklı haber, sitemize yapılan sanal saldırı sonucu şifrelerin kırılması suretiyle eklenmiştir. Söz konusu haber ise araştırılıp ortaya çıkarılan veya bir haber kaynağının göndermiş olduğu haber değildir. Dolayısıyla gerçekliği teyit edilmediği gibi, ajansımızla da bir ilgisi yoktur. Haber fark edilir edilmez, hemen müdahale edilmiş ve siteden kaldırılmıştır. Teknik çalışmalar nedeniyle yaklaşık 2,5 saat yayım yapamadık. Bu nedenle abonelerimizden özür diliyoruz."[11]

Daha sonra yapılan araştırmalarda ses kaydının Dicle Haber Ajansı'nda paylaşılmadan önce Vimeo isimli internet sitesinde "oneminute" isimli bir kullanıcı tarafından video olarak paylaşıldığı tespit edildi. Videoda arka plan olarak bir PKK bayrağı kullanılmış, bayrağın üstüne "Savaş yolunu seçen ve güç gösterisine soyunan bedelini öder!" yazılmıştı.[13] PKK bu sızıntı hakkında herhangi bir sorumluluk almazken, örgütün üst düzey yöneticilerinden Murat Karayılan daha sonra verdiği bir röportajda "Kasetleri sizce kim sızdırdı?" sorusuna "Bence cemaattir. Yazabilirsiniz. Gerçi şimdi onlarla ilişkileri iyileştirmek istiyoruz ama yazın isterseniz." cevabını verdi.[14]

Hakan Fidan, ses kaydının sızdırılmasının ardından 7 Şubat 2012 tarihinde özel yetkili İstanbul Cumhuriyet Başsavcısı Sadrettin Sarıkaya tarafından KCK operasyonunda şüpheli sıfatıyla ifadeye çağrıldı ancak ifade vermeye gitmedi.[15][16] Bunun üzerine savcı, Hakan Fidan ve 4 MİT görevlisi hakkında yakalama kararı çıkardı. Yaşanan gelişmeler sonrasında hükûmet, Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilatı Kanunu'nun 26. maddesinde değişiklik yaparak; MİT mensuplarının veya özel bir görevi ifa etmek üzere başbakan tarafından görevlendirilen kişilerin, görevin niteliğinden doğan ve görevi ifa sırasında işledikleri iddia edilen suçlar nedeniyle haklarından soruşturma yapılmasını başbakanın iznine bağladı.[17][18]

Siyasi kariyeri

Milletvekilliği aday adaylığı

10 Şubat 2015 tarihinden geçerli olmak üzere Adalet ve Kalkınma Partisi'nden milletvekili aday adayı olmak için istifa etti.[19] Ancak 9 Mart 2015 tarihinde yazılı açıklama yaparak aday adaylığı başvurusunu geri çekti.[20] 10 Mart 2015'te görevine geri döndü.[21]

Dışişleri Bakanlığı

4 Haziran 2023 tarihinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında kurulan 67. Türkiye Hükûmeti'ne ait yeni kabinede yer alarak yeni Dışişleri Bakanı oldu.[22]

9 Ağustos 2023 tarihinde Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın tevcihi ile MGK toplantısı sonrasında MİT'teki 13 yıllık kariyerinden ötürü Fidan'a Türkiye Cumhuriyeti Devlet Üstün Hizmet Madalyası verildi.[23][24]

Özel yaşamı

Nuran Fidan ile evli ve 3 çocuk babasıdır.[25]

Kaynakça

  1. ^ a b Fidan, Hakan (Eylül 2006). "Bilgi Çağında Diplomasi: Antlaşmaların Doğrulanmasında Enformasyon Teknolojilerinin Kullanımı" (PDF). Bilkent Üniversitesi. 16 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2013. 
  2. ^ "Who is Hakan Fidan, Turkey's new foreign minister with spy powers?". Al-Monitor (İngilizce). 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2025. 
  3. ^ "İlk kez duyacaksınız! Hakan Fidan'ın aşiretinin 2. Abdülhamid ile bağlantısı ve Osmanlı paşası akrabaları". Yeni Akit. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2025. 
  4. ^ "Kuzeni Rûdaw'a anlattı: Hakan Fidan Kürtçe biliyor mu?". 7 Haziran 2023. 12 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2025. 
  5. ^ "Dışişleri Bakanı: Hakan Fidan". T.C. Dışişleri Bakanlığı. 27 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Haziran 2023. 
  6. ^ "Milli İstihbarat Teşkilatı - Görev Yapmış Müsteşarlar". Millî İstihbarat Teşkilatı. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2020. 
  7. ^ Fidan, Hakan (Mayıs 1999). "Intelligence and Foreign Policy: A Comparison of British, American and Turkish Intelligence Systems" (PDF). Bilkent Üniversitesi. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  8. ^ a b c "MİT'te atama". Sabah. 17 Nisan 2010. 25 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2010. 
  9. ^ "Portre: Hakan Fidan". Al Jazeera Türk. 6 Şubat 2015. 9 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2015. 
  10. ^ "Türkiye 4 gündür Hakan Fidan'ı konuşuyor". 18 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2022. 
  11. ^ a b "Mit Başkanı'nın ses kaydı internete düştü". Cumhuriyet. 13 Eylül 2011. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  12. ^ "PKK, MİT görüşmeleri kitap oldu: Hakan Fidan, Sabri Ok'tan ne istedi?". Cumhuriyet. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  13. ^ "MİT-PKK GÖRÜŞMESİNİ KİM NİYE SIZDIRDI". Odatv. 17 Eylül 2011. Erişim tarihi: 31 Ekim 2024. 
  14. ^ Aydıntaşbaş, Aslı (27 Nisan 2013). "Geri çekilme sonbaharda biter". Milliyet. 6 Ekim 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2024. 
  15. ^ "MİT kumpası nerede planlandı... Kimler katıldı... Kızılcahamam toplantısı". Odatv. 7 Şubat 2024. 4 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2024. 
  16. ^ "Savcı dosyadan el çektirildi!". Cumhuriyet. 11 Şubat 2012. 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  17. ^ "Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Millî İstihbarat Teşkilâtı Kanunu" (PDF). 1 Kasım 1983. 3 Eylül 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  18. ^ "Jet hızıyla imzalandı". Milliyet. 18 Şubat 2012. 2 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  19. ^ "MİT Müsteşarı Fidan istifa etti". Anadolu Ajansı. 10 Şubat 2015. 4 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  20. ^ "Hakan Fidan adaylığını geri çekti". Anadolu Ajansı. 9 Mart 2015. 10 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021. 
  21. ^ "Hakan Fidan görevine döndü". Anadolu Ajansı. 10 Mart 2015. 25 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2021. 
  22. ^ "67. Türkiye Hükûmeti kabine listesi" (PDF). T.C. Resmî Gazete. 3 Haziran 2023. 4 Haziran 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 
  23. ^ "MGK bildirisi açıklandı: İşte alınan kararlar". ntv.com.tr. 9 Ağustos 2023. 11 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ "MGK'da dikkat çeken anlar! Erdoğan'dan Hakan Fidan'a üstün hizmet madalyası". milliyet.com.tr. 9 Ağustos 2023. 9 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2023. 
  25. ^ "İşte Hakan Fidan'ın sır dolu yaşamı". İnternet Haber. 12 Şubat 2015. 11 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2023. 

Dış bağlantılar