Nagroda Literacka m.st. Warszawy – nagroda literacka, po raz pierwszy przyznana w 1926 roku, reaktywowana w 2008 roku.
Historia
Pierwszym laureatem nagrody został Władysław Mickiewicz, publicysta, tłumacz i wydawca, najstarszy syn Adama Mickiewicza. Przyznawana regularnie co roku nagroda cieszyła się dużym prestiżem, rosnącym z latami dzięki pozycji, jaką w literaturze zajmowali jej kolejni laureaci. Byli to między innymi: Wacław Sieroszewski, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, Wacław Berent, Tadeusz Boy-Żeleński, Pola Gojawiczyńska, Roman Kołoniecki, Maria Kuncewiczowa oraz Leopold Staff, ostatni laureat przed wojną (1938).
Po wojnie warszawska nagroda literacka przyznawana była pisarzom i publicystom nieregularnie i pod różnymi nazwami. Pierwszym laureatem został w 1948 roku Kazimierz Brandys, ostatnimi zaś Miron Białoszewski i Jerzy Waldorff (w roku 1980). Wyróżniono także między innymi Władysława Broniewskiego, Stefana Wiecheckiego, Hannę Januszewską, Juliusza Wiktora Gomulickiego, Ernesta Brylla i Jerzego Stefana Stawińskiego.
Reaktywacja
28 sierpnia 2008 roku Rada Miasta Stołecznego Warszawy przyjęła uchwałę ponownie ustanawiającą Nagrodę Literacką m. st. Warszawy. Zgodnie z jej regulaminem powołano jury w składzie: prof. Andrzej Z. Makowiecki oraz Tomasz Burek, Tadeusz Górny (sekretarz), Grzegorz Leszczyński, Andrzej S. Kowalczyk, Marek Wawrzkiewicz i Tomasz Wroczyński. Kadencja jury trwa trzy lata.
Od roku 2015 jury obraduje w składzie: Janusz Drzewucki (przewodniczący), Grażyna Borkowska, Anna Maria Czernow, Karolina Głowacka (sekretarz), Anna Romaniuk, Krzysztof Masłoń, Rafał Skąpski. W latach 2015–2017 członkinią jury była Joanna Kulmowa. Inicjatorami powrotu do dobrej tradycji byli m.in. Rafał Skąpski, prezes Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek, Włodzimierz Paszyński, zastępca prezydenta m. st. Warszawy, a także Ewa Malinowska-Grupińska, wydawca, przewodnicząca Rady Miasta.
Nagroda przyznawana jest w czterech kategoriach:
- warszawski twórca – 100 tys. zł,
- literatura piękna dla dorosłych – 20 tys. zł,
- literatura piękna dla dzieci i młodzieży – 20 tys. zł,
- edycja o tematyce warszawskiej – 20 tys. zł.
Dyplomy i medale otrzymują także wydawcy nagrodzonych książek.
Laureaci roku 2008
14 listopada 2008 roku, w Salach Redutowych Opery Narodowej w Warszawie, prezydent m.st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, w obecności przewodniczącej Rady Miasta, Ewy Malinowskiej–Grupińskiej wręczyła pamiątkowe medale i nagrody pieniężne laureatom pierwszej po latach przerwy edycji nagrody. Decyzją jury, w regulaminowych kategoriach: „Warszawski twórca”, „Literatura piękna”, „Literatura dla dzieci i młodzieży” oraz „Edycja warszawska” zostali nimi:
- Tadeusz Konwicki – nagroda główna, „za wszystko co stworzył o Warszawie, dla Warszawy i w Warszawie”
- Julia Hartwig – za tom Poezje wybrane. Selected Poems, Wydawnictwo Literackie 2008
- Joanna Kulmowa – za tom Kulmowa dzieciom, Poznańska Oficyna Wydawnicza G&P 2007
- Tomasz Pawłowski i Jarosław Zieliński – za książkę Żoliborz. Przewodnik historyczny, wydaną z inicjatywy Rady Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy przez Wydawnictwo Rosner i Wspólnicy
Laureaci roku 2009
Wręczenie nagród odbyło się 24 września 2009 roku w Galerii Skwer. Nagrody, które wręczyła prezydent m. st. Warszawy Hanna Gronkiewicz-Waltz, otrzymali:
- Józef Hen – nagroda główna w kategorii „Warszawski twórca”
- Anna Piwkowska – za tomik Farbiarka (Wydawnictwo Znak) – w kategorii „Literatura piękna dla dorosłych”
- Maciej Wojtyszko – za utwór Bromby i Fikandra wieczór autorski (Ezop) – w kategorii „Literatura dla dzieci i młodzieży”
- Marek Kwiatkowski – za książkę Gawędy warszawskie (PIW) w kategorii „Edycja o tematyce warszawskiej”
Laureaci roku 2010
- Marek Nowakowski – nagroda główna w kategorii „Warszawski twórca”
- Ryszard Przybylski – za Cień jaskółki. Esej o myślach Chopina (Wydawnictwo Znak) – w kategorii „Literatura piękna”
- Paweł Beręsewicz – za Warszawa. Spacery z Ciumkami (Skrzat) – w kategorii „Literatura dla dzieci i młodzieży”
- Stanisław Milewski – za Codzienności niegdysiejszej Warszawy (Iskry) – w kategorii „Edycja o tematyce warszawskiej”
Laureaci roku 2011
- Janusz Głowacki – nagroda główna w kategorii „Warszawski twórca”
- Eustachy Rylski – za książkę Na grobli (Świat Książki) – w kategorii „Literatura piękna – proza”
- Jarosław Mikołajewski – za tom Zbite szklanki (Wydawnictwo Literackie) – w kategorii „Literatura piękna – poezja”
- Joanna Papuzińska – za książkę Asiunia (wyd. Literatura i Muzeum Powstania Warszawskiego; ilustracje: Maciej Szymanowicz) – w kategorii „Literatura dziecięca”
- Magdalena Stopa, Jan Brykczyński – za książkę Ostańce. Kamienice warszawskie i ich mieszkańcy (Dom Spotkań z Historią) – w kategorii „Edycja warszawska”
Laureaci roku 2012
Wręczenie nagród odbyło się 22 kwietnia 2012 roku w Teatrze na Woli. Nagrody, za książki wydane w drugiej połowie 2011 r., otrzymali:
- prof. Janusz Tazbir – za książkę Romans literatury i historii – nagroda w kategorii „Warszawski twórca”
- Jarosław Mikołajewski – za książkę Rzymska komedia (Wydawnictwo Agora) – w kategorii „Literatura piękna – proza”
- Jacek Łukasiewicz – za tomik Stojąca na ruinie (Biuro Literackie) – w kategorii „Literatura piękna – poezja”
- Małgorzata Strzałkowska – za książkę Leśne głupki i coś i ilustracje (Bajka) – w kategorii „Książka dla dzieci”
- Ewa Morycińska-Dzius – za książkę Rozsypane fotografie (Świat Książki) – w kategorii „Edycja warszawska”
Laureaci roku 2013
Laureaci roku 2014
- Wiesław Myśliwski – w kategorii „Warszawski twórca”
- Przemysław Wechterowicz – za książkę Proszę mnie przytulić z ilustracjami Emilii Dziubak (wyd. Agencja Edytorska Ezop) – w kategorii „Pisanie dla dzieci”
- Ignacy Karpowicz – za Ości (Wydawnictwo Literackie) – w kategorii „Proza”
- Tadeusz Dąbrowski – za Pomiędzy (Wydawnictwo a5) – w kategorii „Poezja”
- Joanna Rolińska – za zbiór wywiadów Rozmowy o dzieciństwie (wyd. G+J Książki) – w kategorii „Edycja warszawska”
Laureaci roku 2015
Laureaci roku 2016
Laureaci roku 2017
Laureaci roku 2018
Laureaci roku 2019
- Kazimierz Orłoś – w kategorii „Warszawski twórca” za całokształt twórczości
- Wiesław Myśliwski – w kategorii prozatorskiej za powieść Ucho igielne
- Krystyna Dąbrowska – w kategorii poetyckiej za tom Ścieżki dźwiękowe (wyd. Wydawnictwo a5)
- Cezary Harasimowicz – w kategorii „literatura dziecięca” za Mirabelkę (Zielona Sowa)
- Andrzej Żor – w kategorii „edycja warszawska” za książkę Dom. Historia przytułku św. Franciszka Salezego
Laureaci roku 2020
- Łukasz Orbitowski – w kategorii prozatorskiej za powieść Kult
- Ewa Lipska – w kategorii poetyckiej za tom Miłość w trybie awaryjnym
- Wojciech Mikołuszko i Małgorzata Dmitruk – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za książkę Wojtek
- Arkadiusz Szaraniec – w kategorii „edycja warszawska” za książkę Warszawa dzika
- Piotr Wojciechowski – w kategorii „Warszawski twórca” za całokształt twórczości
Laureaci roku 2021
- Joanna Rudniańska – w kategorii „Warszawska twórczyni”
- Zyta Rudzka – w kategorii „proza” za książkę Tkanki miękkie
- Radosław Jurczak – w kategorii „poezja” za książkę Zakłady holenderskie
- Aleksandra i Daniel Mizielińscy – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za Którędy do Yellowstone? Dzika podróż po parkach narodowych
- Grzegorz Piątek – w kategorii „Książka o tematyce warszawskiej” za Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944–1949
Laureaci roku 2022
- Piotr Sommer – w kategorii „Warszawski twórca”
- Andrzej Stasiuk – w kategorii prozatorskiej za Przewóz
- Tomasz Bąk – w kategorii poetyckiej za książkę O, tu jestem
- Katarzyna Jackowska-Enemuo (tekst), Marianna Sztyma (ilustracje) – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za książkę Tkaczka chmur
- Błażej Brzostek – w kategorii „Książka o tematyce warszawskiej” za książkę Wstecz. Historia Warszawy do początku
- Wanda Hagedorn (tekst), Ola Szmida (ilustracje) – w kategorii „komiks i powieść graficzna” za książkę Twarz, brzuch, głowa
Laureaci roku 2023
- Paweł Dunin-Wąsowicz – w kategorii „Warszawski twórca”
- Zyta Rudzka – w kategorii prozatorskiej za Ten się śmieje, kto ma zęby
- Kamila Janiak – w kategorii poetyckiej za książkę miłość
- Anna Taraska (tekst), Dominika Czerniak-Chojnacka (ilustracje) – w kategorii „literatura dziecięca – tekst i ilustracje” za książkę Dwa słowa
- Konrad Niemira – w kategorii „Książka o tematyce warszawskiej” za książkę Bazgracz. Trzy eseje o Norblinie
- Daniel Odija (tekst), Wojciech Stefaniec (ilustracje) – w kategorii „komiks i powieść graficzna” za książkę Rege
Nominacje
2011
Proza:
Poezja:
Literatura dziecięca:
Edycja warszawska:
2012
Proza:
Poezja:
Edycja warszawska:
Książka dla dzieci:
2013
Proza:
Poezja:
Książka dla dzieci:
Edycja warszawska:
- Jerzy Majewski, Budujemy nowy dom. Odbudowa Warszawy w latach 1945-1952, Dom Spotkań z Historią
- Beata Chomątowska, Stacja Muranów, Wydawnictwo Czarne
- Tomasz Mościcki, Teatry Warszawy 1944-1945, Fundacja Historia i Kultura
2014
Proza:
Poezja:
Książka dla dzieci:
- Anna Czerwińska, il. Dorota Łoskot-Cichocka, Fotel czasu, Wydawnictwo Literatura
- Marta Dzienkiewicz, il. Joanna Rzezak i Piotr Karski, Pionierzy. Poczet niewiarygodnie pracowitych Polaków, Dwie Siostry
- Przemysław Wechterowicz, il. Emilia Dziubak, Proszę mnie przytulić, Ezop
Edycja warszawska:
2015
Proza:
Poezja:
Literatura dziecięca:
- Maria Ekier, il. autorki, Złotouste zero w zenicie, Wydawnictwo Hokus-Pokus
- Rafał Kosik, il. autora, Amelia i Kuba. Godzina duchów oraz Kuba i Amelia. Godzina duchów (traktowane jako całość), Powergraph
- Anna Piwkowska, il. Emilia Bojańczyk, Franciszka, Fundacja Zeszytów Literackich
Edycja warszawska:
- Paweł Giergoń, Mozaika warszawska, Muzeum Powstania Warszawskiego
- Piotr Gursztyn, Rzeź Woli, Wydawnictwo Demart/Muzeum Powstania Warszawskiego
- Elżbieta Markowska i Katarzyna Naliwajek-Mazurek, Warszawa 1939-1945. Okupacyjne losy muzyków, Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego
2016
Proza:
Poezja:
Literatura dziecięca:
Edycja warszawska:
2017
Proza:
Poezja:
- Jerzy Kronhold, Skok w dal, Wydawnictwo Literackie
- Adrian Sinkowski, Raptularz, Towarzystwo Przyjaciół Sopotu
- Dariusz Suska, Ściszone nagłe życie, Wydawnictwo Znak
Literatura dla dzieci:
- Joalna Nowaczyk, il. Daria Solak, Ala ma kota. A Ali?, Dwie Siostry
- Łukasz Olszacki, il. Jola Richter-Magnuszewska, Bajka o tym, jak błędny rycerz nie uratował królewny, a smok przeszedł na wegetarianizm, Papilon
- Marcin Szczygielski, il. Magda Wosik, Klątwa dziewiątych urodzin, Bajka
Edycja warszawska:
2018
Proza:
- Andrzej Mencwel, Toast na progu, Wydawnictwo Literackie
- Adam Robiński, Hajstry. Krajobraz bocznych dróg, Wydawnictwo Czarne
- Jakub Żulczyk, Wzgórze psów, Świat Książki
Poezja:
Literatura dziecięca:
Edycja warszawska:
- Anna Bikont, Sendlerowa. W ukryciu, Wydawnictwo Czarne
- Janusz Majcherek, Tomasz Mościcki, Kryptonim 'Dziady’. Teatr Narodowy 1967-1968, Wydawnictwo Bellona
- Grzegorz Mika, Od wielkich idei do wielkiej płyty. Burzliwe dzieje warszawskiej architektury, Wydawnictwo Skarpa Warszawska
2019
Proza:
Poezja:
Literatura dla dzieci:
Edycja warszawska:
2020
Proza:
Poezja:
Literatura dziecięca:
Edycja warszawska:
- Katarzyna Chudyńska-Szuchnik, Zręczni. Historie z warszawskich pracowni i warsztatów, Muzeum Warszawy
- Arkadiusz Szaraniec, Warszawa dzika, Iskry
- Jarosław Zieliński, PLAC. Warszawski plac Piłsudskiego jako zwierciadło losów i duchowej kondycji narodu, EKBIN STUDIO PR
2021
Proza:
Poezja:
Literatura dziecięca:
Książka o tematyce warszawskiej:
2022
Proza:
Poezja:
Literatura dziecięca:
- Marcin Podolec (tekst i ilustracje) Bajka i jej gang, Kultura Gniewu
- Katarzyna Jackowska-Enemuo, il Marianna Sztyma, Tkaczka chmur, Albus
- Maria Strzelecka (tekst i ilustracje) Beskid bez kitu. Zima, Libra PL
Książka o tematyce warszawskiej:
Komiks i powieść graficzna:
- Wanda Hagedorn (tekst), Ola Szmida (ilustracje), Twarz, brzuch, głowa, Kultura Gniewu
- Jakub Topor (tekst i ilustracje), Dziadostwo, Timof Comics
- Boguś Janiszewski (tekst), Max Skorwider (ilustracje), O, choroba, Wydawnictwo Agora/Fundacja Iskierka
2023
Proza:
Poezja:
Literatura dziecięca:
Książka o tematyce warszawskiej:
- Paweł Kłudkiewicz, Hoża, moja ulica, Schulewicz Publisher
- Kinga Nettmann-Multanowska, Warszawa rysuje Skopje, Fundacja Centrum Architektury
- Konrad Niemira, Bazgracz. Trzy eseje o Norblinie, Fundacja Terytoria Książki
Komiks i powieść graficzna:
2024
Proza:
Poezja:
Literatura dziecięca:
- Anna Kaźmierak (tekst i ilustracje), Gdzie ty jesteś, koguciku?, Wydawnictwo Wytwórnia
- Marta Lipczyńska-Gil (tekst), Marta Ignerska (ilustracje), Ferment w mieście, Wydawnictwo Hokus-Pokus
- Maria Strzelecka (tekst i ilustracje), Hajda. Beskid bez kitu, Wydawnictwo Libra PL
Książka o tematyce warszawskiej:
Komiks i powieść graficzna:
Przypisy
- ↑ Kronika wydarzeń w Warszawie 1945−1958. „Warszawskie Kalendarz Ilustrowany 1959”, s. 43, 1958. Wydawnictwo Tygodnika Ilustrowanego „Stolica”.
- ↑ Uchwała Nr XXXIX/1163/2008 z 28-08-2008 w sprawie ustanowienia Nagrody Literackiej m.st. Warszawy , Biuletyn Informacji Publicznej m.st. Warszawy (pol.).
- ↑ O nagrodzie. Pliki do pobrania: Wysokość Nagród w poszczególnych kategoriach. Urząd m. st. Warszawy . kulturalna.warszawa.pl. . .
- ↑ Nagroda Literacka m. st. Warszawy: Laureaci 2011. www.kulturalna.warszawa.pl. . . (pol.).
- ↑ Laureaci 2012. Urząd m.st. Warszawy . kulturalna.warszawa.pl. . .
- ↑ Nagroda Literacka m. st. Warszawy dla Wiesława Myśliwskiego. gazeta.pl, 2014-04-23. .
- ↑ Nagroda Literacka miasta Warszawy dla Rymkiewicza. Poeta odmawia wyróżnienia. gazeta.pl, 2014-04-24. .
- ↑ Znamy laureatów 9. edycji Nagrody Literackiej m. st. Warszawy , dzieje.pl .
- ↑ Przyznano laury 10. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy , www.kulturalna.warszawa.pl .
- ↑ Laureaci 11. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy - Nagroda Literacka m.st. Warszawy - Kulturalna Warszawa , www.kulturalna.warszawa.pl (pol.).
- ↑ Nagrody Literackie m.st. Warszawy przyznane. Kazimierz Orłoś z tytułem Warszawskiego Twórcy. tokfm.pl, 10 czerwca 2019. .
- ↑ Laureaci 13. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy - Nagroda Literacka m.st. Warszawy - Kulturalna Warszawa , www.kulturalna.warszawa.pl .
- ↑ Nagroda Literacka m.st. Warszawy , warszawa19115.pl .
- ↑ Laureaci jubileuszowej edycji Nagrody Literackiej , Urząd Miasta Warszawa (pol.).
- ↑ Nagroda Literacka m.st. Warszawy 2011 - nominacje , Culture.pl (pol.).
- ↑ Nominacje do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy 2012 ogłoszone , Culture.pl (pol.).
- ↑ Nagroda Literacka Warszawy 2013 - nominacje , Culture.pl (pol.).
- ↑ Nominacje do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy 2014 , Culture.pl (pol.).
- ↑ Nominacje do Nagrody Literackiej Warszawy 2015 , Culture.pl (pol.).
- ↑ https://um.warszawa.pl/-/nominacje-do-9-edycji-nagrody-literackiej
- ↑ Nominacje w 10. Edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy. .
- ↑ Znamy nominowanych do 11. edycji Nagrody Literackiej m.st. Warszawy , Booklips.pl (pol.).
- ↑ Ogłoszono nominacje do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy , dzieje.pl (pol.).
- ↑ RedakcjaR. Woblinka RedakcjaR., Nagroda Literacka m.st. Warszawy 2020 – nominacje , Woblink, 2 czerwca 2020 (pol.).
- ↑ Nagroda Literacka Miasta Stołecznego Warszawy 2021 - nominacje , www.granice.pl (pol.).
- ↑ RedakcjaR. Woblinka RedakcjaR., Nagroda Literacka m.st. Warszawy 2022 – znamy nominacje , Woblink, 27 kwietnia 2022 (pol.).
- ↑ Znamy nominacje do 16. Nagrody Literackiej m.st. Warszawy – Wydawca (pol.).
- ↑ Nominacje do 17. Nagrody Literackiej m.st. Warszawy , um.warszawa.pl, 23 kwietnia 2024 (pol.).
Linki zewnętrzne