Leming (Lemmus) – rodzaj gryzonia z podrodziny karczowników (Arvicolinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Europie, Azji i Ameryce Północnej.
Morfologia
Długość ciała (bez ogona) 86–160 mm, długość ogona 8–18 mm; masa ciała 16,2–130 g.
Systematyka
Rodzaj zdefiniował w 1795 roku niemiecki przyrodnik Johann Heinrich Friedrich Link w książce swojego autorstwa o tytule Beyträge zur Naturgeschichte. Na gatunek typowy Link wyznaczył (absolutna tautonimia) leminga norweskiego (L. lemmus).
Etymologia
- Lemmus (Lemnus): norw. lemming ‘leming’.
- Brachyurus: gr. βραχυς brakhus ‘krótki’; ουρα ourα ‘ogon’. Gatunek typowy: Mus lemmus Linnaeus, 1758.
- Hypudaeus: gr. ὑπoδαιος hupodaios „podziemny”. Gatunek typowy: Illiger wymienił kilka gatunków nie wskazując typu nomenklatorycznego; późniejsze oznaczenie – Mus lemmus Linnaeus, 1758.
- Myodes: gr. μυωδης muōdēs ‘jak mysz’, od gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’. Gatunek typowy: Mus lemmus Linnaeus, 1758.
- Mirus: łac. mirus ‘wspaniały, cudowny’. Gatunek typowy: †Mirus muhlhoferi Brunner, 1938 (species inquirenda).
- Miromus: łac. mirus ‘wspaniały, cudowny’; mus, muris ‘mysz’, od gr. μυς mus, μυος muos ‘mysz’.
Taksonomia
Lemmus jest rodzajem nominatywnym plemienia lemingów (Lemini), do którego zalicza się także rodzaje Myopus i Synaptomys. Monofiletyczność rodzaju potwierdzają współczesne badania alloenzymów, powtarzających się sekwencji jądrowego DNA oraz sekwencje DNA mitochondrialnego. Współcześni autorzy wyróżniają od 2 do 5 żyjących obecnie gatunków.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki:
Ponadto znane są gatunki kopalne z epoki plejstocenu:
Uwagi
- ↑ a b Nomen nudum.
- ↑ Takson umieszczony jako młodszy synonim Lemmus przez Kryštufeka i współpracowników (2020).
- ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Lemmus Link, 1795.
- ↑ Młodszy homonim Mirus Albers, 1850 (Mollusca).
- ↑ Nowa nazwa dla Mirus Brunner, 1938.
Przypisy
- ↑ a b J.H.F. Link: Beyträge zur Naturgeschichte. Zweytes Stück. Ueber die Lebenskräfte in naturhistorischer Rücksich, und die Classification der Säugethiere. Rostock: K.C. Stiller, 1795, s. 75. (niem.).
- ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Tableaux synoptiques de zoognosie. Moscou: de l’Imprimerie de l’Université Impériale, 1808, s. kol. 4. (fr.).
- ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Wyd. 3. Cz. 1. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1813, s. 14, 24. (łac.).
- ↑ J.G. Fischer von Waldheim: Zoognosia tabulis synopticis illustrata, in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita. Wyd. 3. Cz. 3. Mosquae: Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. 55. (łac.).
- ↑ J.K.W. Illiger: Prodromus systematis mammalium et avium: additis terminis zoographicis utriusque classis, eorumque versione germanica. Berolini: Sumptibus C. Salfeld, 1811, s. 87. (łac.).
- ↑ B. Kryštufek, A.S. Tesakov, V.S. Lebedev, A.A. Bannikova, N.I. Abramson & G. Shenbrot. Back to the future: the proper name for red-backed voles is Clethrionomys Tilesius and not Myodes Pallas. „Mammalia”. 84 (2), s. 214–217, 2020. DOI: 10.1515/mammalia-2019-0067. (ang.).
- ↑ P.S. Pallas: Zoographia Rosso-Asiatica: sistens omnium animalium in extenso Imperio Rossico, et adjacentibus maribus observatorum recensionem, domicilia, mores et descriptiones, anatomen atque icones plurimorum. T. 1. Petropoli: Ex Officina caes. Academiae Scientiarum, 1811, s. 173. (łac.).
- ↑ J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 342, 1825. (ang.).
- ↑ G. Brunner. Die Gaiskirche im oberen Püttlachtal (Oberfranken): Pottensteiner Nagerschicht ; ein Schnee-Eulen-Horst (Nictea nivea L.) des Magdalénien mit Mirus mühlhoferi n. g. n. sp. „Neuen Jahrbuch für Mineralogie Geologie Paläontologie Abhandlungen”. 79B, s. 252, 1938. (niem.).
- ↑ G. Brunner. Die Kleine Teufelshöhle bei Pottenstein (Oberfranken). Ein Faunenproiii vom Mindel-Riss-Interglazial bis zum Spätrnagdelenien. „Abhandlungen Bayerischen Akademie Wissenschaften, Mathematisch-Naturwissenschaftliche Abteilung”. 60, s. 33, 1951. (niem.).
- ↑ a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 236–237. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- ↑ a b C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 344. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
- ↑ a b U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 292–295. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
- ↑ a b D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Lemmus. Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) . Johns Hopkins University Press, 2005. .
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 367.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 144.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 343.
- ↑ Palmer 1904 ↓, s. 439.
- ↑ a b Jaeger 1959 ↓, s. 156.
- ↑ Jaeger 1959 ↓, s. 159.
- ↑ a b N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) . American Society of Mammalogists. . (ang.).
- ↑ Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 222. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
- ↑ N. Abramson & A. Nadachowski. Revision of fossil lemings (Lemminae) from Poland with special refference to occurrence of Synaptomys in Eurasia. „Acta Zoologica Cracoviensia”. 44 (1), s. 65-77, 2001.
- ↑ N. Carls & G. Rabeder. Die Arvicoliden (Rodentia, Mammalia) aus dem Ältest-Pleistozän von Schernfeld (Bayern) / Arvicolids (Rodentia, Mammalia) from the Earliest Pleistocene of Schernfeld (Bavaria). „Beiträge zur Paläontologie von Österreich”. 14, s. 215, 1988. (niem. • ang.).
- ↑ N.I. Abramson. A new species of lemming from the Eopleistocene of North East Siberia (Mammalia: Cricetidae). „Zoosystematica Rossica”. 1 (1), s. 156-160, 1993. (ang.).
Bibliografia
Identyfikatory zewnętrzne: