Jan Lorentowicz
W tym artykule zbadamy wszystko, co jest związane z Jan Lorentowicz, od jego początków po wpływ na współczesne społeczeństwo. Jan Lorentowicz jest tematem zainteresowania od dziesięcioleci, jego korzenie sięgają czasów starożytnych, a jego aktualność jest nadal wyczuwalna. Na przestrzeni dziejów Jan Lorentowicz wywoływał debaty, był źródłem inspiracji dla artystów i miał znaczący wpływ na kulturę popularną. W tym artykule przeanalizujemy najważniejsze aspekty Jan Lorentowicz, od jego znaczenia w społeczeństwie po jego ewolucję w czasie.
.jpg) Jan Lorentowicz | |
| Data i miejsce urodzenia |
14 marca 1868 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
15 stycznia 1940 |
| Narodowość | |
| Dziedzina sztuki |
krytyk teatralny, |
| Odznaczenia | |
 
| |
Jan Lorentowicz, ps. M. Chropieński, Zdzisław (ur. 14 marca 1868 w Pabianicach, zm. 15 stycznia 1940 w Warszawie) – polski krytyk teatralny, publicysta, dyrektor teatrów, prezes Polskiego Pen Clubu, członek Polskiej Akademii Literatury.
Życiorys
W latach 1890-1903 przebywał w Paryżu, gdzie studiował w Szkole Antropologicznej (Ecole d'Anthropologie) i w Sorbonie. Mieszkał wraz z Kazimierzem Kelles-Krauzem, w jednym budynku, który mieścił się w XIII dzielnicy Paryża przy rue de la Glacière Nr 20.
Od 1891 redaktor gazety Pobudka, zamieszkały w Warszawie od 1903 roku. Uczestnik zjazdu socjalistów polskich w Paryżu w końcu listopada 1892 roku z ramienia Gminy Narodowo-Socjalistycznej. W redakcji Kuriera Codziennego, w latach 1906–1918 w Nowej Gazecie. Współzałożyciel i prezes Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy (1916–1918).
W latach 1918–1922 dyrektor Teatrów Miejskich w Warszawie (Teatr Rozmaitości, Teatr Wielki i Teatr Letni, a okresowo Teatr Reduta, Teatr im. Bogusławskiego, Teatr Praski). Pomoc w założeniu eksperymentalnego Teatru Reduta i patronat nad jego początkami to jego największa zasługa w tym okresie.
Na przełomie lat 1926–1928 był dyrektorem Teatru Narodowego.
Delegat na zjazd Związku Zawodowego Literatów Polskich 4 lutego 1922 w Warszawie. Od 1938 w Polskiej Akademii Literatury. Związany z ruchem socjalistycznym.
Od 1904 ogłaszał recenzje teatralne, kolejno w „Gazecie Polskiej” (1904–06), „Nowej Gazecie” (1906–08), „Expresie Porannym” (1922–26, 1931–39), „Dniu Polskim” (1928–31). Wybór ok. 480 artykułów o teatrze opublikował w pięciotomowym zbiorze: Dwadzieścia lat teatru (Warszawa 1929–35). Z prac historyczno-teatralnych wydał Dzieje teatru w Polsce (Warszawa 1933), monografię jubileuszową Teatr Polski w Warszawie (Warszawa 1938), oraz monografie aktorskie Mieczysława Ćwiklińska (Warszawa 1936) i Józef Śliwicki (Warszawa 1938). Ważniejsze artykuły historyczne, teoretyczne i krytyczne na tematy teatralne zostały przedrukowane w tomie Teatry w stolicy i inne artykuły (Warszawa 1969).
Był także encyklopedystą. Został wymieniony w gronie 180 edytorów pięciotomowej Ilustrowanej encyklopedii Trzaski, Everta i Michalskiego wydanej w latach 1926–1928 gdzie zredagował hasła związane z teatrem.
W 1903 ożenił się z malarką Ewą Rościszewską, z którą miał córkę Irenę (1908–1985), malarkę i scenografkę.
Zmarł w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 119-2-21).
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (30 kwietnia 1925)
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)
Przypisy
- ↑ a b Leon Wasilewski, Dzieje zjazdu paryskiego 1892 roku : przyczynek do historji polskiego ruchu socjalistycznego, Warszawa 1934, s. 15.
- ↑ Jan Lorentowicz, Encyklopedia teatru polskiego (osoby). .
- ↑ Polish PEN Club. Brief history. International P.E.N. Association, 2010. . .
- ↑ Kazimierz Kelles-Krauz. Listy tom I 1890-1897. List nr 35 do Marii Goldsteynówny w Radomiu. Paryż, 29 XIII 1891.
- ↑ Wiadomości bieżące. Z miasta. O byt literatów. „Kurjer Warszawski”, s. 4, Nr 39 z 8 lutego 1922.
- ↑ Lorentowicz Jan. onet.pl. . .
- ↑ Jan Lorentowicz: Teatry w stolicy i inne artykuły. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1969.
- ↑ Trzaska 1939 ↓.
- ↑ Lam 1926 ↓.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: JAN LORENTOWICZ, Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne .
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 435 „za krytykę literacką i organizację życia artystycznego”.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną twórczość krytyczno-literacką, naukową i publicystyczną w dziedzinie literatury pięknej”.
Bibliografia
- Katalog wydawnictw Trzaski, Everta i Michalskiego. Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski, 1939.
- Stanisław Lam: Ilustrowana encyklopedia Trzaski, Everta i Michalskiego, t.I (A-E). Warszawa: Trzaska, Evert i Michalski, 1926.
Linki zewnętrzne
- Publikacje Jana Lorentowicza w bibliotece Polona
- Jan Lorentowicz, Internetowy Polski Słownik Biograficzny .
- Jan Lorentowicz, Encyklopedia teatru polskiego (osoby). .