Thugga

W tym artykule poruszony zostanie temat Thugga, który był przedmiotem zainteresowań i badań w różnych obszarach na przestrzeni dziejów. Od swoich początków do chwili obecnej Thugga był przedmiotem debaty, badań i kontrowersji, co czyni go podstawowym punktem odniesienia dla zrozumienia różnych aspektów życia człowieka. Poprzez szczegółową i rygorystyczną analizę zostaną zbadane implikacje i znaczenia Thugga, a także jego znaczenie w bieżącym kontekście. Podobnie przeanalizowane zostaną różne perspektywy i podejścia, które rzucą światło na ten szeroki i zróżnicowany temat. Dlatego będziemy starali się zaoferować kompletną i wzbogacającą wizję, która przyczyni się do poznania i zrozumienia Thugga we wszystkich jego wymiarach.

Dougga / Thugga
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Ruiny rzymskiego teatru
Państwo

 Tunezja

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, III

Numer ref.

794

Region

Kraje arabskie

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1997
na 21. sesji

Położenie na mapie Tunezji
Mapa konturowa Tunezji, u góry znajduje się punkt z opisem „Thugga”
Ziemia36°25′25,0″N 9°13′13,2″E/36,423611 9,220333

Thugga (łac. Thugga, fr. Dougga) – stanowisko archeologiczne w północnej Tunezji, w 1997 roku wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

W starożytności było to miasto punickie, potem numidyjskie i rzymskie. Podupadło w okresie bizantyjskim, przejściowo znalazło się pod okupacją Wandalów, później odzyskane dla cesarstwa.

Od końca XIX wieku tytularna stolica biskupia diecezji (diocesis Thuggensis) Kościoła rzymskokatolickiego.

Historia

Najstarsza wzmianka o mieście pochodzi z 307 roku p.n.e. i dotyczy kampanii wojennej w Afryce prowadzonej przez Agatoklesa, tyrana Syrakuz. Około roku 150 p.n.e. Thuggę włączono do Numidii. Po zwycięstwie Rzymu nad Kartaginą w 146 roku p.n.e. miasto zostało włączone do prowincji afrykańskiej. W następnych stuleciach zasiedlono je znaczną liczbą rzymskich osadników i za panowania Kommodusa zbudowano akwedukt. W 205 roku Thugga uzyskała status municypium nadany przez Septymiusza Sewera, a za rządów Aleksandra Sewera wzniesiono w niej świątynię Junony Celestis. Panowanie Rzymian zakończył najazd Wandalów, którzy zdobyli Thuggę w 439 roku. Później miasto zostało opanowane przez Bizantyjczyków (533), a następnie zajęte przez Arabów (698).

Stanowisko archeologiczne

Do naszych czasów zachował się rozległy, zajmujący około 65 hektarów, kompleks ruin. Do najważniejszych zabytków zalicza się mauzoleum Atebana – wzorowaną na mauzoleum w Halikarnasie, czworokątną wieżę o trzech kondygnacjach i piramidalnym zwieńczeniu, dekorowaną płaskorzeźbami i z zachowaną inskrypcją punicko-libijską z III/II wieku p.n.e.. Naukowcy dostrzegają w nim kontynuację monumentalnych pomników wieżowych z fenickiej nekropolii w Amrit.

Z okresu rzymskiego pochodzą natomiast liczne mozaiki oraz ruiny domów mieszkalnych, świątyń – m.in. Saturna i Junony Celestis (utożsamianej z fenicko-punicką Tanit) z początku III wieku n.e., oraz teatru, budowanych w mieszanym stylu grecko-punickim. Z czasów rzymskich pochodzą także łaźnie Licyniańskie oraz łuk triumfalny Septymiusza Sewera z III wieku n.e.

Teatr

Usytuowany na terenie wykopalisk, odnowiony teatr rzymski powstał w 168 roku n.e. z fundacji miejscowego potentata Publiusa Marciusa Quadratusa. W czasach świetności mógł pomieścić do 3500 widzów. Współcześnie, po gruntownej renowacji, teatr służy za miejsce wystawiania klasycznych dramatów podczas corocznego Festiwalu Thuggi w lipcu i sierpniu.

Kapitol

Budynek kapitolu został ofiarowany miastu w 166 roku n.e. przez zamożny ród Marciusów. Poświęcony jest Jowiszowi, Junonie i Minerwie. Na fryzie budowli znajduje się rzeźba cesarza Antoninusa Piusa, unoszonego w szponach przez wielkiego orła. Wnętrze świątyni w starożytności mieściło ogromną statuę Jowisza, której pozostałości wystawione są obecnie w Muzeum Bardo w Tunisie.

Przypisy

  1. Biskupia stolica tytularna Thugga w bazie Catholic Hierarchy.
  2. Historia archeologii. Paul Bahn (red.). Warszawa: Wydawnictwo "Arkady", 2019, s. 338-339. ISBN 978-83-213-5058-5.
  3. Encyklopedia sztuki starożytnej, dz. cyt.
  4. Sabatino Moscati: Świat Fenicjan. Warszawa: PWN, 1971, s. 176.

Bibliografia

  • Encyklopedia sztuki starożytnej. Europa – Azja – Afryka – Ameryka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe/Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 189
  • David Willet: Tunezja. Praktyczny przewodnik. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 1999, s. 229-231