Dobra (gmina w województwie łódzkim)

Temat Dobra (gmina w województwie łódzkim) był niewyczerpanym źródłem debat i zainteresowań na przestrzeni dziejów. Od samego początku Dobra (gmina w województwie łódzkim) pobudzał zbiorową wyobraźnię i budził ciekawość milionów ludzi na całym świecie. Jego wpływ na społeczeństwo i jego znaczenie w różnych obszarach, takich jak kultura, polityka, nauka czy technologia, sprawiają, że jest to temat powszechnego zainteresowania. W tym artykule zbadamy wiele aspektów Dobra (gmina w województwie łódzkim), od jego powstania po wpływ na dzisiejszy świat, analizując jego implikacje i ewolucję w czasie.

Dobra
gmina wiejska
1919–1954
Państwo

 Polska

Województwo

1919–39: łódzkie (II RP)
1945–54: łódzkie

Powiat

brzeziński

Siedziba

Dobra

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

18

brak współrzędnych

Dobra – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1859–1954 w Łódzkiem. Siedzibą władz gminy była Dobra.

Gmina powstała w 1859 roku w Królestwie Kongresowym na mocy ukazu carskiego z 16 marca 1859 roku, a po jego podziale na powiaty i gminy z początkiem 1867 roku gmina weszła w skład powiatu brzezińskiego w guberni piotrkowskiej. 19 maja?/31 maja 1870 do gminy przyłączono pozbawiony praw miejskich Stryków (od 1923 formalnie znów samodzielne miasto).

W 1919 roku gmina weszła w skład woj. łódzkiego. W 1933 roku rozszerzono uprawnienia samorządowe gminy. Podczas okupacji gmina należała do dystryktu radomskiego (w Generalnym Gubernatorstwie). Po zakończeniu II wojny światowej utworzona została Gminna Rada Narodowa w Dobrej. 13 lutego 1946 roku część obszaru gminy Dobra (Łodzianka, Wilanów B, Łukaszew, Moskule Stare, Moskuliki) przyłączono do Łodzi. W 1950 roku funkcję wykonawczą Zarządu Gminnego przejęło Prezydium Gminnej Rady Narodowej.

1 lipca 1952 roku gmina składała się z 18 gromad: Anielin, Borchówka, Czaplinek, Dobra, Glinnik, Imielnik Nowy, Imielnik Stary, Józefów, Kalonka, Kiełmina, Kopanka, Ługi, Maciejów, Moskule Nowe, Szczawin, Szczawin kol., Wilanów i Zelgoszcz. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin. Z obszaru gminy utworzono Gromadzkie Rady Narodowe. Po reaktywowaniu gmin 1 stycznia 1973 roku gminy nie przywrócono, a jej dawny obszar wszedł głównie w skład gminy Stryków i Nowosolna.

Uwagi

  1. Od 1919 jednostka administracyjna nowo utworzonego polskiego woj. łódzkiego; w czasie II wojny światowej przejściowo poza administracją polską.
  2. Na początku okresu międzywojennego Stryków był gminą o nieuregulowanym statusie – z samorządem miejskim nadanym przez okupanta, lecz niezaliczoną do miast w 1919 (określany jako „miejscowość”).
  3. Faktycznie obszar części gminy Dobra został już włączony w granice administracyjne Łodzi wcześniej – 26 listopada 1945 roku.

Przypisy

  1. a b c Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim Oddział w Tomaszowie Mazowieckim: Akta gminy Dobra. . .
  2. Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie Rzeczypospolitej Polskiej – podział na gminy według stanu z dnia 1.IV 1933 roku, Książnica-Atlas, Lwów 1933.
  3. Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, s. 279).
  4. Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, s. 359).
  5. Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, s. 123).
  6. Dz.U. z 1923 r. nr 16, poz. 105.
  7. Dz.U. z 1919 r. nr 65, poz. 395.
  8. Dz.U. z 1933 r. nr 35, poz. 294.
  9. Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22.
  10. Czesław Gumkowski. Wielka Łódź. „Dziennik Zarządu Miejskiego w Łodzi”. Nr 6, s. 6 (PDF – 4), grudzień 1945. Łódź: Zarząd Miejski w Łodzi. . Cytat: W zakończeniu akcji tworzenia Wielkiej Łodzi w dniu 26 listopada 1945 r. nastąpiło komisyjne włączenie części Gminy Dobra do granic administracyjnych m. Łodzi . 
  11. Dz.U. z 1946 r. nr 4, poz. 35, s. 66 (PDF – 2), kol. 2.
  12. Dz.U. z 1950 r. nr 14, poz. 30.
  13. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa 1952, s. 87 (wersja cyfrowa – 169), kol. 2–3.
  14. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191.
  15. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312.