Wassily Kandinsky

Wassily Kandinsky

Василий Васильевич Кандинский

Wassily Kandinsky
Data i miejsce urodzenia	4 grudnia 1866 Moskwa
Data i miejsce śmierci	13 grudnia 1944 Neuilly-sur-Seine
Narodowość	Rosjanin
Dziedzina sztuki	Malarstwo
Epoka	Ekspresjonizm, Abstrakcjonizm
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Strona internetowa

Wassily Kandinsky (ros. Василий Васильевич Кандинский, Wasilij Wasiljewicz Kandinski; ur. 4 grudnia^?/16 grudnia 1866 w Moskwie, zm. 13 grudnia 1944 w Neuilly-sur-Seine) – rosyjski malarz, grafik i teoretyk sztuki, współtwórca i jeden z przedstawicieli abstrakcjonizmu.

Życiorys

Kandinsky urodził się 4 grudnia 1866 w Moskwie. Pochodził z rodziny zamożnych przedsiębiorców. W 1871 r. jego rodzina przeniosła się do Odessy ze względu na problemy zdrowotne ojca. W gimnazjum Kandinsky pobierał lekcje gry na pianinie i na wiolonczeli. W 1886 wrócił do Moskwy, by studiować prawo i ekonomię. Nigdy jednak nie obronił pracy dyplomowej. Tuż po studiach wziął ślub ze swoją kuzynką Anną Chimiakiną.

W 1896 wyjechał do Monachium, aby w całości oddać się malarstwu. Akademia Sztuk Pięknych w Monachium uznała jednak jego umiejętności za niedostateczne. Zdecydował się więc na studia w szkole rysunku Antona Ažbe. W 1900 został przyjęty na Akademię Sztuk Pięknych w Monachium, gdzie studiował pod okiem Franza von Stucka. Przez pięć lat podróżował wraz z Gabrielą Münter po Europie. Następnie wrócił z nią do Bawarii i osiedlił się w Murnau. Był to okres bardzo intensywnego i owocnego poszukiwania inspiracji. Obrazy pochodzące z tamtego czasu to pejzaże charakteryzujące się dysharmonią kolorów. Często inspirował się również starymi rosyjskimi opowieściami, tworząc urzekające dzieła sztuki.

W 1901 r. założył grupę artystyczną Die Phalanx. W ciągu czterech lat Kandinsky zorganizował dwanaście wystaw dla członków grupy. W 1909 r., m.in. wraz z Jawlenskim, Kanoldtem, Kubinem, Münter, założył Neue Künstlervereinigung (z niem. nowe stowarzyszenie artystów) i został powołany na jej przewodniczącego. Za największy sukces Kandinskiego uważa się założenie w 1911 (wraz z przyjacielem Franzem Marcem) grupy Der Blaue Reiter. W tym samym roku artysta znalazł swoje upodobanie w literaturze. W 1912 wydał swoją pierwszą książkę „O duchowości w sztuce”.

Po wybuchu wojny Kandinsky opuścił Niemcy i 3 sierpnia 1914 udał się wraz z Gabrielą Münter do Szwajcarii, gdzie zaczął pisać swoją drugą książkę „Punkt i linia a płaszczyzna”. W listopadzie 1914 rozstał się z Münter, która wróciła do Monachium, zaś sam Kandinsky wyruszył do Moskwy. Jesienią 1916 poznał Ninę Andrejewską, córkę rosyjskiego generała, którą poślubił w 1917 r.

W 1921 r. powrócił do Niemiec. Tam był nauczycielem w Bauhausie od 1922 do czasu zamknięcia uczelni przez nazistów w 1933 Następnie wyjechał do Francji, gdzie spędził resztę życia. W 1939 otrzymał obywatelstwo francuskie.

Założyciel grupy Der Blaue Reiter oraz Die Phalanx. Działał we Wchutiemasie i Bauhausie. Swoje myślenie o sztuce ugruntował w metafizycznej spekulacji, uważał, że sztuka pełni funkcję metafizyczną, że dzieło sztuki jest bramą do transcendencji. Poglądy te wyłożył w rozprawie O duchowości w sztuce.

Był zainteresowany muzyką, interesowała go synteza sztuk.

Wybrane prace

• 
  Jesień w Murnau, 1908
• 
  Improwizacja 11, 1910
• 
  Krowa, 1910
• 
  Impresja III (Koncert), 1911
• 
  Kompozycja 6, 1913
• 
  Improwizacja 209, 1917
• 
  Kompozycja 8, 1923
• 
  Kompozycja 9, 1926
• 
  Kompozycja 10, 1939
• 
  Kompozycja, 1944
• 
  Small Worlds V

Akwarela „Kompozycja” z 1928 została skradziona z Muzeum Narodowego w Warszawie w 1984, przez USA trafiła do Galerii Thomas w Monachium (1988) i ponownie sprzedano ją w domu aukcyjnym Grisebach w 2022, mimo protestu polskiego rządu.

Publikacje

• Über das Geistige in der Kunst, 1912
• Punkt und Linie zu Fläche 1926 (Punkt i Linia a Płaszczyzna – Przyczynek do Analizy Elementów Malarskich, wyd. pol. 1986).

Przypisy

Bibliografia

• Strona biograficzna
• Hajo Düchting. Wassily Kandinsky 1866–1944: A Revolution in Painting. (Taschen, 2000). ISBN 3-8228-5982-6.
• M. Wallis, 1974: Secesja. Wydanie II. Wydawnictwo „Arkady”, Warszawa.