Nawa
Dziś Nawa to temat, który zyskał duże znaczenie w różnych sektorach społeczeństwa. Jego wpływ można zaobserwować m.in. w sferze osobistej, ekonomicznej, politycznej, kulturalnej i technologicznej. Nawa przykuł uwagę ekspertów i naukowców, a także osób, które chcą lepiej zrozumieć jego wpływ na życie codzienne. Na przestrzeni dziejów Nawa doświadczył zmian i przekształceń, które dały początek debatom i refleksji na temat jego znaczenia i zakresu. W tym artykule zbadamy wpływ Nawa na współczesne społeczeństwo i przeanalizujemy jego implikacje w różnych obszarach.
Nawa – część kościoła położona między prezbiterium a kruchtą, przeznaczona dla wiernych.
Oprócz świątyń jednonawowych występują dwu-, trzy-, pięcio- oraz siedmionawowe. Nawy są zazwyczaj rozdzielone rzędem podpór – słupów, filarów lub kolumn. Średniowieczne kościoły bazylikowe były trój- lub pięcionawowe, o nawie głównej dwa razy szerszej i dwa razy wyższej od naw bocznych (trójnawowe – katedra w Chartres, katedra w Reims; pięcionawowe – kościół St. Sernin w Tuluzie, katedra w Paryżu). Późnogotyckie kościoły dwunawowe mogły mieć symetryczne nawy równej szerokości (kościół NMP w Wiślicy) i prezbiterium umieszczone na osi filarów międzynawowych lub niesymetryczne nawy różnej szerokości (układ spotykany w budownictwie zakonów żebraczych – dominikanów i franciszkanów).
-
-
Nawa boczna (północna) kościoła Imienia Maryi w Bączalu Dolnym -
Nawa boczna kolegiaty Wniebowzięcia NMP w Kłodzku -
Nawa boczna w bazylice św. Jakuba i św. Agnieszki w Nysie -
Nawa i widoczne w tle organy w kościele w szwajcarskim Glarus -
W okresie nowożytnym, szczególnie w baroku, można obserwować zacieranie się podziałów na nawy – często trudno orzec, czy mamy do czynienia z nawami bocznymi, czy tylko z ciągiem kaplic przyległych do nawy głównej. W kościołach jednonawowych komplikacji i zróżnicowaniu uległ kształt naw – stosowano koło, elipsę, trójliść i pięcioliść, a także różnego rodzaju elipsy i owale z aneksami.
Bardziej ogólnie można mówić o nawach w każdym podłużnym budynku (np. w świątyni antycznej), jeśli jest on podzielony wzdłuż rzędami podpór (filarów lub kolumn).
W budownictwie przemysłowym pojęcie „nawa” używane jest dla określenia części hali oddzielonej rzędem słupów. Mamy zatem hale jedno- i wielonawowe.
Zobacz też
Bibliografia
- Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 104. ISBN 83-85001-89-1.