Orta İtalya
Günümüz dünyasında Orta İtalya çeşitli alanlarda giderek artan ilgi ve tartışma konusu olmuştur. Etkisi ve nüfuzu farklı alanlara ve bağlamlara yayılarak, çeşitliliği giderek artan bir kamuoyunun merakını ve ilgisini uyandırıyor. Anlamını ve kapsamını anlamak için düşüncelere, araştırmalara ve tartışmalara yol açan çağdaş toplumdaki önemi yadsınamaz. Bu anlamda, bu makale Orta İtalya konusunu geniş ve ayrıntılı bir şekilde ele almayı, konunun çeşitli yönlerini, sonuçlarını ve çeşitli alanlarda ortaya çıkardığı zorlukları keşfetmeyi amaçlamaktadır. Orta İtalya'in farklı bağlamlardaki etkisi ve zaman içindeki gelişimi analiz edilecek ve bu konunun anlaşılmasının zenginleştirilmesine katkıda bulunacak kapsamlı bir vizyon sunulacak.
| Orta İtalya Coğrafi Bölgesi Italia Centrale veya Centrale | |
|---|---|
İdari olmayan Makro Coğrafi Bölge | |
 İtalya'da konumu | |
| İdari Bölgeler | Lazio Marche Toskana Umbria |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 58052 km² |
| Nüfus (31 Aralık 2016 ISTAT tahmini) | |
| • Toplam | 12,067,524 |
Orta İtalya Coğrafi Bölgesi (İtalyanca: Italia centrale veya sadece İtalyanca: Centrale) resmî-idari bir niteleme olmayıp, geniş kapsamlı kültürel, tarihsel ve coğrafi bir tanımlamadır. İtalya'nın coğrafi olarak kuzey kısmında bulunan coğrafi alanları ihtiva eder. İtalyan İstatistiksel Enstitüsü (ISTAT) tarafından kullanılan İtalya'nın beş resmî istatistiksel bölgesinden biridir.
ISTAT tanimina gore Orta İtalya Cografi Bölgesi İtalya'da bulunan 20 idari bölgeden 4 tanesini kapsar: Lazio, Marche, Toskana ve Umbria. Bununla birlikte, coğrafi bölge olarak, Orta İtalya, kültürel ve tarihi nedenlerle genellikle Güney İtalya'nın bir parçası olan Abruzzo ve Molise idari bölgelerini de içerebilir.
Fisiksel coğrafya
Orta İtalya coğrafi bölgesi bir çizme şekilli İtalyan karasının kuzey yukarı kısmını kapsamaktadır. Batısında Akdeniz'in birer parçaları olan Tiren Denizi ve Ligurya Denizi bulunur. Ana kara engebeli olup dik yamaçları bulunan ama zirveleri fazla yüksek olmayan "Kuzey Apenin Dağları" ve "Orta Apenin Dağları" ile kaplıdır. Orta İtalya bölgesinin %68.9 kısmı bu engebeli dağlık arazilerden olusur.
Bu dağlardan çıkan akarsulardan en önemlileri olan daha kuzeyde olan (genellikle Toskana bölgesinde bulunan) Arno Nehri ve daha güneyde (genellikle Lazio bölgesinde bulunan) Tiber Nehri batı yönüne akıp batıda Akdeniz'e akarlar. Bu coğrafi bölgenin doğusunda Adriyatik Denizi kıyıları bulunur. Bu kıyılar Marche idari bölgesine aittirler . Marche idari bölgesinde bulunan akarsular gayet kısadırlar ve kazdıkları derin vadiler içinden büyük hızla Adriyatik Denizi'ne ulaşırlar.
Orta İtalya'da bulunan göller şunlardır: (128 km² alanlı) Trasimeno Gölü, (113.5 km² alanlı) Bolsena Gölü ve (66.6 km² alanlı) Bracciano Glü.
Demografi
"Orta İtalya coğrafi bölgesi" nüfusu (resmî ISTAT 31 Aralık 2016 tahminine göre) 12,067,524 kişidir. Bu nüfus 58,052 km² yüzölçümü olan bir alana yayılmıştır. Bu rakamların açıkça gösterdiği gibi, Orta İtalya'nın nüfus yoğunluğu kilometrekare başına 207.89 kişidir.
"Orta İtalya coğrafi bōlgesi"nin ihtiva ettiği "İtalya idari bölgeleri " (alanları ve 2016 nüfus tahminleri ile) şunlardır:
| İdari Bölge bayrak ve ismi | Başkent | Nũfus kişi (2016) |
|---|---|---|
 Lazio |
Roma | 5.885.917 |
 Marche |
Ancona | 1.544.715 |
 Toskana |
Floransa (Firenze) | 3.745.593 |
 Umbria |
Perugia | 892.294 |
Bu coğrafi bölgede (31 Aralık 2016 ISTAT tahmini itibarıyla) nşşfusu 50,000 kişiyi aşkın olan şu şehirsel komünler bulunmaktadır:
| # | Komün ismi | İdari Bölge | İl | Nüfus |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Roma | Lazio | Roma Capital Metropol Şehri | 2.864.348 |
| 2 | Floransa | Toskana | Floransa Metropol Şehri | 382.036 |
| 3 | Prato | Toskana | Prato ili | 190.858 |
| 4 | Perugia | Umbria | Perugia ili | 166.271 |
| 5 | Livorno | Toskana | Livorno ili | 159.164 |
| 6 | Latina | Lazio | Latina ili | 125.758 |
| 7 | Terni | Umbria | Terni ili | 111.744 |
| 8 | Ancona | Marche | Ancona ili | 101.341 |
| 9 | Arezzo | Toskana | Arezzo ili | 99.417 |
| 10 | Pesaro | Marche | Pesaro ve Urbino ili | 94.487 |
| 11 | Pistoia | Toskana | Pistoia ili | 90.389 |
| 12 | Pisa | Toskana | Pisa ili | 89.627 |
| 13 | Lucca | Toskana | Lucca ili | 88.587 |
| 14 | Guidonia Montecelio | Lazio | Roma Capital Metropol Şehri | 88.502 |
| 15 | Grosseto | Toskana | Grosseto ili | 81.848 |
| 16 | Fiumicino | Lazio | Roma Capital Metropol Şehri | 77.697 |
| 17 | Aprilia | Lazio | Latina ili | 72.923 |
| 18 | Massa | Toskana | Massa ve Carrara ili | 69.710 |
| 19 | Viterbo | Lazio | Viterbo ili | 67.262 |
| 20 | Carrara | Toskana | Massa-Carrara ili | 63.409 |
| 21 | Pomezia | Lazio | Roma Capital Metropol Şehri | 62.770 |
| 22 | Viareggio | Toskana | Lucca ili | 62.661 |
| 23 | Fano | Marche | Pesaro ve Urbino ili | 60.989 |
| 24 | Foligno | Umbria | Perugia ili | 57.115 |
| 25 | Tivoli | Lazio | Roma Capital Metropol Şehri | 56.706 |
| 26 | Anzio | Lazio | Roma Capital Metropol Şehri | 54.061 |
| 27 | Siena | Toskana | Siena ili | 53.774 |
| 28 | Velletri | Lazio | Roma Capital Metropol Sehri | 53.300 |
| 29 | Civitavecchia | Lazio | Roma Capital Metropol Sehri | 53.027 |
| 30 | Scandicci | Toskana | Floransa Metropol Sehri | 50.654 |
Siyaset
Marche, Toskana ve Umbria, hemen kuzeydeki Emilia-Romagna ile birlikte, İtalya'nın politik bakımdan en solcu kanat bölgesidir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra 20. yüzyılda yapılan seçimlerde İtalya Komünist Partisi'nin çoğunluk halk oylarını aldığı bölgedir. Ancak Lazio idari bölgesinin, Roma dışında, politik olarak muhafazakâr olması bu idari bölgenin Güney İtalya ile paylaştığı bir politik özelliktir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Statistiche demografiche İSTAT". www.demo.istat.it. 27 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2018.
 İtalya konuları | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Tarih |
|  | ||||
| Siyaset | ||||||
| Coğrafya | ||||||
| Ekonomi | ||||||
| Toplum |
| |||||
