Hentian glotis
| Nombor AFA | 113 | ||
|---|---|---|---|
| Pengekodan | |||
| X-SAMPA | ? | ||
| |||
| Sampel audio | |||
Hentian glotis, atau letupan glotis tak bersuara, ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam banyak bahasa lisan. Hentian glotis terdapat dalam bahasa Melayu dalam bentuk huruf k di akhir perkataan atau di akhir suku kata yang diikuti konsonan, contohnya tidak /tidaʔ/. Dalam bahasa Inggeris, konsonan ini diwakili oleh tanda sempang dalam kata seruan uh-oh!, dan juga tanda koma atas atau ʻokina dalam nama Hawaiʻi bagi sesiapa yang ingin menyebut sebutan aslinya dengan sebaik-baiknya.
Aksara Abjad Fonetik Antarabangsa yang melambangkan bunyi ini ialah ‹ʔ›. Namanya hentian glotis kerana istilah teknikal untuk jurang antara lipatan vokal yang dirapatkan ketika menghasilkan bunyi ini, ialah glotis.
Ciri-ciri
Ciri-ciri hentian glotis:
- Cara artikulasinya ialah letupan atau hentian, dihasilkan dengan menyumbat aliran udara sepenuhnya dalam saluran vokal.
- Daerah artikulasinya adalah glotis, iaitu disebut pada pita vokal (lipatan vokal).
- Jenis pembunyiannya adalah tak bersuara, iaitu dihasilkan tanpa menggetarkan pita vokal.
- Ini merupakan konsonan lisan, iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
- Disebabkan tidak disebut dengan lidah, maka tiada ertinya menentukan sama ada konsonan ini adalah konsonan tengah atau sisian.
- Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik, iaitu disebut dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.
Penggunaan
| Bahasa | Perkataan | IPA | Erti | Catatan | |
|---|---|---|---|---|---|
| Melayu | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'tidak' | Alofon bagi /k/ di koda suku kata. Rujuk fonologi bahasa Melayu | ||
| Arab | Baku | الله | 'Allah' | Rujuk fonologi bahasa Arab | |
| loghat-loghat Metropolitan | شقة | 'rumah pangsa' | Berpadan dengan /q/ dalam bahasa Arab Baku. | ||
| Belanda | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'mengesahkan' | Rujuk fonologi bahssa Belanda | ||
| Burma | ]] Error: {{Lang}}: aksara: mymr tidak disokong untuk kod: my (bantuan) | 'sungai-sungai' | |||
| Cebuano | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'baru' | |||
| Cina | Shanghai | ]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-wuu-Hani (bantuan)/iqciqlheq | 'terampil' | ||
| Finland | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'bas' | Rujuk fonologi bahasa Finland | ||
| Hawaii | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'hitam' | Rujuk fonologi bahasa Hawaii | ||
| Inggeris | Cockney | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'kucing' | Alofon bagi /t/. Rujuk pengglotisan dan fonologi bahsa Inggeris | |
| GA | |||||
| RP | button | 'butang' | |||
| Jerman | loghat utara | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'kakitangan awam' | Rujuk fonologi bahasa Jerman | |
| loghat barat | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'pengurusan' | |||
| Malta | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'kucing' | |||
| Parsi | معني | 'makna' | Rujuk fonologi bahasa Parsi | ||
| Rotuman | ʻusu | 'meninju' | |||
| Tagalog | ]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan) | 'nak kencing' | |||
| Tahiti | puaʻa | 'babi' | |||
| Tonga | tuʻu | 'berdiri' | |||
| Vietnam | a | 'oh ya' | Rujuk fonologi bahasa Vietnam | ||
Petikan
- ^ Thelwall (1990:37)
- ^ Watson (2002:17)
- ^ Gussenhoven (1992:45)
- ^ Ladefoged (2005:139)
- ^ Sivertson (1960:111)
- ^ Roach (2004:240)
- ^ Blevins (1994:492)
Buku rujukan
- Blevins, Juliette (1994), "The Bimoraic Foot in Rotuman Phonology and Morphology", Oceanic Linguistics, 33(2): 491–516
- Gussenhoven, Carlos (1992), "Dutch", Journal of the International Phonetic Association, 22 (2): 45–47
- Ladefoged, Peter (2005). Vowels and Consonants (ed. Second). Blackwell. Text "authorlink-Peter Ladefoged" ignored (bantuan)
- Roach, Peter (2004), "British English: Received Pronunciation", Journal of the International Phonetic Association, 34 (2): 239–245
- Schane, Sanford A (1968), French Phonology and Morphology, Boston, Mass.: M.I.T. Press
- Sivertsen, Eva (1960), Cockney Phonology, Oslo: University of Oslo
- Thelwall, Robin (1990), "Illustrations of the IPA: Arabic", Journal of the International Phonetic Association, 20 (2): 37–41
- Watson, Janet (2002), The Phonology and Morphology of Arabic, New York: Oxford University Press