W tym artykule poznamy fascynujący świat Proterozoik, temat, który przykuł uwagę ludzi w każdym wieku i z różnych części świata. Aby w pełni zrozumieć to zjawisko, zagłębimy się w jego historię, pochodzenie i ewolucję na przestrzeni czasu. Ponadto przeanalizujemy jego wpływ na społeczeństwo i sposób, w jaki wpłynął na różne aspekty naszego codziennego życia. Dzięki podejściu multidyscyplinarnemu zbadamy najważniejsze aspekty związane z Proterozoik, od jego przejawów kulturowych po znaczenie w dziedzinie nauki, w celu zapewnienia kompleksowej wizji tego ekscytującego tematu.
w sensie chronostratygraficznym: drugi eonotem, wyższy od archaiku, niższy od fanerozoiku. Proterozoik dzieli się na trzy eratemy: paleoproterozoik, mezoproterozoik i neoproterozoik.
Klimat
Klimat podlegał silnym zmianom na początku i na końcu proterozoiku: wystąpiły dwa okresy ekstremalnie silnych, być może nawet globalnych zlodowaceń (hipoteza Ziemi-śnieżki). Około 2,3 mld lat temu nastąpiło zlodowacenie hurońskie, związane ze wzrostem zawartości tlenu w atmosferze. W środkowej części eonu klimat przez około miliard lat był bardzo stabilny, ciepły, brak jest osadów lodowcowych. Eon zakończyła seria zlodowaceń w okresie od 750 mln do 580 mln lat temu (kriogen oraz środkowy ediakar), po której doszło do radiacji zwierząt wielokomórkowych.
Geologia
Skorupa ziemska powoli stawała się grubsza i stabilniejsza, nasiliły się procesy sedymentacji, dzięki którym pojawiły się skały osadowe. W tym długim czasie nastąpiło kilka orogenez, które spowodowały metamorfozę wcześniej powstałych utworów osadowych, wulkanicznych i po części plutonicznych, oraz kilka etapów niszczenia gór. Były to: orogeneza algomijska na pograniczu archaiku i proterozoiku, orogeneza karelska, hudsońska, penakaen, grenwilska, dalslandzka, katangijska, kadomska (kadomijska, assyntyjska), bajkalska. Początkowo atmosfera ziemska była pozbawiona tlenu. Dzięki rozwojowi życia, pod koniec proterozoiku nastąpił znaczny wzrost zawartości tlenu w atmosferze.
Skamieniałości z tego okresu są wyjątkowo rzadkie, co wiąże się z brakiem szkieletu u ówczesnych zwierząt. Wprawdzie nie udało się wyróżnić jednoznacznie skamieniałości przewodnich dla proterozoiku, ale wiele informacji o tamtym okresie dostarczyła tzw. fauna ediakarańska, o której wszakże trudno powiedzieć by występowała powszechnie, miała szerokie spektrum środowiskowe, szybko ewoluowała i była łatwa do identyfikacji – a to są cechy wyróżniające skamieniałości przewodnie.
Poziomo zaznaczono ery; W lewych kolumnach znajdują się okresy; prawa kolumna: pogrubionym tekstem zaznaczone są epoki; zwykłym tekstem zaznaczone są wieki