Bu yazıda Mamak Askerî Cezaevi'in büyüleyici dünyasını keşfedeceğiz. Mamak Askerî Cezaevi, kökeninden günümüz toplumu üzerindeki etkisine kadar günlük yaşamın çeşitli yönlerinde temel bir rol oynamıştır. Tarih boyunca Mamak Askerî Cezaevi, sonsuz görüş ve teorilere yol açan bir tartışma ve çekişme kaynağı olmuştur. Bu anlamda Mamak Askerî Cezaevi'in kültürümüze, siyasetimize, ekonomimize ve gündelik hayatımıza etkisini eleştirel ve objektif bir şekilde analiz etmek elzemdir. Benzer şekilde, Mamak Askerî Cezaevi'in zaman içinde nasıl geliştiğini ve bugünkü varlığının ne anlama geldiğini incelemek çok önemlidir. Bu keşif aracılığıyla Mamak Askerî Cezaevi'in çağdaş dünyadaki anlamına ve etkisine ışık tutmayı umuyoruz.
Mamak Askerî Cezaevi, Ankara'da bulunan bir askerî cezaevi. Daha çok asker tutuklular için yapılmış bir cezaevi iken, 12 Mart'tan itibaren sivil tutukluların da kalması ve yapılan uygulamalarla kamuoyuna mâlolmuştur.
Başta hapishane müdürü Raci Tetik olmak üzere işkencelere katılan isimler sonraki yıllarda soruşturmalara uğradılar. Raci Tetik, TBMM Darbe ve Muhtıraları Araştırma Komisyonu'na çağrılarak bilgisine başvuruldu.
Mamak Cezaevi'nde askerliğini yapan erlerden Kamil Atliman ve Doğan Eşlik, işkence yapmaları için zorlandıklarını ve kendilerine dayak atıldığını söylediler. İşkence için özel bir eğitim aldıklarını belirten Doğan Eşlik, darbeciler ve Mamak Cezaevi görevlileri hakkında Ankara Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusunda bulundu.
28 Ağustos 1980 tarihinde tutuklu Mustafa Yalçın görevlilerce coplanarak Mamak Cezaevi'nde öldürüldü. Mustafa Yalçın, Raci Tetik'in müdürlüğündeki Mamak Cezaevi'nde öldürülen ilk tutuklu olarak bilinir. Yayıncı İlhan Erdost ise 12 Eylül Darbesi'nin ilk günlerinde Mamak Cezaevi'ne götürüldüğü sırada yolda yediği dayak nedeniyle yaşamını yitirdi.
Uğur Mumcu, Alparslan Türkeş, Sırrı Süreyya Önder, Atila Kaya, Sedat Göçmen, Oğuzhan Müftüoğlu, Nasuhi Mitap, Ali Afatlı, Yaşar Okuyan, Bülent Forta, Haydar Yılmaz, Melih Pekdemir, Muhsin Yazıcıoğlu, Haluk Kırcı, Adnan Madak, Cafer Yaylak, Ziya Karaçam, Recep Öztürk, Galip Kütük, Yılma Durak, Oral Çalışlar, Celalettin Can, Selahattin Şenliler, Pamuk Yıldız, Sükun Öztoklu, Selma Gürkan Cihat Aral