Adrian Zandberg

Adrian Zandberg

Adrian Zandberg (2020)
Data i miejsce urodzenia	4 grudnia 1979 Aalborg
Zawód, zajęcie	polityk, historyk
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
Stanowisko	poseł na Sejm IX i X kadencji (od 2019)
Partia	Lewica Razem
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Adrian Tadeusz Zandberg (ur. 4 grudnia 1979 w Aalborgu) – polski polityk, historyk, przedsiębiorca, nauczyciel akademicki i programista. Doktor nauk humanistycznych, współzałożyciel Partii Razem (przemianowanej na Lewicę Razem) i od 2022 jej współprzewodniczący, poseł na Sejm IX i X kadencji.

Życiorys

Młodość i wykształcenie

Urodził się 4 grudnia 1979 w Aalborgu w Danii, dokąd jego rodzina wyemigrowała z Polski w 1967. Pod koniec lat 80. rodzina przeniosła się do Warszawy. Wystąpił jako aktor dziecięcy w jednym z odcinków serialu Ballada o Januszku z 1988. Ukończył Autorskie Liceum Ogólnokształcące nr 42 w Warszawie. Był stypendystą Krajowego Funduszu na rzecz Dzieci.

Studiował prawo i historię na Uniwersytecie Warszawskim. Studiów prawniczych nie ukończył, absolwentem studiów historycznych został w 2002. W 2007 uzyskał na Wydziale Historycznym UW stopień doktora nauk humanistycznych na podstawie rozprawy pt. Organizacje i ruchy społeczne wokół partii socjaldemokratycznych w Niemczech i w Wielkiej Brytanii przed pierwszą wojną światową, napisanej pod kierunkiem Anny Żarnowskiej.

Działalność zawodowa

Pracował jako nauczyciel akademicki na Wydziale Kultury Japonii Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych, a także w Wyższej Szkole Komunikowania, Politologii i Stosunków Międzynarodowych w Warszawie. W ramach własnej działalności gospodarczej zajmował się projektowaniem aplikacji mobilnych.

W pracy naukowej zajął się historią ruchu robotniczego, a także historią medycyny i leczenia uzależnień. Artykuł na ten temat opublikował w wydawanym przez Cambridge University Press piśmie „Medical History”. Publikował również w pismach „Meander”, „Przegląd Historyczny” i „Dzieje Najnowsze”.

Działalność polityczna

Współpracował z liderem Polskiej Partii Socjalistycznej Piotrem Ikonowiczem w jego kampanii wyborczej przed wyborami prezydenckimi w 2000. W 2001 wspólnie z Jackiem Kuroniem opublikował w „Gazecie Wyborczej” artykuł III RP dla każdego, którego autorzy postawili tezę o deficycie demokracji w Polsce i proponowali zainicjowanie obywatelskiej debaty dotyczącej kierunków rozwoju.

Był członkiem Unii Pracy. Pełnił funkcję przewodniczącego organizacji młodzieżowej tej partii – Federacji Młodych UP, w której jego zastępczynią była Barbara Nowacka. Był współorganizatorem protestów przeciwko pomysłom likwidacji nieodpłatnych studiów oraz wysyłaniu polskich żołnierzy na wojnę do Iraku. a także jednym z założycieli portalu Lewica.pl. W kwietniu 2005 odszedł z Unii Pracy z innymi członkami młodzieżówki, protestując przeciwko zbyt bliskiej współpracy między SLD i UP. W 2005 współtworzył Unię Lewicy III RP, zasiadając w jej zarządzie. W tym samym roku odszedł z tej partii, motywując tę decyzję sprzeciwem wobec podjęcia przez nią współpracy z SLD. Również w 2005 współtworzył stowarzyszenie Młodzi Socjaliści. W lipcu 2009 wybrany do prezydium Rady Naczelnej Polskiej Partii Socjalistycznej.

W maju 2015 współtworzył Partię Razem, zasiadł w jej zarządzie krajowym, odpowiadał za stronę internetową i media społecznościowe tego ugrupowania. W wyborach parlamentarnych w 2015 kandydował do Sejmu z pierwszego miejsca na jej liście w okręgu warszawskim, zdobywając 49 711 głosów (co stanowiło 4,54% głosów oddanych w okręgu). Nie uzyskał wówczas mandatu – Partia Razem nie osiągnęła w tych wyborach progu wyborczego. Jego występ w przedwyborczej debacie liderów ośmiu ugrupowań sprawił, że przez niektóre media uznany został za zwycięzcę tej debaty i za nową twarz lewicy. Pojawiły się także opinie, że tym występem pozyskał dodatkowe poparcie dla Partii Razem kosztem Zjednoczonej Lewicy, której zabrakło 0,45 punktu procentowego do przekroczenia progu wyborczego dla koalicji. Inni komentatorzy, w tym liderka Zjednoczonej Lewicy Barbara Nowacka, wskazywali jednak, że większość wyborców Partii Razem stanowiły osoby niegłosujące wcześniej na partie wchodzące w skład ZL, a popularność tej koalicji malała już od dłuższego czasu.

W wyborach w 2019 Adrian Zandberg bezskutecznie ubiegał się o mandat posła do Parlamentu Europejskiego z listy koalicyjnego komitetu Lewica Razem. Po wyborach nazwę tę przyjęła jego partia. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku kandydował (w ramach projektu politycznego Lewica) z pierwszego miejsca listy Sojuszu Lewicy Demokratycznej w okręgu warszawskim. Został wybrany na posła IX kadencji, otrzymując 140 898 głosów. Był członkiem Komisji Gospodarki i Rozwoju, Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, a także przewodniczącym Polsko-Duńskiej Grupy Parlamentarnej.

27 listopada 2022 razem z Magdaleną Biejat został współprzewodniczącym partii Lewica Razem. W wyborach w 2023 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję, kandydując jako lider warszawskiej listy Nowej Lewicy (w ramach porozumienia NL z jego formacją) i zdobywając 64 435 głosów.

Życie prywatne

Jest synem Piotra i Ewy. Jego babka Krystyna Rodziewicz-Zandberg była łączniczką w powstaniu warszawskim. Jego krewnymi byli mikrobiolog Jan Danysz oraz geolog Regina Fleszarowa.

Pod koniec lat 90. przez trzy lata był związany z Barbarą Nowacką. Żonaty z badaczką społeczną Barbarą Audycką-Zandberg, z którą ma dwoje dzieci: Olgę i Olafa.

W kulturze popularnej

W serialu komediowym Ucho Prezesa w postać nawiązującą do Adriana Zandberga wcielił się Michał Floriańczyk.

Wyniki w wyborach ogólnopolskich

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
2015		Partia Razem	Sejm VIII kadencji	nr 19	49 711 (4,54%)
2019		Lewica Razem	Parlament Europejski IX kadencji	nr 4	17 108 (1,23%)
2019		Sojusz Lewicy Demokratycznej	Sejm IX kadencji	nr 19	140 898 (10,20%)
2023		Nowa Lewica	Sejm X Kadencji	nr 19	64 435 (3,76%)

Przypisy