W dzisiejszym świecie Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie stał się tematem o dużym znaczeniu i zainteresowaniu szerokiego grona ludzi. Niezależnie od tego, czy ze względu na swój wpływ na społeczeństwo, znaczenie historyczne, wpływ na polu zawodowym czy powiązanie z bieżącymi problemami, Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie przykuł uwagę i ciekawość wielu osób. W tym artykule zbadamy różne aspekty Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie, od jego pochodzenia i historii po znaczenie we współczesnym świecie. Bez wątpienia Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie to temat, który nie pozostawia nikogo obojętnym, a jego znaczenie widać w różnych kontekstach.
Cmentarz ewangelicko-reformowany w Warszawie
nr rej. 310 z 1 lipca 1965
Fragment zachodniej części nekropolii, widoczny grobowiec Kronenbergów
Nekropolia została założona w 1792 (tablica erekcyjna do dzisiaj znajduje się na słupie głównej bramy przy ul. Młynarskiej) dla wiernych Kościoła Ewangelicko-Reformowanego, pod którego opieką pozostaje do dziś.
W podobnym czasie, w 1784, w Golędzinowie powstał cmentarz ewangelicki przeznaczony m.in. dla osób frankofońskich.
W 1794 i 1831 cmentarz został poważnie zniszczony.
W czasie powstania warszawskiego 1944 roku na jego terenie toczyły się ciężkie walki. Cmentarz został wówczas częściowo zniszczony. Spłonęła m.in. cała dokumentacja cmentarna oraz część zabudowy.
Na cmentarzu znajduje się kaplica rodowa – jest nią grób Kronenbergów. Odgrywała ona rolę domu przedpogrzebowego od 1945 do 1983, kiedy to wybudowano nowy gmach, który swoją neogotycką architekturą pasuje do otoczenia (znajduje się on w najstarszej części cmentarza, bez prawie żadnego grobu powojennego).
Na cmentarzu spoczywają również wyznawcy innych niż Kościół Ewangelicko-Reformowany kościołów protestanckich i Kościoła Anglikańskiego oraz osoby bezwyznaniowe.
W 1965 roku nekropolia została wpisana do rejestru zabytków. W 2014 roku, razem z pięcioma innymi nekropoliami tworzącymi zespół zabytkowych cmentarzy wyznaniowych na Powązkach, został uznany za pomnik historii.
Aniela Steinsbergowa (1896–1988) – prawniczka, społeczniczka, tłumaczka, współzałożycielka Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”
↑Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 lipca 2014 r. w sprawie uznania za pomnik historii „Warszawa – zespół zabytkowych cmentarzy wyznaniowych na Powązkach” (Dz.U. z 2014 r. poz. 956)