Klasztor franciszkanów w Łąkach Bratiańskich
W dzisiejszym artykule porozmawiamy o Klasztor franciszkanów w Łąkach Bratiańskich, temacie będącym przedmiotem zainteresowania i dyskusji w różnych obszarach. Od momentu pojawienia się Klasztor franciszkanów w Łąkach Bratiańskich przyciąga uwagę zarówno ekspertów, jak i entuzjastów, wywołując dyskusje i teorie na temat jego znaczenia i możliwych konsekwencji. W tym artykule szczegółowo zbadamy Klasztor franciszkanów w Łąkach Bratiańskich, analizując jego znaczenie w obecnym kontekście i zapewniając kompleksowy obraz, który pozwoli naszym czytelnikom lepiej zrozumieć to zjawisko. Od jego początków po wpływ na współczesne społeczeństwo – zbadamy każdy aspekt Klasztor franciszkanów w Łąkach Bratiańskich, aby rzucić światło na temat, który nadal budzi zainteresowanie i ciekawość. Dołącz do nas w tej podróży, aby dowiedzieć się więcej o Klasztor franciszkanów w Łąkach Bratiańskich!
 nr rej. A-1069 z 03.08.1968 i z 19.09.2000
| |
_-_ruiny_klasztoru_reformat%C3%B3w_(01).jpg) Ruiny klasztoru i zrekonstruowana brama wjazdowa | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Kościół | |
| Właściciel | |
| Prowincja |
Prowincja Niepokalanego Poczęcia NMP w Prusach i w Wielkim Księstwie Poznańskim |
| Typ zakonu |
męski |
| Obiekty sakralne | |
| Kościół |
Wniebowzięcia NMP |
| Fundator |
Paweł Działyński |
| Styl | |
| Data budowy |
1638 |
| Data zamknięcia |
1875 |
| Data zburzenia |
1882 |
Położenie na mapie Nowego Miasta Lubawskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nowomiejskiego  | |
 53°26′33″N 19°35′54″E/53,442500 19,598333
| |
Klasztor franciszkanów w Łąkach Bratiańskich – nieistniejący klasztor franciszkanów, który wchodził w skład reformackiej Prowincji Niepokalanego Poczęcia NMP w Prusach i w Wielkim Księstwie Poznańskim, znajdował się na terenie diecezji chełmińskiej, w Łąkach Bratiańskich (obecnie województwo warmińsko-mazurskie).
Istniejące w klasztorze sanktuarium nazywane było "Częstochową Północy" lub "Pruską Częstochową".
Historia
Początkowo franciszkanie mieszkali w Nowym Mieście Lubawskim. Sprowadził ich w 1624 kontrreformata polski wojewoda pomorski i starosta bratiański Paweł Działyński. Należeli do reformackiej gałęzi zakonu św. Franciszka. Klasztor reformacki przy kościele św. Jerzego w Nowym Mieście ucierpiał dwukrotnie, pierwszy raz podczas napadu na miasto lisowczyków w 1625, drugi raz gdy miasto zajęli Szwedzi w 1629. W 1631 Działyński ufundował nowy drewniany klasztor w Łąkach Bratiańskich. Budowla ta spłonęła. Nowy murowany klasztor ukończono w 1638.
Od 1750 klasztor w Łąkach Bratiańskich należał do pruskiej Prowincji Wniebowzięcia NMP franciszkanów reformatów, jednej z czterech istniejących na ziemiach I Rzeczypospolitej.
W klasztornym kościele czczona była cudami słynąca figura Matki Boskiej Łąkowskiej. Ukoronowano ją koronami papieskimi 4 czerwca 1752 za pontyfikatu Benedykta XIV. Koronacji dokonali biskupi Wojciech Stanisław Leski i Fabian Franciszek Pląskowski. Akt ten był potwierdzeniem ze strony Stolicy Apostolskiej prawdziwości dokonywanych w sanktuarium cudów za wstawiennictwem Matki Bożej. Podczas uroczystości koronacyjnych udzielono 18000 komunii świętej, z Elbląga sprowadzono oddział Regimentu Pieszego Koronnego Królewicza liczący 60 żołnierzy oraz oddziały konnicy z Malborka i Chełmna. W tym okresie do klasztoru w Łąkach Bratiańskich pielgrzymowano z Kaszub, Warmii, Mazowsza i Wielkopolski. Odpust trwał tydzień, rozpoczynając się 4 czerwca – w rocznicę poświęcenia kościoła.
Gdy w wyniku I rozbioru Polski Królestwo Prus anektowało w 1772 Prusy Królewskie, Nowe Miasto Lubawskie i Łąki Bratiańskie znalazły się pod panowaniem Hohenzollernów. Mimo nieprzychylności władz państwowych w 1785 rozpoczęto budowę większego kościoła w stylu barokowym. Budowę świątyni ukończono w 1790. Również w XIX wieku sanktuarium łąkowskie zapełniało się pielgrzymami, także z terenów Polski Kongresowej. Kościół klasztorny składał się nawy i prezbiterium. Między 1683 a 1693 wybudowano kaplicę z kryptą grobową. Była to fundacja biskupa chełmińskiego Kazimierza Jana Opalińskiego. W 1716 Teresa i Tomasz Działyńscy wybudowali kolejną kaplicę grobową. Zabudowania klasztorne były piętrowe. Konwent posiadał dwa dziedzińce. Większy zaopatrzony był w krużganki. Refektarz i zakrystia znajdowały się we wschodniej części klasztoru.
Klasztor uniknął likwidacji dzięki interwencji wpływowych osób po wejściu w życie ustawy państwowej z 30 października 1810. W 1855 powstała franciszkańska Prowincja Niepokalanego Poczęcia NMP w Prusach i w Wielkim Księstwie Poznańskim. Klasztory w Wejherowie i Łąkach Bratiańskich, jedyne którym udało się uniknąć kasaty, zostały do niej włączone. W Łąkach utworzono około 1856 studium teologiczne dla braci kończących w Wejherowie nowicjat. W 1858 w klasztorze mieszkało 12 zakonników.
Ustawa z 31 maja 1875 znowu zniosła zakony i zgromadzenia zakonne na terenie całego Królestwa Pruskiego. Konwent zamknięto 27 września, mieszkało w nim wówczas 22 zakonników. W tym czasie gwardianem w Łąkach był o. Mikołaj Kiefer. Decyzją biskupa chełmińskiego Jana Nepomucena Marwicza cudami słynąca figura Matki Bożej Łąkowskiej pozostawała w kościele klasztornym. Paramenty liturgiczne i relikwie Krzyża Świętego przeniesiono do Fary św. Tomasza w Nowym Mieście Lubawskim. Zabudowania klasztorne przechodziły na własność państwa.
W nocy z 5 na 6 maja 1882 piorun uderzył w dach nad ołtarzem głównym kościoła klasztornego. Udało się uratować figurę Matki Bożej. Ojcowie Rogeriusz Binkowski OFM i Onufry Laskowski OFM przewieźli ją do kościoła, w którym rezydowali w Nowym Mieście Lubawskim. Następnej nocy pożar strawił kolejną część zabudowy. Księgozbiory uległy zniszczeniu lub zostały zrabowane. Cegły z niszczejącej budowli posłużyły w latach 1903-1906 do budowy kościoła parafialnego pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Radominie i gorzelni w Mszanowie. Podejmowano próby odzyskania terenu przez władze zakonne. W latach 20. XX wieku czyniono próby odbudowy sanktuarium, nie przyniosły one jednak żadnego efektu.
W 1999 reaktywowano Bractwo Łąkowskie, którego celem jest odbudowa Sanktuarium Matki Boskiej Łąkowskiej w Łąkach Bratiańskich.
Pochowani na terenie klasztoru reformatów
W Łąkach Bratiańskich spoczęli:
- Tomasz Działyński, wojewoda chełmiński
- Adam Działyński, starosta bratiański
- Kazimierz Jan z Bnina Opaliński, biskup chełmiński
- Jan Ansgary Czapski, podskarbi wielki koronny
- Michał Działyński, wojewoda chełmiński
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie , Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 .
Bibliografia
- Klasztor w Łąkach. www.nowemiasto.com.pl. . .
- Andrzej Korecki: Maryjne Łąki Bratiańskie. www.powiat-nowomiejski.pl. .
- Andrzej Korecki: Sanktuarium Maryjne w Łąkach Bratiańskich. Pelplin: Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej "Bernardinum", 2002. ISBN 83-88935-72-0.
- Anzelm Szteinke OFM. Reformackie korzenie Prowincji Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce. „Szkoła Seraficka”. 1, s. 9-52, 2008. Katowice: Prowincja Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce. ISSN 1898-7842.
- Anzelm Szteinke OFM. Szkice biograficzne założycieli i przełożonych Prowincji Niepokalanego Poczęcia NMP Zakonu Braci Mniejszych Reformatów w Wielkim Księstwie Poznańskim i Prusach Zachodnich (1855-1923). „Szkoła Seraficka”. 1, s. 132-150, 2008. Katowice: Prowincja Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce. ISSN 1898-7842.