Bugün Ziraat Bankası hakkında konuşmak istiyoruz. Son yıllarda pek çok kişinin dikkatini çeken bir konu olan Ziraat Bankası, tarihten günümüze kadar geniş bir yelpazeyi kapsıyor. Bu makalede, kökeninden modern toplum üzerindeki etkisine kadar Ziraat Bankası ile ilgili farklı yönleri inceleyeceğiz. Köklerine ineceğiz, zaman içindeki gelişimini analiz edeceğiz ve bugünkü geçerliliğini inceleyeceğiz. Ziraat Bankası şüphesiz büyük ilgi ve tartışmalara yol açan bir konudur, bu nedenle bu konu hakkında net ve eksiksiz bir vizyon sunmayı umuyoruz.
| Slogan | Bir bankadan daha fazlası |
|---|---|
| Tip | Banka |
| Tür | Finansal hizmetler |
| Kuruluş | 20 Kasım 1863) |
| Kurucu | Midhat Paşa |
| Genel merkezi | İstanbul Finans Merkezi Finanskent Mahallesi, Finans Caddesi 44/A Ümraniye/İstanbul, |
| Hizmet alanları | Dünya çapında |
| Önemli kişiler | Burhaneddin Tanyeri (Yönetim Kurulu Başkanı) Alpaslan Çakar (Genel Müdür) |
| Net gelir | (2024)[1] |
| Sahibi | Türkiye Varlık Fonu[2] |
| Çalışan sayısı | 26.011 (Aralık 2024)[3] |
| Web sitesi | ziraatbank.com.tr |
| Dipnotlar / referanslar EFT kodu: 0010 SWIFT kodu: TCZBTR2A | |

T.C. Ziraat Bankası AŞ, Türkiye'de faaliyet gösteren en büyük kamu bankası. 2025 yılı ilk çeyreğine ilişkin 6.2 trilyon Türk lirası aktif büyüklüğüne ulaşmıştır.[4] 1863 yılında Osmanlı Devleti döneminde Midhat Paşa tarafından kurulan Memleket Sandıkları'nın devamı niteliğindedir.
İlk olarak Midhat Paşa, 1863 yılında Pirot kasabasında kurduğu ilk Memleket Sandıkları'nı oluştururken Türk gelenekleri arasında zaten var olan ve karşılıklı yardımlaşma esasına dayanan imece geleneğinden esinlenmiş ve 1867 yılında "Memleket Sandıkları Nizamnamesi"nin yürürlüğe girmesiyle Osmanlı Devleti'nin her yanında sandıklar faaliyete başlamış ve uzun yıllar başarıyla hizmet vermiştir. 15 Ağustos 1888 tarihinde ise Menafi Sandıkları'nın yerine işlevlerini üstlenecek modern finans kuruluşu olarak Ziraat Bankası resmen kurulmuş, o tarihte faaliyette bulunan Menafi Sandıkları da banka şubelerine dönüştürülerek faaliyete başlamıştır.
I. Dünya Savaşı'ndan sonra ülkenin işgale uğraması üzerine işgal altındaki topraklarda bulunan şubeler, Yunanların İzmir'de kurdukları "Ziraat Bankası İdare Merkezi"ne bağlanmıştı. 1920'de TBMM'nin açılmasından sonra TBMM kontrolünde bulunan yerlerdeki şubeler Ankara şubesine bağlandı. 1922'de İzmir ve İstanbul teşkilatları da Ankara'ya tabi oldu ve banka tekrar bütünlüğe kavuştu. 1924 yılında çıkarılan kanunla banka, bir devlet kurumu olmaktan çıkarılıp bir anonim şirket haline geldi. 1975'te Hamburg'da temsilcilik, Kıbrıs'ta 3 şube açıldı. 1977'de bölge müdürlükleri kuruldu ve yerinden yönetim anlayışına geçilmeye başladı. 1981'de Türkiye'nin ilk banka müzesi olan Ziraat Bankası Müzesi kuruldu. 1988'de ilk kez tarımı desteklemede bir bölge tek başına ele alınarak Güneydoğu Anadolu Projesi bölgesi üreticilerine, bölgenin özelliklerine uygun kredi desteği verilmeye başlandı. 1989'da ilk kredi kartı verildi, ilk tüketici kredisi verildi, altın satışına (Ziraat Altın) başlandı; bankanın ilk yatırım fonu kuruldu. 2001 yılında Türkiye Emlak Bankası, Ziraat Bankası ile birleştirilerek kapatıldı. 2001 Türkiye ekonomik krizinin ardından diğer kamu bankalarıyla ortak bir yönetim kurulu tarafından yönetilmeye başlandı, bu uygulama 2005 yılında sona erdi.
Ziraat Finans Grubu, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. çatısı altında faaliyet gösteren bir finans ekosistemidir. Bu grup; bankacılık, yatırım, sigorta, teknoloji, gayrimenkul, leasing, ödeme sistemleri ve sunduğu katma değerli hizmetler gibi birçok alanda geniş iştiraklerle hizmet sunar.
| Şirket İsmi | Ülke | Faliyet Alanı | Kuruluş Tarihi | |
|---|---|---|---|---|
| Ziraat Yatırım Menkul Değerler A.Ş. | Borsa işlemleri | 14 Şubat 1997 | ||
| Ziraat Teknoloji A.Ş. | Fintech Geliştirme | 9 Ekim 2001 | ||
| Ziraat Portföy Yönetimi A.Ş. | Portföy yönetimi | 13 Şubat 2002 | ||
| Yurt İçi İştirakler | Ziraat Katılım Bankası A.Ş. | Katılım Bankacılığı | 15 Ekim 2014 | |
| Ziraat GYO A.Ş. | Gayrimenkul Yatırımı (GYO) | 1 Kasım 2016 | ||
| Ziraat Finansal Yatırımlar A.Ş | Finansal Yatırım | 8 Kasım 2018 | ||
| ZiraatPay | Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri | 30 Ocak 2024 | ||
| Ziraat Finansal Kiralama A.Ş. | Leasing | 4 Temmuz 2024 | ||
| Ziraat Dinamik Banka | Neobank | 31 Ekim 2024 | ||
| Ziraat Bank Moscow JSC | Bankacılık | 1993 | ||
| Turkmen Turk JSC Bank | Bankacılık | 1993 | ||
| Kazakhstan Ziraat International Bank | Bankacılık | 1993 | ||
| Yurtdışı İştirakler | ZiraatBank BH d.d.
(Bosna Hersek) |
Bankacılık | 1996 | |
| Ziraat Bank International AG | Bankacılık | 2001 | ||
| Ziraat Bank Azerbaijan OJSC | Bankacılık | 2014 | ||
| Ziraat Bank Montenegro AD | Bankacılık | 2015 | ||
| JSC Ziraat Bank Georgia | Bankacılık | 2017 | ||
| Ziraat Bank Uzbekistan JSC | Bankacılık | 1993 |
Ziraat Bankası'nın iştiraki Turkish Ziraat Bank Bosnia dd, 19 Mart 1997 tarihinde Bosna-Hersek'te faaliyete geçen ilk yabancı sermayeli banka ve halen Bosna-Hersek'teki tek Türk bankasıdır. Yaklaşık 26 milyon euro olan sermayesinin %68'i Ziraat Bankası AŞ, %32'si ise sermayesinin tamamı Ziraat Bankası AŞ'ye ait olan Almanya merkezli Ziraat Bank International AG'ye ait.
2004 yılına kadar Saraybosna'da tek şube ile faaliyetini sürdüren Turkish Ziraat Bank Bosnia dd. 2004 ve 2005 yıllarında Zenica, Tuzla, Ilıca, Mostar ve Bihaç şubelerini de faaliyete geçirerek toplam şube sayısını 6'ya yükseltti. Şubelerin dışında 2 alt şube ve 6 ofisle birlikte toplam faaliyet gösteren birim sayısı 14'e ulaştı.
ZiraatPay, Ziraat Bankası'nın iştiraki olarak kurulan ve elektronik para ile ödeme hizmetleri alanında faaliyet gösteren bir finansal teknoloji şirketidir. Resmî adıyla **Ziraat Finansal Teknolojiler Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri A.Ş.**, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın 22 Aralık 2023 tarihli ve 11566/21165 sayılı kararı ile faaliyet izni almış, 30 Ocak 2024 tarihinde resmen faaliyete geçmiştir.
Şirket, Ziraat Finans Grubu çatısı altında faaliyet göstermekte olup, grubun dijital finansal hizmetler alanındaki temsilcisidir.
ZiraatPay, 30 Ocak 2024 tarihinde faaliyetlerine başlamış olup, 6493 sayılı *Ödeme ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanun* kapsamında hizmet vermektedir. Şirket, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından yetkilendirilmiş elektronik para ve ödeme hizmetleri kuruluşu olarak lisanslanmıştır.
ZiraatPay, dijital finansal çözümler sunmayı amaçlamakta ve aşağıdaki alanlarda hizmet vermektedir:
Şirket, Ziraat Bankası'nın %100 iştiraki olup, aynı zamanda Ziraat Finans Grubu bünyesinde yer almaktadır. ZiraatPay, grubun finansal teknoloji alanındaki yatırımlarını temsil etmekte ve kamu güvencesiyle faaliyet göstermektedir.[5][6][7]
<ref> etiketi; Rapor_2020 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)