Systemy ustrojowe w poszczególnych państwach

W tym artykule zbadamy temat Systemy ustrojowe w poszczególnych państwach z różnych perspektyw i podejść. Systemy ustrojowe w poszczególnych państwach jest dziś bardzo ważną kwestią, ponieważ dotyczy szerokiego spektrum ludzi i kontekstów. W następnych kilku linijkach przeanalizujemy znaczenie Systemy ustrojowe w poszczególnych państwach, jego wpływ na społeczeństwo oraz niektóre możliwe rozwiązania lub podejścia do skutecznego rozwiązania tego problemu. Poprzez refleksję i krytyczną analizę będziemy starali się lepiej zrozumieć Systemy ustrojowe w poszczególnych państwach i jego znaczenie w życiu codziennym.

Formy rządów na świecie

     Republiki prezydenckie

     Republiki półprezydenckie

     Republiki parlamentarne z prezydencją wykonawczą zależą od władzy ustawodawczej

     Republiki parlamentarne

     Parlamentarne monarchie konstytucyjne, w których monarcha nie sprawuje osobiście władzy (z wyjątkiem być może władzy rezerwowej)

     Monarchie konstytucyjne podwójnego systemu, w których monarcha osobiście sprawuje władzę (często obok słabego parlamentu)

     Monarchie absolutne

     System monopartyjny

     Kraje, w których przepisy konstytucyjne dotyczące rządu zostały zawieszone (np. dyktatury wojskowe)

     Kraje, które nie pasują do powyższych kryteriów (np. w formie przejściowej)

     Brak rządu

Europa

Państwa

Nazwa państwa Głowa państwa Forma rządów System rządów Reżim polityczny Ustrój terytorialny Więcej o ustroju
 Albania prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Andora współksiążęta francuski
i episkopalny
monarchia konstytucyjna parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Austria prezydent republika kanclerski demokracja federacja (więcej)
 Belgia król dziedziczna monarchia konstytucyjna parlamentarny demokracja federacja (więcej)
 Białoruś prezydent republika semiprezydencki demokracja (konstytucyjnie)
autorytaryzm (praktycznie)
państwo unitarne (więcej)
 Bośnia i Hercegowina prezydium (prezydencja kolektywna) republika semiprezydencki demokracja federacja (więcej)
 Bułgaria prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Chorwacja prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Czarnogóra prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Czechy prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Dania królowa dziedziczna monarchia konstytucyjna parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Estonia prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Finlandia prezydent republika semiprezydencki demokracja państwo unitarne (więcej)
 Francja prezydent republika semiprezydencki demokracja państwo unitarne (więcej)
 Grecja prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Hiszpania król dziedziczna monarchia parlamentarna parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Holandia król dziedziczna Monarchia konstytucyjna parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Irlandia prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Islandia prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Liechtenstein książę dziedziczna monarchia konstytucyjna parlamentarny z silną pozycją głowy państwa demokracja państwo unitarne (więcej)
 Litwa prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Luksemburg wielki książę dziedziczna monarchia konstytucyjna parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Łotwa prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Macedonia Północna prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Malta prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Mołdawia prezydent republika parlamentarny demokracja nieustabilizowana państwo unitarne (więcej)
 Monako książę dziedziczna monarchia konstytucyjna parlamentarny z silną pozycją głowy państwa demokracja państwo unitarne (więcej)
 Niemcy prezydent republika kanclerski demokracja federacja (więcej)
 Norwegia król dziedziczna monarchia konstytucyjna parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Polska prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Portugalia prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Rosja prezydent republika semiprezydencki demokracja (konstytucyjnie), autorytaryzm (praktycznie) federacja (więcej)
 Rumunia prezydent republika semiprezydencki demokracja państwo unitarne (więcej)
 San Marino kapitanowie regenci republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Serbia prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Słowacja prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Słowenia prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Szwajcaria prezydent republika parlamentarno-komitetowy demokracja federacja (więcej)
 Szwecja król dziedziczna monarchia konstytucyjna parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Ukraina prezydent republika semiprezydencki demokracja

nieustabilizowana

państwo unitarne (więcej)
 Watykan papież elekcyjna monarchia absolutna teokracja państwo unitarne (więcej)
 Węgry prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Wielka Brytania król lub królowa dziedziczna monarchia parlamentarna system gabinetowo-parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)
 Włochy prezydent republika parlamentarny demokracja państwo unitarne (więcej)

Terytoria zależne

Afryka

Państwa

Lp. Państwo Ustrój polityczny Więcej o ustroju
1  Algieria republika Ustrój polityczny Algierii
2  Angola republika Ustrój polityczny Angoli
3  Benin republika Ustrój polityczny Beninu
4  Botswana republika Ustrój polityczny Botswany
5 Burkina Faso Burkina Faso republika Ustrój polityczny Burkina Faso
6 Burundi Burundi republika Ustrój polityczny Burundi
7 Czad Czad republika Ustrój polityczny Czadu
8 Demokratyczna Republika Konga Demokratyczna Republika Konga republika Ustrój polityczny Demokratycznej Republiki Konga
9  Dżibuti republika Ustrój polityczny Dżibuti
10  Egipt republika Ustrój polityczny Egiptu
11  Erytrea przejściowy (republika) Ustrój polityczny Erytrei
12  Etiopia republika federalna Ustrój polityczny Etiopii
13 Gabon Gabon republika Ustrój polityczny Gabonu
14 Gambia Gambia republika Ustrój polityczny Gambii
15  Ghana republika Ustrój polityczny Ghany
16  Gwinea republika Ustrój polityczny Gwinei
17 Gwinea Bissau Gwinea Bissau republika Ustrój polityczny Gwinei Bissau
18 Gwinea Równikowa Gwinea Równikowa republika Ustrój polityczny Gwinei Równikowej
19  Kamerun republika Ustrój polityczny Kamerunu
20  Kenia republika Ustrój polityczny Kenii
21 Komory Komory republika Ustrój polityczny Komorów
22 Kongo Kongo republika Ustrój polityczny Konga
23  Lesotho monarchia konstytucyjna Ustrój polityczny Lesotho
24 Liberia Liberia republika Ustrój polityczny Liberii
25 Libia Libia republika Ustrój polityczny Libii
26 Madagaskar Madagaskar republika Ustrój polityczny Madagaskaru
27  Malawi republika Ustrój polityczny Malawi
28  Mali republika Ustrój polityczny Mali
29  Maroko monarchia konstytucyjna Ustrój polityczny Maroka
30 Mauretania Mauretania republika Ustrój polityczny Mauretanii
31 Mauritius Mauritius republika Ustrój polityczny Mauritiusa
32  Mozambik republika Ustrój polityczny Mozambiku
33 Namibia Namibia republika Ustrój polityczny Namibii
34 Niger Niger republika Ustrój polityczny Nigru
35 Nigeria Nigeria republika federalna Ustrój polityczny Nigerii
36  Południowa Afryka republika Ustrój polityczny Republiki Południowej Afryki
37 Republika Środkowoafrykańska Republika Środkowoafrykańska republika Ustrój polityczny Republiki Środkowoafrykańskiej
38 Republika Zielonego Przylądka Republika Zielonego Przylądka republika Ustrój polityczny Republiki Zielonego Przylądka
39 Rwanda Rwanda republika Ustrój polityczny Rwandy
40  Senegal republika Ustrój polityczny Senegalu
41 Seszele Seszele republika Ustrój polityczny Seszeli
42 Sierra Leone Sierra Leone republika Ustrój polityczny Sierra Leone
43  Somalia republika Ustrój polityczny Somalii
44  Eswatini monarchia absolutna Ustrój polityczny Eswatini
45 Sudan Sudan republika Ustrój polityczny Sudanu
46 Sudan Południowy Sudan Południowy republika Ustrój polityczny Sudanu Południowego
47 Tanzania Tanzania republika federacyjna Ustrój polityczny Tanzanii
48 Togo Togo republika Ustrój polityczny Togo
49  Tunezja republika Ustrój polityczny Tunezji
50 Uganda Uganda republika Ustrój polityczny Ugandy
51 Wybrzeże Kości Słoniowej Wybrzeże Kości Słoniowej republika Ustrój polityczny Wybrzeża Kości Słoniowej
52 Wyspy Świętego Tomasza i Książęca Wyspy Świętego Tomasza i Książęca republika Ustrój polityczny Wysp Świętego Tomasza i Książęcej
53  Zambia republika Ustrój polityczny Zambia
54  Zimbabwe republika Ustrój polityczny Zimbabwe

Terytoria zależne

Lp. Terytorium Status Więcej o ustroju
1 Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego terytorium zależne Wielkiej Brytanii Ustrój polityczny BTOI
2 Madera terytorium autonomiczne Portugalii Ustrój polityczny Madery
3 Majotta zbiorowość zamorska Francji Ustrój polityczny Madery
4 Reunion departament zamorski Francji Ustrój polityczny Reunionu
5 Sahara Zachodnia Sahara Zachodnia republika prezydencka Ustrój polityczny Sahary Zachodniej
6 Somaliland Somaliland republika Ustrój polityczny Somalilandu
7 Wyspa Świętej Heleny, Wyspa Wniebowstąpienia i Tristan da Cunha Święta Helena terytorium zależne Wielkiej Brytanii Ustrój polityczny Świętej Heleny

Ameryka Południowa

Państwa

Lp. Państwo Ustrój polityczny Więcej o ustroju
1  Argentyna republika Ustrój polityczny Argentyny
2  Brazylia republika federalna Ustrój polityczny Brazylii
3  Boliwia republika Ustrój polityczny Boliwii
4 Chile Chile republika Ustrój polityczny Chile
5  Ekwador republika Ustrój polityczny Ekwadoru
6 Gujana Gujana republika Ustrój polityczny Gujany
7  Kolumbia republika Ustrój polityczny Kolumbii
8 Paragwaj Paragwaj republika Ustrój polityczny Paragwaju
9  Peru republika Ustrój polityczny Peru
10  Surinam republika Ustrój polityczny Surinamu
11  Urugwaj republika Ustrój polityczny Urugwaju
12  Wenezuela republika Ustrój polityczny Wenezueli

Terytoria zależne

Lp. Terytorium Status Więcej o ustroju
1 Gujana Francuska departament zamorski Ustrój polityczny Gujany Francuskiej
2 Falklandy Falklandy terytorium zależne Wielkiej Brytanii Ustrój polityczny Falkland

Ameryka Północna

Państwa

Terytoria zależne

Azja

Państwo Model ustrojowy Reżim polityczny Więcej o ustroju
Afganistan republika islamska kraj niestabilny politycznie i administracyjnie; trwa proces
pokojowy pod nadzorem sił międzynarodowych
(więcej)
Arabia Saudyjska Arabia Saudyjska dziedziczna monarchia absolutyzm (więcej)
Armenia Armenia republika; model parlamentarny demokracja nieustabilizowana (więcej)
Azerbejdżan Azerbejdżan republika; model parlamentarny
z silną pozycją prezydenta
standardy demokracji nie są respektowane;
koncentracja władzy w rękach prezydenta
(więcej)
Bahrajn Bahrajn dziedziczna monarchia konstytucyjna absolutyzm (więcej)
Bangladesz Bangladesz republika ludowa; model parlamentarny standardy demokracji nie są respektowane; system władzy
ograniczony konfliktem polityczno-religijnym pomiędzy
islamistami a zwolennikami świeckiego modelu państwa
(więcej)
Brunei Brunei dziedziczny sułtanat konstytucyjny absolutyzm (więcej)
Chiny republika ludowo-demokratyczna;
ustrój komunistyczny
autorytaryzm (więcej)
Cypr Cypr republika; model prezydencki demokracja (więcej)
Filipiny Filipiny republika; model prezydencki standardy demokracji nie są respektowane; system władzy
ograniczony działalnością ekstremistów islamskich na
południu kraju
(więcej)
Gruzja Gruzja republika; model prezydencki ewolucja w kierunku demokracji (więcej)
Indie Indie republika; model parlamentarny demokracja (więcej)
Indonezja Indonezja republika; model prezydencki standardy demokracji nie są respektowane (więcej)
Irak Irak tymczasowe organy władzy kraj niestabilny politycznie i administracyjnie; dotychczasowe
struktury państwa zostały rozwiązane; kształtowanie nowych
organów władzy odbywa się pod nadzorem sił międzynarodowych
(więcej)
Iran republika islamska; model teokratyczny teokracja (więcej)
Mjanma Mjanma republika federalna; model dyktatorski dyktaturalny system prezydencki (więcej)

Australia i Oceania

Państwa

Terytoria zależne

Ustroje historyczne

Przypisy

  1. Według art. 1 Konstytucji Republiki Białorusi.
  2. Art. 54 ust. 1 Konstytucji Republiki Czeskiej.
  3. a b Bogusław Jagusiak: Systemy polityczne państw sąsiedzkich Polski. Warszawa: Difin SA, 2011, s. 73. ISBN 978-83-7641-421-8.
  4. a b Art. 1 Konstytucji Republiki Czeskiej.
  5. Art. 77 Konstytucji Republiki Litewskiej.
  6. a b Art. 1 Konstytucji Republiki Litewskiej.
  7. Bogusław Jagusiak: Systemy polityczne państw sąsiedzkich Polski. Warszawa: Difin SA, 2011, s. 110. ISBN 978-83-7641-421-8.
  8. Art. 10 Konstytucji Republiki Litewskiej.
  9. Art. 20 ust. 1 Ustawy Zasadniczej Republiki Federalnej Niemiec.
  10. Art. 126 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
  11. Wiesław Skrzydło: Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji z 1997 r. Wyd. 5. Warszawa: Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2008, s. 55. ISBN 978-83-7526-573-6.
  12. Wiesław Skrzydło: Ustrój polityczny RP w świetle Konstytucji z 1997 r. Wyd. 5. Warszawa: Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2008, s. 69. ISBN 978-83-7526-573-6.
  13. Art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
  14. Art. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
  15. Art. 80 ust. 1 Konstytucji Federacji Rosyjskiej.
  16. Bogusław Jagusiak: Systemy polityczne państw sąsiedzkich Polski. Warszawa: Difin SA, 2011, s. 129. ISBN 978-83-7641-421-8.
  17. name="art1konstytucjirosji">Art. 1 ust. 1 Konstytucji Federacji Rosyjskiej.
  18. Art. 1 ust. 1 Konstytucji Federacji Rosyjskiej.
  19. Art. 101 ust. 1 Konstytucji Republiki Słowackiej.
  20. a b Bogusław Jagusiak: Systemy polityczne państw sąsiedzkich Polski. Warszawa: Difin SA, 2011, s. 91. ISBN 978-83-7641-421-8.
  21. Art. 1 ust. 1 Konstytucji Republiki Słowackiej.
  22. Art. 3 ust. 1 Konstytucji Republiki Słowackiej.