Tu banner alternativo

Suriye Silahlı Kuvvetleri

Bu makalede, bu konuya kapsamlı bir vizyon kazandırmak amacıyla Suriye Silahlı Kuvvetleri küresel ve açık bir perspektiften ele alınacaktır. Bunun önemi, sonuçları ve şu anda karşı karşıya olduğumuz olası zorluklar analiz edilecektir. Benzer şekilde, okuyucuların Suriye Silahlı Kuvvetleri'in farklı bağlamlardaki önemini derinlemesine anlamalarına olanak tanıyan panoramik bir görünüm sunmak amacıyla farklı yaklaşımlar ve bakış açıları incelenecektir. Kapsamlı bir analiz yoluyla, yeni bakış açıları sağlamak ve Suriye Silahlı Kuvvetleri hakkındaki bilgileri zenginleştirmek amacıyla bu konudaki tartışmaya ve düşüncelere katkıda bulunmaya çalışacağız.

Tu banner alternativo
Suriye Silahlı Kuvvetleri
الْقُوَّاتُ الْمُسَلَّحَةُ الْعَرَبِيَّةُ السُّورِيَّةُ
Suriye Arap Cumhuriyeti bayrağı
Sloganوطن، شرف، إخلاص,
Vatan, Şeref, Samimiyet
Kuruluş1946
Birimler
KarargâhŞam
Komuta
BaşkomutanAhmed eş-Şara
Savunma BakanıGeneral Murhaf Ebu Kasra
Genelkurmay BaşkanıGeneral Ali Nureddin el-Nas’an
Genel Bilgiler
Askerlik yaşı18-49
Zorunlu askerlikvar
Askere alınması mümkün
olan vatandaş sayısı		5,900,000 erkek, yaş 15-49,
5,660,000 kadın, yaş 15-49
Askere alınmaya uygun
olan vatandaş sayısı		5,055,000 erkek, yaş 15-49,
4,884,000 kadın, yaş 15-49
Etkin personel sayısı142.000 (49)
Rezerve personel sayısı0 [1]
Sanayi
Dış yardımlar Türkiye[2]
İlgili maddeler
TarihSuriye İç Savaşı

Suriye Silahlı Kuvvetleri (Arapça: القوات المسلحة العربية السورية‎‎), Suriye'yi karadan, havadan ve denizden gelebilecek her türlü saldırıya karşı korumakla görevli olan ordusuydu. Suriye ordusu, Suriye Kara Kuvvetleri, Suriye Hava Kuvvetleri, Suriye Deniz Kuvvetleri, Suriye Hava Savunma Kuvvetleri ve ayrıca paramiliter Ulusal Savunma Kuvvetleri'nden oluşmaktaydı.

18 yaşını tamamlamış erkeklerin askere alındığı bir orduydu ancak ebeveynlerine bakabilecek bir erkek kardeşleri yoksa hizmetten muaf tutuluyorlardı. Suriye İç Savaşı'nın başında 325.000 mevcûdu olan ordu, iç savaş sürecinde askerlerinin yarıya yakınını çeşitli nedenlerle (ölenler, sakat ve yaralılar, asker kaçaklarının toplam sayısı 178.000 ile 220.000 arasındadır) kaybederek 2014 sonunda 150.000'e, 2015 Ekim'inde 80.000'e kadar düşmüştü.[3][4][5] Bunlara ek olarak 80.000 ile 100.000 arasında düzensiz milis gücü bulunmaktaydı. 2023 yılına gelindiğinde Suriye ordusundaki aktif asker sayısı 170.000'e yükseldi.[6] Ayrıca 2023 yılında Suriye ordusundaki aktif paramiliter ve yedek güçlerin sayısının 50.000'e kadar azalması muhtemeldi.[6][7]

1946 yılında kurulmuş olan bu kuvvet İsrail ile birçok savaşa girmiştir. Suriye'nin 1946 yılında Fransa'dan bağımsızlığını kazanmasından bu yana 1949, 1954, 1961, 1962, 1963, 1966 ve 1970 yıllarında darbe yaparak defalarca ülkenin yönetimine el koydu.

Suriye Silahlı Kuvvetleri, 2024 yılında Esad rejiminin devrilmesiyle çöktü.[8]

Örgütlenişi

Merkezi Şam'da bulunan ordu, kara, hava ve deniz kuvvetlerinden oluşur. Aktif personel sayısı 2011'de 295.000 ve 314.000 yedek olarak tahmin ediliyordu. Paramiliter milis güçlerinin ise 108.000 kişi olduğu tahmin edilmekteydi.

  • Suriye Kara Kuvvetleri: Kara kuvvetlerine ait 3 ordu, 8 zırhlı tümen, 3 mekanize tümen, bir özel zırhlı tümen ve bir bağımsız hava indirme tugayı bulunuyordu. 1975'te oluşturulan ve Beşşar Esad yönetiminde olan Savunma Gücü 1984'te 4. zırhlı tümen ve Cumhuriyet Muhafızları adlarını alarak kara kuvvetlerine dahil edildi.[9]
  • Suriye Deniz Kuvvetleri: Deniz Kuvvetleri, 1950'de Fransa'dan temin edilen birkaç askeri gemi ile kuruldu. Denizcilik eğitimi alması için bir grup asker Fransa'ya eğitime gönderildi. 1985 yılında deniz kuvvetlerinde 4.000 muvazzaf, 2.500 yedek asker ve çalışan bulunmakta idi.
  • Suriye Hava Kuvvetleri: 1948 yılında kurulan hava kuvvetleri, 1948, 1967, 1973 ve 1982'de İsrail ile savaşlarda aktif görev aldı.
  • Suriye Hava Savunma Kuvvetleri: 1969'da kara kuvvetleri ile hava kuvvetlerinden bazı birimlerin bir araya getirilmesiyle müstakil bir ordu oluşturuldu. 4 kolordu ve her biri 6 karadan havaya uçaksavar füze sistemine sahip olan 11 tümenden oluşur. 36.000 personeli vardı.

Suriye İç Savaşı

Suriye Silahlı Kuvvetleri (Suriye Ordusu), 2011 yılından bu yana ülkedeki Suriye İç Savaşı nedeniyle IŞİD, ÖSO, YPG, El Nusra, İslami Cephe,SMO, HTŞ ve Ahrar uş-Şam gibi farklı silahlı örgütler ile mücadele etmekteydi. Şam,[10] Lazkiye,[11] ve sahil bölgelerinin tamamı Suriye Silahlı Kuvvetleri'nin kontrolü altındaydı.

Tarihçe

Suriye Silahlı Kuvvetleri, Fransız manda yönetimine karşı kurulmuş ve 1943'te bağımsız Suriye'nin resmi ordusu haline gelmiştir. 1948-1970 arasında İsrail ile dört savaş, 1976–2005 arasında Lübnan'da fiilen işgal görevi yürütmüş ve 2011–2024 yıllarında en yoğun şekilde iç savaşta yer almıştır.

Orduda altı darbe gerçekleşmiş; Mart ve Ağustos 1949, 1951, 1954, 1963, 1966 ve 1970 yıllarında komuta ele geçirilmiştir.

Organizasyon ve Yapı

Komuta Yapısı

Suriye Cumhurbaşkanı aynı zamanda Silahlı Kuvvetlerin başkomutanıdır (anayasa 2012); Savunma Bakanı ise ikinci konumundadır. Harekât planlama ve icra, Genelkurmay Başkanlığı ve Yüksek Askerî Konsey tarafından yürütülür[12].

Ana Birlikler

  • **Kara Kuvvetleri**: Sovyet modeliyle örgütlenmiş, 2024'te zayıflamış; yaklaşık 169.000 aktif asker.
  • **Hava Kuvvetleri ve Hava Savunma**: 1982 ve 2024 savaşlarında önemli rol üstlenmiştir.
  • **Deniz Kuvvetleri**: Kıyı savunması odaklı, sınırlı güç.
  • **İstihbarat Kurumları**: Hava Kuvvetleri İstihbaratı, Askerî İstihbarat, Genel İstihbarat, Siyasi Güvenlik... Her biri ayrı operasyona sahiptir [13].
  • **National Defence Forces (NDF)**: Gönüllü paramiliter yedek güç, 2013'de ~60.000, 2013 sonunda ~100.000 aktif.

Reformlar ve Yeniden Yapılanma

2024 Aralık rejim çöküşünün ardından kurulan geçiş hükümeti, eski muhalif milisler ve HTŞ destekli birliği entegre etmeye çalışarak yeni ordular (56., 70. ve 62. ve 76. bölümler gibi) oluşturmuştur [14]. Bu kapsamda Suwayda bölgesinde Suwayda Askerî Konseyi kuruldu.

Silahlı Muhalefet ve Milli Ordu (SNA)

2017'de Türkiye'nin desteklediği Suriyeli muhalif gruplar, çeşitli cephelerden birleşerek “Suriye Milli Ordusu”nu (SNA) oluşturdu. Örgüt, 25.000–90.000 militan arasında estimasyonlarla birkaç kolordudan oluşmaktadır. Önemli gruplar: Ahrar al‑Sham, Sultan Murad, Hamza Tugayı, Faylak al‑Sham vb.[12][15]. SNA; Türkiye ile koordineli, bazı unsurları EU tarafından yaptırım veya CFE listesinde yer almıştır [16].

Uluslararası Yaptırımlar

ABD ve AB'nin Suriye'ye yönelik ambargoları; özellikle insan hakları ihlalleri ve kimyasal silah kullanımı nedeniyle devlet bünyesi, ordunun üst düzeyi, NDF ve muhalif gruplar dâhil birçok kişiye sivil ve askeri sınırlamalar uygulanmaktadır [17][18][19].

İnsan Hakları İhlalleri ve Yargı Süreci

NDF ve bazı komutanları, operasyonlarında sivillere yönelik suçlamalarla karşı karşıyadır; örneğin Homs yakınlarında sivillere karşı eylemler. Türkiye destekli SNA içinden Sultan Murad, Hamza Tugayı gibi gruplar da küresel yaptırım listelerine dahil edildi [16].

Silahlı Kuvvetlerin Çöküşü ve Gelecek

2023–2024 döneminde SAA'nın moral çöküşü, konsolide bir düşman karşısında hızlı çökmeyi getirdi. Rusya ve İran destek elemanları büyük oranda çekiliyor, bu da ordunun otoritesini zayıflattı [20]. 2025'te geçiş hükümeti, eski rejim unsurlarını yeni savunma organlarına entegre etmeye çalışmaktadır [14].

Kaynakça

  1. ^ "2021 Suriye Askeri Gücü". Global Fire Power. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2021. 
  2. ^ "Trade Registers". 29 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2019. 
  3. ^ Syria increasing efforts to build up military after substantial loses 19 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., South China Morning Post, 29.12.2014, 29.08.2016 tarihinde alındı.
  4. ^ İşte Esad'ın kayıp asker sayısı 28 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Mehmetçik TV, 13 Mart 2014, 29.08.2016 tarihinde alındı.
  5. ^ Wake-up call on Syrian army weakness prompted Russian intervention, 23 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 1 Ekim 2015, 29.08.2016 tarihinde alındı.
  6. ^ a b James Hackett, International Institute for Strategic Studies, (Ed.) (2023). The Military Balance 2023. Londra. ISBN 978-1-003-40022-6. OCLC 1372013483. 
  7. ^ "Syria Military Strength". www.globalfirepower.com. 21 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  8. ^ Christou, William; McKernan, Bethan (8 Aralık 2024). "Syrians celebrate fall of Bashar al-Assad after five decades of dynastic rule". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 3 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024. 
  9. ^ Civil-Military Relations And Political Liberalizati on: A Comparative Study Of The Military's Corporateness And Political Values In Egypt, Syria, Turkey, and Pakistan, Kirk S. Campbell, 2009
  10. ^ "Suriye Ordusu Şam'ın doğusundaki çemberi daraltıyor". 10 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2016. 
  11. ^ "Suriye Ordusu Lazkiye'nin kuzeyinde ilerliyor". 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2016. 
  12. ^ a b “Decoding the Syria Military Command Structure,” MilitarySphere
  13. ^ EUAA: Government of Syria and associated armed groups
  14. ^ a b Jerusalem Post: Syria builds a new military after Assad's fall
  15. ^ “The Syrian National Army,” GCSP
  16. ^ a b Council of Europe sanctions on SNA groups
  17. ^ Europarl Briefings: Syria sanctions
  18. ^ Swedish Club: Syria sanctions update June 2025
  19. ^ Reuters: EU imposes asset freeze on Assad-linked forces
  20. ^ Reuters: Demoralised and abandoned by allies on Assad's army
Enciclo
Wikious
Sapientia
Scientia
Boobota
Anandapedia
Sagapedia
Wikithot