Chang’e 4
W dzisiejszym artykule poznamy fascynującą historię Chang’e 4 i jej wpływ na współczesne społeczeństwo. Od momentu powstania do chwili obecnej Chang’e 4 odegrał kluczową rolę w różnych aspektach życia codziennego, wpływając na całe pokolenia i pozostawiając niezatarty ślad w kulturze. Poprzez szczegółową analizę zbadamy różne aspekty, które sprawiają, że Chang’e 4 jest tak istotnym i intrygującym tematem, od jego początków po znaczenie w dzisiejszym świecie. Ponadto zbadamy jego wpływ w obszarach tak różnorodnych, jak technologia, polityka, zdrowie i edukacja, oferując kompleksowy obraz jego znaczenia we współczesnym kontekście.
| |
| Zaangażowani | |
|---|---|
| Rakieta nośna | |
| Miejsce startu | |
| Cel misji | |
| Orbita (docelowa, początkowa) | |
| Czas trwania | |
| Początek misji |
7 grudnia 2018 (18:23:34 UTC) |
| Data lądowania |
3 stycznia 2019 (02:26 UTC) |
| Wymiary | |
| Masa całkowita |
3780 kg |
Chang’e 4 (chiń. upr. 嫦娥四号; chiń. trad. 嫦娥四號; pinyin Cháng’é sì hào) – chińska sonda kosmiczna przeznaczona do badań Księżyca. Jest czwartą misją w ramach chińskiego programu badań Księżyca (program Chang’e). Start sondy nastąpił 7 grudnia 2018 roku z kosmodromu Xichang. W ramach misji, po raz pierwszy w historii, na niewidoczną z Ziemi stronę Księżyca dotarł lądownik z łazikiem Yutu 2. Do lądowania doszło 3 stycznia 2019 r. w kraterze von Kármána w obszarze basenu Bieguna Południowego – Aitken. Łączność z Ziemią jest utrzymywana za pomocą satelity telekomunikacyjnego Queqiao (inaczej Chang'e 4R) umieszczonego w punkcie libracyjnym L2 układu Ziemia-Księżyc. Planowany czas funkcjonowania łazika na powierzchni Księżyca wynosił 3 miesiące, został on jednak przekroczony i w grudniu 2019 Yutu 2 pobił rekord długości trwania misji łazika na powierzchni Księżyca, należący wcześniej do radzieckiego pojazdu Łunochod 1 (dziesięć i pół miesiąca).
Lądownik przeprowadzi eksperymenty z dziedziny radioastronomii, natomiast głównym celem łazika będzie zbadanie powierzchni Księżyca (m.in. wykona mapę okolic miejsca lądowania).
Misja
Grudniowy start rakiety z ładunkiem naukowym został ogłoszony przez Chińską Narodową Agencję Kosmiczną 15 sierpnia 2018 r.
Rakieta Długi Marsz 3B (CZ-3B) z lądownikiem i łazikiem wystartowała 7 grudnia 2018 r. o godzinie 19:23 CET (8 grudnia o 2:23 rano czasu lokalnego) i rozpoczęła lot w kierunku księżyca z zamiarem wejścia na orbitę. Przed startem zakładano potrzebę trzech manewrów korekcyjnych przed manewrem umieszczenia sondy na orbicie, wystarczyło jednak tylko jedno odpalenie rakiet manewrujących 9 grudnia – zaś 12 grudnia sonda po odpaleniu silników weszła na eliptyczną polarną orbitę okołoksiężycową. 30 grudnia doszło do kolejnego manewru, obniżenia orbity. Planowanym terminem lądowania był pierwszy tydzień stycznia 2019 roku.
Sonda wylądowała na powierzchni Księżyca 3 stycznia 2019 o godzinie 3:26 CET w wyznaczonej strefie, w miejscu o współrzędnych 45,457°S, 177,589°E. Ostatnia faza lądowania trwała 12 minut. 15 stycznia 2019 poinformowano o wykiełkowaniu jednego z ziaren bawełny, umieszczonych na pokładzie lądownika. Jest to pierwsza w historii roślina na Księżycu.
Przypisy
- ↑ a b Chińskie pędy na Księżycu. Puls Kosmosu, 2019-01-15. .
- ↑ a b Chang'e 4. lk.astronautilus.pl. . (pol.).
- ↑ a b c Elżbieta Kuligowska: Chang'e 4 coraz bliżej ciemnej strony Księżyca. Urania – Postępy astronomii, 2018-12-21. .
- ↑ Leonard David: China’s Farside Moon Rover Breaks Lunar Longevity Record. Space.com, 2019-12-18. . (ang.).
- ↑ Radek Kosarzycki: Chiński łazik księżycowy mistrzem wytrwałości. Puls Kosmosu, 2019-12-19. .
- ↑ Mariusz Błoński: Chińczycy wybierają się na niewidoczną stronę Księżyca. Kopalnia Wiedzy, 2018-12-04. .
- ↑ Aleksander Fiuk, Chang’e 4 rozpocznie podróż na Księżyc w grudniu 2018 roku , Kosmonauta.net, 22 sierpnia 2018 (pol.).
- ↑ Krzysztof Kanawka, Początek misji Chang'e 4 , Kosmonauta.net, 8 grudnia 2018 (pol.).
- ↑ Andrew Jones, China launches Chang’e-4 spacecraft for pioneering lunar far side landing mission , SpaceNews.com, 7 grudnia 2018 (ang.).
- ↑ Michał Moroz, Chang'e 4 dotarła na orbitę okołoksiężycową , Kosmonauta.net, 13 grudnia 2018 (pol.).
- ↑ Krzysztof Kanawka, Chang'e 4 - lądowanie wkrótce! , Kosmonauta.net, 31 grudnia 2018 (pol.).
- ↑ Mark Robinson, Chang'e 4 Lander Coordinates , 11 stycznia 2019.
- ↑ Chińska misja Chang’e 4 ląduje na niewidocznej stronie Księżyca. Urania – Postępy Astronomii, 3 stycznia 2019. .
- Pogrubieniem oznaczono misje aktualnie prowadzone; kursywa oznacza sondy w drodze do celu.