Wizarding World

W tym artykule zagłębimy się w fascynujący świat Wizarding World, badając jego pochodzenie, znaczenie w dzisiejszym społeczeństwie i wpływ na różne obszary życia. Wizarding World był przedmiotem zainteresowania i debaty na przestrzeni dziejów, motywując filozofów, naukowców, artystów i ludzi ze wszystkich środowisk do głębszego zgłębiania jego znaczenia i konsekwencji. Poprzez szczegółową analizę zbadamy najważniejsze aspekty Wizarding World, od jego pierwszych przejawów do dzisiejszej obecności, w celu zapewnienia kompleksowej i wzbogacającej wizji tego różnorodnego i ekscytującego tematu.

Wizarding World
Ilustracja
Twórca

J.K. Rowling

Pierwsze dzieło

Harry Potter i Kamień Filozoficzny

Data powstania

1997

Właściciel

J.K. Rowling
Warner Bros.

Strona internetowa

Wizarding World (znana też jako J.K. Rowling’s Wizarding World) – franczyza medialna obejmująca teksty kultury, produkty oraz miejsca. Bazuje na serii powieści Harry Potter autorstwa brytyjskiej pisarki J.K. Rowling, wydawanej w latach 1997–2007. Prowadzona przez Rowling oraz przedsiębiorstwo medialne Warner Bros. franczyza obejmuje dzieła osadzone w fikcyjnym świecie magii, wykreowanym przez pisarkę i przedstawionym w powieściach.

W 1997 roku wytwórnia Warner Bros. Pictures nabyła prawa do ekranizacji powieści. Rozpoczęło to budowę multimedialnej, lecz opartej głównie o filmy franczyzy, która od 2015 roku funkcjonuje pod aktualną nazwą. W latach 2001–2011 ukazała się seria ośmiu filmów Harry Potter, stanowiących adaptacje książek. Rowling miała aktywny udział przy ich tworzeniu, najpierw w ramach konsultacji, a następnie jako producentka. Następna seria filmowa osadzona w świecie magii, Fantastyczne zwierzęta, oparta na pomyśle Rowling i na podstawie jej scenariuszy, rozpoczęła się w 2016 roku. Łącznie filmy z franczyzy przyniosły dotychczas ponad 9,6 miliarda dolarów amerykańskich, co czyni z Wizarding World czwartą najbardziej dochodową serię filmową w historii.

Wizarding World obejmuje także utwory literackie stanowiące dodatek do serii Harry Potter, współtworzoną przez Rowling sztukę teatralną Harry Potter i przeklęte dziecko, ścieżki dźwiękowe do filmów, gry komputerowe, programy telewizyjne oraz atrakcje publiczne, w tym parki rozrywki i wystawy. Dawniej w skład franczyzy wchodził też serwis internetowy Pottermore.

Historia

Okres Harry’ego Pottera

J.K. Rowling, autorka serii powieści Harry Potter

Początki franczyzy sięgają 1997 roku, gdy angielski producent filmowy David Heyman, stojący na czele wytwórni Heyday Films, poszukiwał książki dziecięcej do zekranizowania. Zainteresował się wydaną w tym samym roku powieścią Harry Potter i Kamień Filozoficzny angielskiej pisarki J.K. Rowling, rozpoczynającą siedmiotomowy cykl Harry Potter. Polecił ją swojemu przyjacielowi Lionelowi Wigramowi, który został właśnie zatrudniony w wytwórni Warner Bros. Pictures w Los Angeles. Studio wyraziło zainteresowanie realizacją adaptacji i w październiku 1998 roku sfinalizowało kontrakt z Rowling. Pisarka zastrzegła w umowie, że wytwórnia nie może tworzyć nieautoryzowanych przez nią kontynuacji.

W latach 2001–2011 Warner Bros. wydał osiem filmów z serii Harry Potter, przy których powstawaniu Rowling brała czynny udział, najpierw w ramach konsultacji scenariuszowych, a przy dwóch ostatnich częściach jako producentka wykonawcza. Pisarka blokowała niektóre pomysły Warner Bros. związane z Harrym Potterem, między innymi dotyczące produkcji filmów animowanych na podstawie jej książek czy udziału postaci w kampaniach reklamowych (wyjątkiem była kampania Coca-Coli w okresie wydania dwóch pierwszych filmów, na którą Rowling się zgodziła ze względu na fakt, że promowała czytelnictwo wśród dzieci).

Również wytwórnia była skoncentrowana przede wszystkim na produkcji filmów, a w mniejszym stopniu na zabawkach, parkach rozrywki czy innych produktach związanych z Harrym Potterem. Te, choć również powstawały, odgrywały niewielką rolę w porównaniu choćby z franczyzami Disneya. Po części wynikało to z zamknięcia przez wytwórnię sklepów z produktami w 2001 roku oraz sprzedania w 1998 roku firmy Six Flags zajmującej się prowadzeniem parków rozrywki. Dopiero w 2007 roku Warner Bros. ogłosił współpracę z należącą do konkurencyjnego konglomeratu NBCUniversal firmą Universal Parks & Resorts w sprawie otwarcia The Wizarding World of Harry Potter – sieci tematycznych parków rozrywki na podstawie Harry’ego Pottera. Kolejną publiczną atrakcją, prowadzoną już przez Warner Bros., jest otwarty w 2012 roku kompleks Warner Bros. Studio Tour London – The Making of Harry Potter w angielskiej miejscowości Leavesden, gdzie kręcone były filmy z serii Harry Potter.

Dalszy rozwój

W 2011 odbyła się premiera ostatniej filmowej części Harry’ego Pottera, a Warner Bros. opuścił dyrektor operacyjny Alan F. Horn. Rowling zapragnęła zdobyć większą kontrolę kreatywną w dziełach na podstawie swoich powieści. Jej negocjacje z Warner Bros. nie doprowadziły do rozwoju franczyzy ze względu na stanowisko dyrektora generalnego wytwórni, Barry’ego Meyera. Pisarka nawiązała współpracę z konkurencyjną korporacją Sony, w ramach której stworzyła portal internetowy Pottermore poświęcony wykreowanemu w powieściach światu magii, a także z telewizją BBC, która wyprodukowała miniserial Trafny wybór na podstawie jej powieści pod tym samym tytułem. Przełom w rozmowach Rowling z Warner Bros. nastąpił w 2013 roku wraz z objęciem posady dyrektora generalnego wytwórni przez Kevina Tsujiharę, który wziął sobie za cel pogłębienie współpracy z pisarką.

12 września 2013 roku Warner Bros. i Rowling ogłosili budowę franczyzie medialnej, na czele której stanęli agent literacki pisarki, Neil Blair, oraz prezes i dyrektor zarządzający brytyjsko-irlandzko-hiszpańskiego oddziału Warner Bros., Josh Berger. Jej głównym elementem miała być nowa seria filmów, Fantastyczne zwierzęta, stanowiąca debiut Rowling jako scenarzystki. Ponadto wytwórnia zapowiedziała wydanie nowych gier wideo i produktów osadzonych w świecie magii, przejęcie kontroli nad serwisem Pottermore oraz rozszerzenie sieci parków rozrywki. Współpraca objęła także dystrybucję Trafnego wyboru poza Wielką Brytanią. Zespoły zajmujące się franczyzą miały pracować w Londynie i Burbank. W czerwcu 2016 roku pracujący dla brytyjskiego oddziału Warner Bros. Polly Cochrane został mianowany chief marketing officerem franczyzy.

W 2015 roku franczyza otrzymała nazwę J.K Rowling’s Wizarding World. 13 marca 2018 został opublikowany zwiastun filmu Fantastyczne zwierzęta: Zbrodnie Grindelwalda, w którym Warner Bros. po raz pierwszy zaprezentował logo franczyzy. W październiku 2019 został uruchomiony portal internetowy WizardingWorld.com, który zastąpił Pottermore. W październiku 2020 roku Josh Berger opuścił Warner Bros., a w styczniu 2021 roku prowadzenie zespołu do zarządzania franczyzą przejął Tom Ascheim.

Utwory literackie

Tytuł Tytuł oryginalny Data premiery Autor
Seria powieści Harry Potter
Harry Potter i Kamień Filozoficzny Harry Potter and the Philosopher’s Stone 1997-06-26 26 czerwca 1997(dts) J.K. Rowling
Harry Potter i Komnata Tajemnic Harry Potter and the Chamber of Secrets 1998-07-02 2 lipca 1998(dts)
Harry Potter i więzień Azkabanu Harry Potter and the Prisoner of Azkaban 1999-07-08 8 lipca 1999(dts)
Harry Potter i Czara Ognia Harry Potter and the Goblet of Fire 2000-07-08 8 lipca 2000(dts)
Harry Potter i Zakon Feniksa Harry Potter and the Order of the Phoenix 2003-06-21 21 czerwca 2003(dts)
Harry Potter i Książę Półkrwi Harry Potter and the Half-Blood Prince 2005-07-16 16 lipca 2005(dts)
Harry Potter i Insygnia Śmierci Harry Potter and the Deathly Hallows 2007-07-21 21 lipca 2007(dts)
Dodatki do serii Harry Potter
Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć Fantastic Beasts and Where to Find Them 2001-03-01T00:00:00.001 1 marca 2001(dts) J.K. Rowling
Quidditch przez wieki Quidditch Through the Ages
Baśnie barda Beedle’a The Tales of Beedle the Bard 2007-12-13 13 grudnia 2007(dts)
Prequel serii Harry Potter Harry Potter prequel 2008-06-11 11 czerwca 2008(dts)
Książkowe scenariusze
Harry Potter i przeklęte dziecko Harry Potter and the Cursed Child 2016-07-31 31 lipca 2016(dts) Jack Thorne
Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć Fantastic Beasts and Where to Find Them 2016-09-19 19 września 2016(dts) J.K. Rowling
Fantastyczne zwierzęta: Zbrodnie Grindelwalda Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald 2018-11-16 16 listopada 2018(dts)
Seria e-booków Pottermore Presents
brak wydania polskojęzycznego Hogwarts: An Incomplete and Unreliable Guide 2016-09-06 6 września 2016(dts) J.K. Rowling
Short Stories from Hogwarts of Power, Politics and Pesky Poltergeists
Short Stories from Hogwarts of Heroism, Hardship and Dangerous Hobbies

Filmy

Lista filmów

Nr Tytuł Tytuł oryginalny Data premiery Data premiery
w Polsce
Reżyseria Scenariusz
Harry Potter
1 Harry Potter i Kamień Filozoficzny Harry Potter and the Philosopher’s Stone 2001-11-04 4 listopada 2001(dts) 2002-01-18 18 stycznia 2002(dts) Chris Columbus Steve Kloves
2 Harry Potter i Komnata Tajemnic Harry Potter and the Chamber of Secrets 2002-11-03 3 listopada 2002(dts) 2003-01-01T00:00:00.001 1 stycznia 2003(dts)
3 Harry Potter i więzień Azkabanu Harry Potter and the Prisoner of Azkaban 2004-05-23 23 maja 2004(dts) 2004-06-04 4 czerwca 2004(dts) Alfonso Cuarón
4 Harry Potter i Czara Ognia Harry Potter and the Goblet of Fire 2005-11-06 6 listopada 2005(dts) 2005-11-25 25 listopada 2005(dts) Mike Newell
5 Harry Potter i Zakon Feniksa Harry Potter and the Order of the Phoenix 2007-06-28 28 czerwca 2007(dts) 2007-07-27 27 lipca 2007(dts) David Yates Michael Goldenberg
6 Harry Potter i Książę Półkrwi Harry Potter and the Half-Blood Prince 2009-07-06 6 lipca 2009(dts) 2009-07-24 24 lipca 2009(dts) Steve Kloves
7 Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1 2010-11-11 11 listopada 2010(dts) 2010-11-19 19 listopada 2010(dts)
8 Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2 2011-07-07 7 lipca 2011(dts) 2011-07-15 15 lipca 2011(dts)
Fantastyczne zwierzęta
9 Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć Fantastic Beasts and Where to Find Them 2016-11-10 10 listopada 2016(dts) 2016-11-18 18 listopada 2016(dts) David Yates J.K. Rowling
10 Fantastyczne zwierzęta: Zbrodnie Grindelwalda Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald 2018-11-08 8 listopada 2018(dts) 2018-11-16 16 listopada 2018(dts)
11 Fantastyczne zwierzęta: Tajemnice Dumbledore’a Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore 2022-03-29 29 marca 2022(dts) 2022-04-07 7 kwietnia 2022(dts) Steve Kloves, J.K. Rowling

Seria Harry Potter

 Osobny artykuł: Harry Potter (seria filmów).

Pierwsza część filmowej franczyzy Wizarding World, seria Harry Potter, obejmuje osiem filmów z lat 2001–2011. Stanowią one adaptację siedmiotomowego cyklu powieści J.K. Rowling pod tym samym tytułem (ostatnia książka została zekranizowana w dwóch filmach).

Głównymi bohaterami jest trójka nastoletnich czarodziejów: Harry Potter, Ron Weasley i Hermiona Granger. Wielowątkowa seria obejmuje w większości okres ich nauki w Szkole Magii i Czarodziejstwa w Hogwarcie. Główną osią fabuły jest konflikt z najpotężniejszym żyjącym czarnoksiężnikiem, Lordem Voldemortem, który zamordował rodziców Harry’ego, gdy ten był niemowlęciem, a teraz chce zabić jego. Początkowo osłabiony i uznany za pokonanego Voldemort z upływem czasu odzyskuje pełnię sił magicznych i doprowadza do wojny między społecznością czarodziejską a swoimi poplecznikami, śmierciożercami. Centralną postacią konfliktu jest Harry, który ma moc pokonania Voldemorta.

Cykl został wyprodukowany przez wytwórnie Warner Bros. Pictures i Heyday Films, a jego inicjatorem i producentem był stojący na czele Heyday Films David Heyman. Głównym miejscem zdjęć był kompleks Leavesden Studios w miejscowości Leavesden, położonej około 32 kilometry od Londynu. Producenci filmu zaangażowali Steve’a Klovesa do napisania scenariusza do pierwszego filmu z serii, Harry’ego Pottera i Kamienia Filozoficznego. Ostatecznie Kloves był scenarzystą siedmiu spośród ośmiu części. Tylko przy piątej, Harrym Potterze i Zakonie Feniksa, został zastąpiony w tej roli przez Michaela Goldenberga. Obaj scenarzyści konsultowali swoją pracę z Rowling, która wpływała na niektóre pomysły. Chris Columbus został zaangażowany do Harry’ego Pottera i Kamienia Filozoficznego jako reżyser. Choć początkowo planował wyreżyserowanie całej serii, po nakręceniu dwóch części zrezygnował. Trzeci film wyreżyserował Alfonso Cuarón, czwarty Mike Newell, zaś cztery ostatnie David Yates.

Tytułową rolę Harry’ego Pottera zagrał Daniel Radcliffe, zaś główną trójkę nastoletnich postaci uzupełnili Rupert Grint i Emma Watson. W rolach drugoplanowych wystąpili między innymi: Robbie Coltrane, Maggie Smith, Alan Rickman, Richard Harris, Gary Oldman, David Thewlis, Michael Gambon (który od trzeciego filmu przejął rolę Albusa Dumbledore’a po zmarłym Harrisie), Ralph Fiennes, Imelda Staunton i Helena Bonham Carter.

Seria Fantastyczne zwierzęta

Eddie Redmayne, odtwórca roli Newta Skamandra

Druga część filmowej franczyzy Wizarding World, seria Fantastyczne zwierzęta, planowo ma objąć pięć filmów, wydawanych od 2016 roku. Do tej pory ukazały się trzy. Inspiracją dla serii była książka Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć z 2001 roku, napisana przez J.K. Rowling jako dodatek do serii Harry Potter. Cykl nie stanowi jednak adaptacji, lecz zawiera oryginalną historię.

Filmy obejmują wydarzenia w świecie magii z lat 1926–1945 i stanowią prequel dla Harry’ego Pottera. Główną osią fabularną jest konflikt świata magii z czarnoksiężnikiem Gellertem Grindelwaldem. Głównym bohaterem jest Newt Skamander, czarodziej zajmujący się badaniem magicznych stworzeń. Skamander przyjaźni się z Albusem Dumbledorem, nauczycielem w Hogwarcie, który staje na czele ruchu przeciwdziałającego Grindelwaldowi. Bohater stanowi główne połączenie fabularne między Fantastycznymi zwierzętami a Harrym Potterem, w którym starszy Dumbledore również jest jedną z drugoplanowych postaci.

Fantastyczne zwierzęta, podobnie jak Harry Potter, są produkowane przez Warner Bros. Pictures i Heyday Films. Producentami cyklu są David Heyman, Steve Kloves, J.K. Rowling i Lionel Wigram, reżyserem David Yates, zaś główną scenarzystką i pomysłodawczynią historii J.K. Rowling. Drugim scenarzystą trzeciego filmu jest Kloves. W główną rolę Newta Skamandra wciela się Eddie Redmayne. W rolach drugoplanowych występują między innymi Katherine Waterston, Alison Sudol, Dan Fogler i Jude Law. Johnny Depp wcielił się w Grindelwalda w dwóch pierwszych częściach, po czym został zastąpiony przez Madsa Mikkelsena z powodu zarzutów o stosowanie przemocy domowej wobec Amber Heard.

Odbiór krytyków

Seria Wizarding World spotkała się w większości z pozytywnym odbiorem wśród krytyków filmowych. W serwisie Rotten Tomatoes agregującym profesjonalne recenzje dziewięć spośród dziesięciu filmów zdobyło uznanie na poziomie co najmniej 70%. Jedynym wyjątkiem w tej kwestii jest część dziesiąta, Fantastyczne zwierzęta: Zbrodnie Grindelwalda, której tylko 36% recenzji jest pozytywne. Spośród całej dziesiątki najlepszy wynik zyskał film Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II z 96% recenzji pozytywnymi. Średnia wyników wszystkich filmów to około 79%, co w 2020 roku było szesnastym najwyższym wynikiem spośród wszystkich franczyz w historii. Przed Fantastycznymi zwierzętami: Zbrodniami Grindelwalda Wizarding World zajmował w zestawieniu miejsce pierwsze dzięki średniej 84%.

Oceny poszczególnych filmów na stronach agregujących profesjonalne recenzje
Nr Film Rotten Tomatoes Metacritic
Harry Potter
1 Harry Potter i Kamień Filozoficzny 81% (200 recenzji) 65 (37 recenzji)
2 Harry Potter i Komnata Tajemnic 82% (238 recenzji) 63 (35 recenzji)
3 Harry Potter i więzień Azkabanu 90% (260 recenzji) 82 (40 recenzji)
4 Harry Potter i Czara Ognia 88% (256 recenzji) 81 (38 recenzji)
5 Harry Potter i Zakon Feniksa 77% (257 recenzji) 71 (37 recenzji)
6 Harry Potter i Książę Półkrwi 84% (280 recenzji) 78 (36 recenzji)
7 Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I 77% (288 recenzji) 65 (42 recenzje)
8 Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II 96% (332 recenzji) 85 (41 recenzji)
Fantastyczne zwierzęta
9 Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć 74% (346 recenzji) 66 (50 recenzji)
10 Fantastyczne zwierzęta: Zbrodnie Grindelwalda 36% (334 recenzje) 52 (48 recenzji)
11 Fantastyczne zwierzęta: Tajemnice Dumbledore’a 47% (217 recenzji) 47 (49 recenzji)

Wyniki finansowe

Wykres dochodów brutto
poszczególnych filmów (tysiące, USD)
W tym miejscu powinien znaleźć się wykres. Z przyczyn technicznych nie może zostać wyświetlony. Więcej informacji

Według danych serwisu Box Office Mojo, łączny dochód dziesięciu dotychczasowych filmów (bez uwzględnienia inflacji) wynosi około 9,71 miliarda dolarów amerykańskich. Czyni to z Wizarding World czwartą najbardziej kasową franczyzę filmową w historii, zaraz za Filmowym Uniwersum Marvela, Gwiezdnymi wojnami i Spider-Manem. W samych Stanach Zjednoczonych i Kanadzie dochód wynosi około 2,79 miliarda dolarów amerykańskich.

W przeszłości seria Harry Potter zajmowała w rankingu najbardziej dochodowych franczyz filmowych pierwsze miejsce, które osiągnęła w 2007 roku, podczas wyświetlania w kinach piątej części. Dochód przekroczył wówczas 4,47 miliarda dolarów dochodu, pobijając rekord należący do cyklu James Bond.

Wszystkie dziesięć części znalazło się w pierwszej dziesiątce najbardziej dochodowych filmów lat kalendarzowych, w których się ukazały, w skali całego świata. Trzy z nich zajęły miejsce pierwsze: Harry Potter i Kamień Filozoficzny (2001), Harry Potter i Czara Ognia (2005) oraz Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II (2011).

Część pierwsza, Harry Potter i Kamień Filozoficzny, oraz ósma, Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II, są jedynymi z całej franczyzy, których dochód przekroczył miliard dolarów amerykańskich. Tylko dla drugiej z nich odbyło się to w trakcie pierwszego cyklu emisji kinowej, natomiast pierwsza przekroczyła ten próg dopiero podczas powtórnych wyświetleń w 2020 roku, 19 lat po premierze. Po pierwszym cyklu w latach 2001–2002 Harry Potter i Kamień Filozoficzny był drugim najbardziej dochodowym filmem w historii, zaraz za Titanikiem (1997). Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II jest najbardziej dochodowym filmem nie tylko z franczyzy Wizarding World, ale też spośród wszystkich produkcji Warner Bros.

W samych Stanach Zjednoczonych i Kanadzie franczyza przyniosła około 1,7 miliarda dolarów dochodu ze sprzedaży nośników DVD i Blu-ray.

Zestawienie wyników finansowych filmów w dolarach amerykańskich (USD)
Nr Tytuł Rok Budżet
przybliżony
Dochód światowy Dochód lokalny Ranking
w roku
całkowity pierwotny Wielka Brytania Stany Zjednoczone
i Kanada
Polska
Harry Potter
1 Harry Potter i Kamień Filozoficzny 2001 125 000 000 1 023 842 938 974 755 371 88 010 297 318 886 962 brak danych 1
2 Harry Potter i Komnata Tajemnic 2002 100 000 000 925 054 421 878 979 634 88 938 552 262 641 637 5 746 832 2
3 Harry Potter i więzień Azkabanu 2004 130 000 000 797 660 766 795 634 069 84 878 350 250 105 651 3 901 449 2
4 Harry Potter i Czara Ognia 2005 150 000 000 896 815 106 895 921 036 85 927 617 290 469 928 6 156 946 1
5 Harry Potter i Zakon Feniksa 2007 150 000 000 942 235 757 941 676 843 101 429 485 292 382 727 5 830 726 2
6 Harry Potter i Książę Półkrwi 2009 250 000 000 934 504 700 933 959 197 84 160 267 302 334 374 6 354 956 2
7 Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I 2010 125 000 000 977 070 383 976 536 918 86 087 576 296 374 621 6 679 851 3
8 Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II 2011 125 000 000 1 342 359 942 1 341 511 219 117 291 771 381 447 587 8 895 199 1
Fantastyczne zwierzęta
9 Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć 2016 180 000 000 814 044 001 814 037 575 68 006 426 234 037 575 4 151 578 8
10 Fantastyczne zwierzęta: Zbrodnie Grindelwalda 2018 200 000 000 654 855 901 654 855 901 44 866 103 159 555 901 4 611 299 10
11 Fantastyczne zwierzęta: Tajemnice Dumbledore’a 2022 200 000 000 405 161 334 405 161 334 25 395 527 95 850 844 2 006 962 11
W sumie 1 735 000 000 9 713 605 249 9 613 029 097 874 991 971 2 884 087 807 54 335 798

Nagrody i nominacje

Odbicia stóp Daniela Radcliffe’a, Ruperta Grinta i Emmy Watson przy Grauman’s Chinese Theatre na Alei Gwiazd w Hollywood

Filmy z serii Wizarding World zdobyły łącznie 14 nominacji do Nagród Akademii Filmowej (Oscarów): pięć za najlepszą scenografię, trzy za najlepsze efekty specjalne, po dwie za najlepsze kostiumy i najlepszą muzykę filmową, a także po jednej za najlepsze zdjęcia oraz najlepszą charakteryzację i fryzury. Tylko jedna z tych nominacji zamieniła się w nagrodę: dla Colleen Atwood za kostiumy w Fantastycznych zwierzętach i jak je znaleźć. W 2012 roku, po gali, na której nominowany był Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II, Harry Potter był jedyną spośród pięciu najbardziej dochodowych franczyz filmowych w historii, która nie została nagrodzona żadnym Oscarem.

W Wielkiej Brytanii filmy z serii otrzymały w sumie 35 nominacji konkursowych do Nagród Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA), w tym 10 za najlepsze efekty specjalne dla każdej części. Łącznie w kategoriach rozstrzyganych przez Akademię trzy z nich zamieniły się w nagrody: za scenografię w Harrym Potterze i Czarze Ognia oraz Fantastycznych zwierzętach i jak je znaleźć, a także za efekty specjalne w Harrym Potterze i Insygniach Śmierci: Części II.

Seria została ponadto wyróżniona czterema nagrodami Amerykańskiego Stowarzyszenia Efektów Specjalnych, Nagrodą Amerykańskiej Gildii Aktorów Ekranowych dla zespołu kaskaderów, dwoma nagrodami Amerykańskiej Gildii Kostiumografów i nagrodą Amerykańskiej Gildii Scenografów. W głosowaniach publiczności franczyza została nagrodzona między innymi BAFTA dla filmu roku, Europejską Nagrodą Filmową, czterema MTV Movie Awards, jedną Nickelodeon Kids’ Choice Award, sześcioma People’s Choice Awards i jedenastoma Teen Choice Awards.

Twórcy serii Harry Potter zostali też nagrodzeni specjalnymi, pozakonkursowymi nagrodami: honorową statuetką BAFTA za wkład w brytyjską kinematografię, nagrodą specjalną Amerykańskiego Instytutu Filmowego, statuetką Amerykańskiej Gildii Scenografów za wkład w kinową obrazowość i nagrodą National Board of Review za wybitną filmową adaptację literatury.

Sztuka teatralna

Lyric Theatre w trakcie wystawiania sztuki

Harry Potter i przeklęte dziecko to sztuka teatralna autorstwa Jacka Thorne’a na podstawie historii, którą stworzył z J.K. Rowling i Johnem Tiffanym. Składa się z dwóch części, z czego każda obejmuje dwa akty. Jej fabuła obejmuje wydarzenia odbywające się 19 lat po zakończeniu akcji serii Harry Potter, w okresie nauki dzieci Harry’ego, Rona i Hermiony w Hogwarcie. Producentami sztuki są Sonia Friedman i Colin Callender, zaś reżyserem John Tiffany.

Rowling ogłosiła plan powstania sztuki w 2013 roku. W 2015 roku prawa do jej wystawiania nabył Palace Theatre na West Endzie w Londynie. Zapowiedzi sztuki w teatrze rozpoczęły się 7 czerwca 2016 roku, zaś właściwa premiera odbyła się 30 lipca 2016 roku. Dzień później scenariusz sztuki został wydany w formie książki. W 2017 roku producenci ogłosili, że sztuka będzie wystawiana w Lyric Theatre na Broadwayu w Nowym Jorku. Jej premiera odbyła się 22 lipca 2018 roku. 23 lutego 2019 roku sztuka zaczęła być wystawiana w Princess Theatre w Melbourne, zaś 1 grudnia 2019 roku w Curran Theater w San Francisco. Zaplanowane są także przedstawienia w Mehr! Theater w Hamburgu, Ed Mirvish Theatre w Toronto oraz TBS Akasaka ACT Theater w Tokio.

Harry Potter i przeklęte dziecko jest jednym z nielicznych elementów franczyzy, do których koncern Warner Bros. nie posiada żadnych praw i z którego nie czerpie zysków. W 2016 roku przedsiębiorstwo wniosło do Urzędu Patentów i Znaków Towarowych Stanów Zjednoczonych sprawę o prawa do tytułu, ale otrzymało odmowę.

Muzyka

Dyskografia franczyzy obejmuje ścieżki dźwiękowe do filmów.

Tytuł Data premiery Kompozytor Orkiestra Wytwórnie
Harry Potter i Kamień Filozoficzny 2001-10-30 30 października 2001(dts) John Williams London Symphony Orchestra Warner Sunset Records, Nonesuch Records, Atlantic Records
Harry Potter i Komnata Tajemnic 2002-11-11 11 listopada 2002(dts)
Harry Potter i więzień Azkabanu 2004-05-25 25 maja 2004(dts)
Harry Potter i Czara Ognia 2005-11-15 15 listopada 2005(dts) Patrick Doyle Warner Sunset Records
Harry Potter i Zakon Feniksa 2007-07-10 10 lipca 2007(dts) Nicholas Hooper London Chamber Orchestra
Harry Potter i Książę Półkrwi 2009-07-14 14 lipca 2009(dts) New Line Records
Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I 2010-11-16 16 listopada 2010(dts) Alexandre Desplat London Symphony Orchestra WaterTower Music
Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II 2011-07-12 12 lipca 2011(dts)
Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć 2016-11-18 18 listopada 2016(dts) James Newton Howard
Fantastyczne zwierzęta: Zbrodnie Grindelwalda 2018-11-09 9 listopada 2018(dts)
Fantastyczne zwierzęta: Tajemnice Dumbledore’a 2022-04-08 8 kwietnia 2022(dts)

Gry komputerowe

Franczyza Wizarding World obejmuje gry komputerowe. Każdemu z ośmiu filmów z serii Harry Potter towarzyszyła gra, której fabuła została skonstruowana na wzór filmu. Ponadto powstały inne gry osadzone w świecie magii, między innymi dwuczęściowa seria Lego Harry Potter. W 2017 roku Warner Bros. Interactive Entertainment, czyli oddział Warner Bros. zajmujący się grami komputerowymi, stworzył markę Portkey Games dedykowaną grom w ramach franczyzy Wizarding World.

Lista gier komputerowych osadzonych w świecie magii
Tytuł Data premiery Wydawcy Producenci Platformy
Lego Creator: Harry Potter 2001-11-01T00:00:00.001 1 listopada 2001(dts) Lego Software Superscape Microsoft Windows
Harry Potter i Kamień Filozoficzny 2001-11-16 16 listopada 2001(dts) Electronic Arts Argonaut Games PlayStation
KnowWonder Microsoft Windows
Griptonite Games Game Boy Color, Game Boy Advance
2002-02-28 28 lutego 2002(dts) Aspyr Westlake Interactive macOS
2003-12-09 9 grudnia 2003(dts) Electronic Arts Warthog PlayStation 2, Xbox, GameCube
Harry Potter i Komnata Tajemnic 2002-11-15 15 listopada 2002(dts) Eurocom PlayStation 2, Xbox, GameCube, Game Boy Advance
Argonaut Games PlayStation
KnowWonder Microsoft Windows
Griptonite Games Game Boy Color
2003-04-16 16 kwietnia 2003(dts) Aspyr Westlake Interactive macOS
Lego Creator: Harry Potter and the Chamber of Secrets 2002-12-01T00:00:00.001 1 grudnia 2002(dts) Electronic Arts Qube Software Microsoft Windows
Harry Potter: Mistrzostwa świata w quidditchu 2003-10-28 28 października 2003(dts) EA UK Microsoft Windows, PlayStation 2, Xbox, GameCube
Magic Pockets Game Boy Advance
Harry Potter i więzień Azkabanu 2004-04-25 25 kwietnia 2004(dts) KnowWonder Microsoft Windows
Griptonite Games Game Boy Advance
2004-05-29 29 maja 2004(dts) EA UK PlayStation 2, Xbox, GameCube
Harry Potter: Find Scabbers 2005-08-19 19 sierpnia 2005(dts) Warner Bros. Digital Distribution różne urządzenia mobilne
Harry Potter i Czara Ognia 2005-11-08 8 listopada 2005(dts) Electronic Arts EA UK Microsoft Windows, PlayStation 2, Xbox, GameCube
Magic Pockets Game Boy Advance, Nintendo DS
2005-11-15 15 listopada 2005(dts) EA Fusion UK PlayStation Portable
Harry Potter i Zakon Feniksa 2007-05-16 16 maja 2007(dts) EA Mobile różne urządzenia mobilne
2007-05-26 26 maja 2007(dts) Electronic Arts EA UK Microsoft Windows, PlayStation 2, PlayStation 3, Xbox 360, Wii
Rebellion Developments PlayStation Portable
Visual Impact Nintendo DS
2007-07-10 10 lipca 2007(dts) Game Boy Advance
2007-08-17 17 sierpnia 2007(dts) EA UK macOS
Harry Potter: Mastering Magic 2008-03-30 30 marca 2008(dts) EA Mobile różne urządzenia mobilne
Harry Potter i Książę Półkrwi 2009-06-30 30 czerwca 2009(dts) Electronic Arts EA Bright Light Microsoft Windows, macOS, PlayStation 2, PlayStation 3, Xbox 360, Wii, Nintendo DS, PlayStation Portable
EA Mobile różne urządzenia mobilne
Lego Harry Potter: Lata 1–4 2010-06-29 29 czerwca 2010(dts) Warner Bros. Interactive Entertainment TT Games Microsoft Windows, PlayStation 3, Xbox 360, Wii
TT Fusion Nintendo DS, PlayStation Portable
2010-11-19 19 listopada 2010(dts) iOS
2011-01-05 5 stycznia 2011(dts) Feral Interactive
Open Planet Software
Feral Interactive macOS
2016-09-27 27 września 2016(dts) Warner Bros. Interactive Entertainment TT Fusion Android
2016-10-18 18 października 2016(dts) TT Games PlayStation 4
2018-10-30 30 października 2018(dts) Xbox One, Nintendo Switch
Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część I 2010-11-16 16 listopada 2010(dts) Electronic Arts EA Bright Light Microsoft Windows, PlayStation 3, Xbox 360, Wii
Full Fat Nintendo DS
EA Mobile różne urządzenia mobilne
Harry Potter i Insygnia Śmierci: Część II 2011-07-11 11 lipca 2011(dts) Gameloft
2011-07-12 12 lipca 2011(dts) Electronic Arts EA Bright Light Microsoft Windows, PlayStation 3, Xbox 360, Wii
Full Fat Nintendo DS
Lego Harry Potter: Lata 5–7 2011-11-11 11 listopada 2011(dts) Warner Bros. Interactive Entertainment TT Games Microsoft Windows, PlayStation 3, Xbox 360, Wii
TT Fusion Nintendo DS, PlayStation Portable, Nintendo 3DS, PlayStation Vita
2012-03-07 7 marca 2012(dts) Feral Interactive TT Games macOS
2012-05-03 3 maja 2012(dts) Warner Bros. Interactive Entertainment TT Fusion iOS
2016-09-27 27 września 2016(dts) Android
2016-10-18 18 października 2016(dts) TT Games PlayStation 4
2018-10-30 30 października 2018(dts) Xbox One, Nintendo Switch
Harry Potter for Kinect 2012-10-09 9 października 2012(dts) Eurocom Xbox 360
Wonderbook: Księga Czarów 2012-11-13 13 listopada 2012(dts) Sony Computer Entertainment London Studio PlayStation 3
Wonderbook: Księga Eliksirów 2013-11-12 12 listopada 2013(dts)
Fantastic Beasts and Where to Find Them VR Experience 2016-11-10 10 listopada 2016(dts) Warner Bros. Interactive Entertainment Framestore Google Daydream
2018-01-23 23 stycznia 2018(dts) HTC Vive, Oculus Rift, Samsung Gear VR
Fantastic Beasts: Cases From the Wizarding World 2016-11-17 17 listopada 2016(dts) Mediatonic
WB Games San Francisco
Android, iOS
Harry Potter: Hogwarts Mystery 2018-04-25 25 kwietnia 2018(dts) Jam City
Harry Potter: Wizards Unite 2019-06-21 21 czerwca 2019(dts) Niantic Niantic
WB Games San Francisco
Harry Potter: Zagadki i magia 2020-09-23 23 września 2020(dts) Zynga Android, iOS, Amazon Kindle, Facebook
Harry Potter: Żywa magia 2021-09-09 9 września 2021(dts) NetEase Games Zen Studio Android, iOS
Dziedzictwo Hogwartu 2023-02-10 10 lutego 2023(dts) Warner Bros. Games Avalanche Software Microsoft Windows, Nintendo Switch, PlayStation 4, PlayStation 5, Xbox One, Xbox Series X/S

Programy telewizyjne

Harry Potter: Turniej Domów Hogwartu

Harry Potter: Turniej Domów Hogwartu to teleturniej wiedzy na temat franczyzy z 2021 roku, wyprodukowany przez studio telewizyjne Warner Bros. Television Studios i poprowadzony przez aktorkę Helen Mirren. Jego uczestnikami byli fani franczyzy, podzieleni na cztery zespoły zgodnie z podziałem na domy w Hogwarcie. Składał się z czterech odcinków, wyemitowanych premierowo w Stanach Zjednoczonych przez stacje telewizyjne TBS i Cartoon Network od 28 listopada do 19 grudnia 2021. W Polsce był udostępniany poprzez serwis HBO Go prowadzony przez HBO Polska.

Harry Potter – 20. rocznica: Powrót do Hogwartu

Harry Potter – 20. rocznica: Powrót do Hogwartu to specjalny program telewizyjny z okazji dwudziestej rocznicy serii Harry Potter, wyprodukowany w 2021 przez studio telewizyjne Warner Bros. Television Studios. Obejmuje wspomnienia i archiwalne nagrania związane z filmami. Wzięli w nim udział aktorzy i twórcy związani z serią, w tym Daniel Radcliffe, Rupert Grint, Emma Watson i wszyscy reżyserzy. Program powstał dla serwisu strumieniowego HBO Max, gdzie jego światowa premiera odbyła się 1 stycznia 2022. W Polsce został premierowo udostępniony tego samego dnia poprzez serwis HBO Go prowadzony przez HBO Polska.

Fantastyczne zwierzęta: Historia naturalna

Fantastyczne zwierzęta: Historia naturalna to wyprodukowany przez BBC film dokumentalny, w których Stephen Fry bada zwierzęta i mityczne stworzenia obecne w świecie przedstawionym we franczyzie. W produkcji znalazł się także wywiad z J.K. Rowling. Premiera filmu odbyła się 27 lutego 2022 w telewizji BBC One. Poza Wielką Brytanią, między innymi w Polsce, dokument jest dystrybuowany przez serwis strumieniowy HBO Max.

Harry Potter

12 kwietnia 2023 Rowling i przedsiębiorstwo Warner Bros. Discovery ogłosili, że Harry Potter zostanie zekranizowany w formie siedmiosezonowego serialu telewizyjnego, w którym każdy sezon będzie adaptacją jednej powieści. Serial zostanie wyprodukowany dla serwisu strumieniowego Max przez wytwórnie Brontë Film and TV i Warner Bros. Television Studios, a Rowling będzie jego producentką wykonawczą.

Atrakcje publiczne i wydarzenia

The Wizarding World of Harry Potter

Harry Potter and the Forbidden Journey w Orlando

The Wizarding World of Harry Potter to sieć parków rozrywki nawiązujących do filmów z serii Harry Potter. Są one prowadzone przez firmę Universal Parks & Resorts należącą do konglomeratu NBCUniversal na podstawie licencji udzielonej przez Warner Bros.

Pierwszy park został otwarty 18 czerwca 2010 roku w kompleksie Islands of Adventure w Orlando na Florydzie w Stanach Zjednoczonych. Jego główną atrakcją jest Harry Potter and the Forbidden Journey, czyli wypełniona efektami specjalnymi przejażdżka w replice zamku Hogwart. Ponadto w parku zostały zbudowane kolejki górskie Flight of the Hippogriff i Dragon Challenge oraz replika wioski Hogsmeade. W 2019 roku Dragon Challenge został zastąpiony przez nową kolejkę górską, Hagrid’s Magical Creatures Motorbike Adventure. 8 lipca 2014 odbyło się otwarcie drugiego parku, znajdującego się w kompleksie Universal Studios Florida w Orlando, w sąsiedztwie Islands of Adventure. Znajdują się w nim: Ekspres Hogwart, skonstruowany na wzór pociągu z Harry’ego Pottera, replika ulicy Pokątnej oraz roller-coaster Harry Potter and the Escape from Gringotts.

Trzeci park został otwarty 15 lipca 2014 roku w kompleksie Universal Studios Japan w japońskim mieście Osaka. Znajdują się w nim te same atrakcje, co na Florydzie. Różnica polega na uwzględnieniu przylegającego do Hogwartu jeziora. Czwarty park został otwarty 7 lipca 2016 roku w kompleksie Universal Studios Hollywood w Universal City w Kalifornii w Stanach Zjednoczonych. Piąty park jest budowany w kompleksie Universal Studios Beijing w Pekinie w Chinach, a jego otwarcie jest planowane na 2021 rok.

Warner Bros. Studio Tour London – The Making of Harry Potter

Wejście do Warner Bros. Studio Tour London – The Making of Harry Potter

Warner Bros. Studio Tour London – The Making of Harry Potter to atrakcja publiczna znajdująca w angielskiej miejscowości Leavesden, położonej około 32 kilometry od Londynu, otwarta 31 marca 2012 roku. Stanowi część należącego do wytwórni Warner Bros. studia filmowego Leavesden Studios, gdzie kręcone są filmy z franczyzy. Atrakcja obejmuje zwiedzanie filmowych planów i scenografii, między innymi Wielką Salę w Hogwarcie i ulicę Pokątną, oraz oglądanie przedmiotów i kostiumów stworzonych na potrzeby zdjęć. Ponadto zwiedzający poznają techniki stosowane przez twórców przy budowaniu modeli, tworzeniu szkiców czy w zakresie efektów specjalnych.

Pozostałe

26 grudnia 2001 roku odbyło się otwarcie atrakcji Harry Potter Movie Magic Experience, stanowiącej część kompleksu Warner Bros. Movie World w miejscowości Gold Coast w Australii. Obejmowała ona repliki scenografii z filmu Harry Potter i Kamień Filozoficzny, a w 2002 roku została rozszerzona o repliki nawiązujące do filmu Harry Potter i Komnata Tajemnic. W 2003 roku została zamknięta.

Kostiumy i przedmioty wykorzystywane w filmach są pokazywane w ramach podróżującej po świecie wystawy Harry Potter: The Exhibition. Jej otwarcie odbyło się 30 kwietnia 2009 roku w Muzeum Nauki i Przemysłu w Chicago. W 2016 roku została rozszerzona o kostiumy i przedmioty z filmu Fantastyczne zwierzęta i jak je znaleźć.

W 2016 wystartował cykl koncertów Harry Potter in Concert, organizowanych przez CineConcerts. W trakcie każdego występu na ekranie wyświetlany jest wybrany film z serii Harry Potter, a orkiestra gra na żywo muzykę ze ścieżki dźwiękowej.

Od 20 października 2017 do 28 lutego 2018 roku w Bibliotece Brytyjskiej w Londynie znajdowała się wystawa Harry Potter: A History of Magic, przygotowana we współpracy z J.K. Rowling i zorganizowana z okazji dwudziestolecia publikacji powieści Harry Potter i Kamień Filozoficzny. Znajdowały się w niej książki, manuskrypty i przedmioty związane z historią magii, a także wczesne szkice autorstwa Rowling. 27 lutego 2018 roku wystawa została udostępniona w platformie internetowej Google Arts & Culture. Od 5 października 2018 do 27 stycznia 2019 roku była wystawiana w Nowojorskim Towarzystwie Historycznym w Nowym Jorku.

Pottermore

 Osobny artykuł: Pottermore.

Pottermore to nieistniejący już serwis internetowy prowadzony przez J.K. Rowling. Jego użytkownicy mogli poznawać nowe informacje na temat społeczności czarodziejskiej i uczestniczyć w wirtualnych aktywnościach związanych z przedstawioną w powieściach magią. Zgodnie z tradycją Hogwartu byli przydzielani do jednego z domów: Gryffindoru, Slytherinu, Hufflepuffu lub Slytherinu. Rowling publikowała na portalu nowe teksty, ponadto serwis miał wyłączność na udostępnianie jej powieści w formie e-booków.

Pottermore został przygotowany przez Rowling we współpracy z Sony. Serwis wystartował 31 lipca 2011 roku w wersji testowej dla pierwszego miliona fanów, którzy odpowiedzieli poprawnie na pytania weryfikacyjne. 14 kwietnia 2012 roku portal stał się ogólnodostępny. We wrześniu 2013 roku Warner Bros. przejął od Sony nadzór nad serwisem. W październiku 2019 roku Pottermore został wygaszony i zastąpiony przez stronę WizardingWorld.com.

Uwagi

  1. W Stanach Zjednoczonych film ukazał się pod tytułem Harry Potter and the Sorcerer’s Stone.
  2. Pozycja na liście najbardziej dochodowych filmów roku kalendarzowego, w którym się ukazał, w skali całego świata.
  3. Obejmuje pierwszy cykl emisji kinowej i wszystkie wznowienia.
  4. Obejmuje tylko pierwszy cykl emisji kinowej.
  5. Dochód filmu Harry Potter i Kamień Filozoficzny w Polsce to 31 452 460 złotych.

Przypisy

  1. a b Jeff Jensen, Daniel Fierman: Harry Potter Comes Alive. Enterainment Weekly . 2001-09-14. . (ang.).
  2. McCabe 2013 ↓, s. 18.
  3. McCabe 2013 ↓, s. 21.
  4. Andrew Walker. Harry Potter is off to Hollywood – writer a Millionairess. „The Scotsman”, 1998-10-09. Edynburg: Barclay Brothers. 
  5. Harry Potter and the Sorcerer’s Stone (2001). Yahoo!. . . (ang.).
  6. Wywiad z J.K. Rowling. Friday Night with Jonathan Ross. BBC One, Londyn. 6 lipca 2007. Odcinek 15, sezon 12. Transkrypcja. .
  7. a b c d e The $25 billion question: Is Harry Potter a blessing or a curse for AT&T TimeWarner?. Fast Company . 2018-05-15. . (ang.).
  8. Warner Bros. Pictures Worldwide Satellite Trailer Debut: Harry Potter and the Deathly Hallows Part 1. Business Wire, 2010-09-20. . (ang.).
  9. a b The Inside Story of Why Disney Spent Half a Billion Dollars on an Avatar Theme Park. Vulture, 2014-07-14. . (ang.).
  10. a b c d Our History. Warner Bros. Studio Tour London – The Making of Harry Potter. . (ang.).
  11. a b Warner Bros. Announces Expanded Creative Partnership with J.K. Rowling. Business Wire, 2013-09-12. . (ang.).
  12. Jeff Labrecque: J.K. Rowling announces new movie franchise set in wizarding world. Entertainment Weekly . 2013-09-12. . (ang.).
  13. Nancy Tartaglione: The Boy Who Lives: Warner Bros Sets Harry Potter Global Development Team. Deadline.com, 2014-07-30. . (ang.).
  14. Nancy Tartaglione: Warner Bros Sets Exec Structure For ‘Harry Potter’ Franchise Management. Deadline.com, 2016-06-08. . (ang.).
  15. About us. Pottermore. . . (ang.).
  16. Kelvyn Gardner: Fantastic Beasts release shows the magic in brand reinvention. Campaign Live, 2016-11-22. . (ang.).
  17. Andrew Pulver: Fantastic riches and where to find them: how to grow a $22bn franchise. The Guardian . 2016-11-21. . . (ang.).
  18. New logo marks an exciting year ahead for the Wizarding World. Wizarding World, 2018-03-12. . (ang.).
  19. Kofi Outlaw: 'Fantastic Beasts 2' Trailer Officially Establishes Harry Potter ‘Wizarding World’ Film Universe. Comic Book, 2018-03-13. . (ang.).
  20. a b Dave Trumbore: ‘Pottermore’ Is No More, But Will Live on as ‘Wizarding World’. Collider, 2019-10-01. . (ang.).
  21. Nancy Tartaglione: Josh Berger Stepping Down As Warner Bros President & Managing Director, UK, Ireland, Spain After 31 Years At Studio. Deadline.com, 2010-10-29. . (ang.).
  22. Anthony D’Alessandro: Warner Bros. Kids President Tom Ascheim To Oversee ‘Harry Potter’ & Wizarding World Franchise. Deadline.com, 2021-01-21. . (ang.).
  23. Melissa Chan: J.K. Rowling Is About to Release 3 New Harry Potter Books. Time, 2016-08-17. . (ang.).
  24. a b Geoff Boucher: Final ‘Harry Potter’ book will be split into two movies. Los Angeles Times . 2008-03-13. . (ang.).
  25. a b Getting Here. Warner Bros. Studio Tour London – The Making of Harry Potter. . (ang.).
  26. McCabe 2013 ↓, s. 22.
  27. Corey Moss: Movie File: 'Harry Potter,' Angelina Jolie, Eva Longoria, Halle Berry & More. MTV, 2004-11-23. . (ang.).
  28. Sarah Lyall: A Screenwriter’s Hogwarts Decade. The New York Times . 2010-11-12. . (ang.).
  29. Brian Linder: Chris Columbus to Direct Harry Potter. IGN, 2000-03-28. . (ang.).
  30. McCabe 2013 ↓, s. 24.
  31. Claudia Eller: „Harry Potter’ film franchise could use a little magic. Tampa Bay Times . 2005-09-04. . (ang.).
  32. Alfonso Cuaron Set to Direct 'Harry Potter and the Prisoner of Azkaban’. WarnerMedia, 2002-07-20. . (ang.).
  33. Gary Susman: Studio confirms Mike Newell will direct Potter IV. Entertainment Weekly . 2003-08-11. . (ang.).
  34. Who owns Daniel Radcliffe? The curse of child fame. The Independent . 2007-03-04. . . (ang.).
  35. Jeff Jensen, Daniel Fierman: Inside Harry Potter. Entertainment Weekly . 2010-10-10. . (ang.).
  36. Hugh Davies: Author’s favourites are chosen for Potter film. The Telegraph . 2000-08-14. . . (ang.).
  37. McCabe 2013 ↓, s. 29–32.
  38. British child actor 'a splendid Harry Potter’. CNN, 2000-08-23. . (ang.).
  39. Dumbledore and Sirius cast for Azkaban. BBC News, 2003-02-21. . (ang.).
  40. Fiennes takes on Voldemort. The Guardian . 2004-08-05. . (ang.).
  41. Luna Lovegood role has been cast. BBC News, 2006-02-02. . (ang.).
  42. Potter exclusive: New Bellatrix. BBC News, 2006-05-25. . (ang.).
  43. Nancy Tartaglione: ‘Fantastic Beasts: The Secrets Of Dumbledore’ Eyeing $50M+ In Early Offshore Reveal – International Box Office Preview. Deadline.com . 2022-04-06. . (ang.).
  44. a b Nathan 2016 ↓, s. 11.
  45. Marissa Martinelli: J.K. Rowling Confirms That Fantastic Beasts Franchise Will Span Two Decades, End With WWII. Digital Spy . 2016-11-22. . (ang.).
  46. Nathan 2016 ↓, s. 22–23.
  47. Andrew Sims: WB names David Yates ‘Fantastic Beasts’ director. Hypable, 2014-10-15. . (ang.).
  48. Zack Krajnyrak: Fantastic Beasts 3: Why Warner Bros Had To Rescue Sequels From JK Rowling. Screenrant, 2020-11-13. . (ang.).
  49. Graeme McMillan: The actor will play Newt Scamander in J.K. Rowling’s new project. Variety . 2015-06-01. . (ang.).
  50. Filming Gets Underway on “Fantastic Beasts and Where to Find Them”. Business Wire. . (ang.).
  51. Jude Law cast as Albus Dumbledore in next Fantastic Beasts film. Wizarding World, 2017-04-12. . (ang.).
  52. Zack Sharf: Mads Mikkelsen Replacing Johnny Depp as Grindelwald in ‘Fantastic Beasts 3’. Indiewire, 2020-11-25. . (ang.).
  53. Harry Potter. Rotten Tomatoes. . (ang.).
  54. Mark Hofmeyer: Best Franchise Ever: What Is the Greatest Film Series of Them All?. Rotten Tomatoes, 2020-08-06. . (ang.).
  55. Kate Samuelson: These Are the Best and Worst Movie Franchises of All Time, According to Rotten Tomatoes. Time . 2016-12-16. . (ang.).
  56. Harry Potter and the Sorcerer’s Stone (2001). Rotten Tomatoes. . (ang.).
  57. Harry Potter and the Sorcerer’s Stone. Metacritic. . (ang.).
  58. Harry Potter and the Chamber of Secrets (2002). Rotten Tomatoes. . (ang.).
  59. Harry Potter and the Chamber of Secrets. Metacritic. . (ang.).
  60. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (2004). Rotten Tomatoes. . (ang.).
  61. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban. Metacritic. . (ang.).
  62. Harry Potter and the Goblet of Fire (2005). Rotten Tomatoes. . (ang.).
  63. Harry Potter and the Goblet of Fire. Metacritic. . (ang.).
  64. Harry Potter and the Order of the Phoenix (2007). Rotten Tomatoes. . (ang.).
  65. Harry Potter and the Order of the Phoenix. Metacritic. . (ang.).
  66. Harry Potter and the Half-Blood Prince (2009). Rotten Tomatoes. . (ang.).
  67. Harry Potter and the Half-Blood Prince. Metacritic. . (ang.).
  68. Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1 (2010). Rotten Tomatoes. . (ang.).
  69. Harry Potter and the Deathly Hallows: Part I. Metacritic. . (ang.).
  70. Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2 (2011). Rotten Tomatoes. . (ang.).
  71. Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 2. Metacritic. . (ang.).
  72. Fantastic Beasts and Where to Find Them. Rotten Tomatoes. . (ang.).
  73. Fantastic Beasts and Where to Find Them. Metacritic. . (ang.).
  74. Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald. Rotten Tomatoes. . (ang.).
  75. Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald. Metacritic. . (ang.).
  76. Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore. Rotten Tomatoes. . (ang.).
  77. Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore. Metacritic. . (ang.).
  78. Tom Butler: Spider-Man overtakes Harry Potter as the third most successful film franchise ever. Yahoo!, 2022-01-13. . (ang.).
  79. Franchises (US & Canada). Box Office Mojo. . (ang.).
  80. Harry Potter becomes highest-grossing film franchise. The Guardian . 2007-09-11. . (ang.).
  81. a b 2001 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  82. a b 2005 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  83. a b 2011 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  84. a b Harry Potter and the Sorcerer’s Stone (2001). Box Office Mojo. . (ang.).
  85. a b Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 2 (2011). Box Office Mojo. . (ang.).
  86. Rebecca Rubin: ‘Harry Potter and the Sorcerer’s Stone’ Crosses $1 Billion Box Office Milestone After China Rerelease. Variety . 2020-08-18. . (ang.).
  87. Potter makes movie chart history. BBC Newsround, 2002-02-19. . . (ang.).
  88. All Time Worldwide Box Office for Warner Bros. Movies. The Numbers. . (ang.).
  89. Box Office History for Harry Potter Movies. The Numbers. . (ang.).
  90. Biuletyn Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Stowarzyszenie Filmowców Polskich . 2007-03. . (pol.).
  91. Harry Potter and the Chamber of Secrets (2002). Box Office Mojo. . (ang.).
  92. 2002 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  93. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (2004). Box Office Mojo. . (ang.).
  94. 2004 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  95. Harry Potter and the Goblet of Fire (2005). Box Office Mojo. . (ang.).
  96. Harry Potter and the Order of the Phoenix (2007). Box Office Mojo. . (ang.).
  97. 2007 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  98. Harry Potter and the Half-Blood Prince (2009). Box Office Mojo. . (ang.).
  99. 2009 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  100. Harry Potter and the Deathly Hallows: Part 1 (2010). Box Office Mojo. . (ang.).
  101. 2010 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  102. Fantastic Beasts and Where to Find Them (2016). Box Office Mojo. . (ang.).
  103. 2016 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  104. Fantastic Beasts: The Crimes of Grindelwald (2018). Box Office Mojo. . (ang.).
  105. 2018 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  106. Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore (2022). Box Office Mojo. . (ang.).
  107. 2022 Worldwide Box Office. Box Office Mojo. . (ang.).
  108. Nominacje do Oscarów:
  109. Joal Ryan: Thanks, Academy: Oscars Make Harry Potter Most-Snubbed Franchise of All-Time. E! Entertainment, 2012-02-27. . (ang.).
  110. a b Nominacje do BAFTA:
  111. Nagrody Amerykańskiego Stowarzyszenia Efektów Specjalnych:
  112. The 18th Annual Screen Actors Guild Awards. Gildia Aktorów Amerykańskich. . (ang.).
  113. Winners of the 4th Annual Costume Designers Guild Awards. Amerykańska Gildia Kostiumografów. . . (ang.).
  114. Winners of the 14th Annual Costume Designers Guild Awards. Amerykańska Gildia Kostiumografów. . (ang.).
  115. Winners & Nominees: 2012. Amerykańska Gildia Scenografów. . (ang.).
  116. 2008. Europejska Akademia Filmowa. . (ang.).
  117. Terri Schwartz: ‘Harry Potter’: An MTV Movie Awards History. MTV News, 2012-04-06. . (ang.).
  118. Winners Release. Nickelodeon, 2006-03-01. . . (ang.).
  119. People’s Choice Awards:
  120. Teen Choice Awards:
  121. Outstanding British Contribution to Cinema in 2011 – The Harry Potter films. Brytyjska Akademia Sztuk Filmowych i Telewizyjnych, 2011-02-03. . . (ang.).
  122. AFI Awards 2011. Amerykański Instytut Filmowy. . (ang.).
  123. Awards for 2011. National Board of Review. . . (ang.).
  124. Introducing Harry Potter and the Cursed Child – with Producers Sonia Friedman & Colin Callender. Wizarding World, 2020-07-02. . (ang.).
  125. Meg Drewett: Harry Potter West End stage play confirmed by JK Rowling. Digital Spy, 2013-12-20. . (ang.).
  126. Alissa Greenberg: A Harry Potter Prequel Will Hit the London Stage in 2016. Digital Spy, 2015-06-26. . (ang.).
  127. Sarah Lyall: ‘Harry Potter and the Cursed Child’ Begins Previews in London, as Magic Continues. The New York Times, 2016-06-07. . (ang.).
  128. Joe Utichi: Magic On The Streets Of London: ‘Harry Potter and the Cursed Child’ Gala Opening Review. Deadline, 2016-06-30. . (ang.).
  129. Harry Potter and the Cursed Child to be eighth book. BBC, 2016-02-10. . (ang.).
  130. Harry Potter and the Cursed Child to open on Broadway in April 2018. The Guardian, 2017-05-04. . (ang.).
  131. Marc Snetiker: Harry Potter and the Cursed Child conjures the impossible on Broadway: EW review. Entertainment Weekly, 2018-04-22. . (ang.).
  132. Calla Wahlquist: The Cursed Child in Australia: it’s Harry Potter for people who never really liked him. The Guardian, 2019-02-23. . (ang.).
  133. Emma Pocock: ‘Harry Potter And The Cursed Child’ Opens Officially In San Francisco This Weekend. Forbes, 2019-11-30. . (ang.).
  134. Harry Potter and the Cursed Child comes to Hamburg, Germany. Harry Potter i przeklęte dziecko. . (ang.).
  135. Harry Potter and the Cursed Child is heading to Toronto. Harry Potter i przeklęte dziecko. . (ang.).
  136. Harry Potter and the Cursed Child flies to Tokyo. Harry Potter i przeklęte dziecko. . (ang.).
  137. Harry Potter and The Sorcerer’s Stone (AKA Philosopher’s Stone) Original Motion Picture. Amazon.com. . (ang.).
  138. Harry Potter and The Chamber of Secrets/ Original Motion Picture Soundtrack. Amazon.com. . (ang.).
  139. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban / Original Motion Picture Soundtrack. Amazon.com. . (ang.).
  140. Harry Potter And The Goblet Of Fire (Original Motion Picture Soundtrack). Amazon.com. . (ang.).
  141. Harry Potter And The Order Of The Phoenix (Original Motion Picture Soundtrack). Amazon.com. . (ang.).
  142. Harry Potter and the Half-Blood Prince (Original Motion Picture Soundtrack). Amazon.com. . (ang.).
  143. Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1: Original Motion Picture Soundtrack. WaterTower Music. . (ang.).
  144. Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2: Original Motion Picture Soundtrack. WaterTower Music. . (ang.).
  145. Fantastic Beasts and Where to Find Them: Original Motion Picture Soundtrack. WaterTower Music. . (ang.).
  146. Fantastic Beasts: The Crimes Of Grindelwald (Original Motion Picture Soundtrack). WaterTower Music. . (ang.).
  147. Fantastic Beasts: The Secrets of Dumbledore (Music from the Motion Picture). WaterTower Music. . (ang.).
  148. Jack Otway: Hogwarts Legacy: Every Harry Potter Movie Game, Ranked By GameSpot Scores. The Gamer, 2020-10-06. . (ang.).
  149. Jordan Oloman: Warner Bros. Sets Up Harry Potter Games Division, Portkey. IGN, 2017-11-09. . (ang.).
  150. LEGO Creator: Harry Potter. Gamer Info. . (ang.).
  151. Shahed Ahmed: Harry Potter games ship. GameSpot, 2001-11-13. . (ang.).
  152. Harry Potter and the Sorcerer’s Stone – GameCube. IGN, 2003-12-09. . . (ang.).
  153. Justin Calvert: Harry Potter and the Chamber of Secrets ships. GameSpot, 2001-11-11. . (ang.).
  154. Aspyr Releases 'Harry Potter and the Chamber of Secrets’ for the Macintosh. Aspyr Media, 2003-04-14. .
  155. LEGO Creator: Harry Potter and the Chamber of Secrets. Game Info. . (ang.).
  156. Lego Creator: Harry Potter and the Chamber of Secrets – PC – Review. GameZone, 2003-01-22. . . (ang.).
  157. Harry Potter: Quidditch World Cup Videogame International Champion Announced. Electronic Arts, 2003-12-22. .
  158. Harry Potter: Quidditch World Cup for Game Boy Advance. GameFAQs. . (ang.).
  159. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban. GameSpot, 2004-05-25. . . (ang.).
  160. Harry Potter and the Prisoner of Azkaban – Game Boy Advance. IGN, 2004-06-03. . . (ang.).
  161. Tim Wapshott: Harry Potter and the Prisoner of Azkaban (PS2, PC, GBA). The Times . 2004-05-29. . .
  162. Harry Potter: Find Scabbers. IGN. . (ang.).
  163. Harry Potter and the Goblet of Fire. IGN, 2005-11-08. . . (ang.).
  164. Harry Potter and the Goblet of Fire for DS Reviews. Metacritic. . (ang.).
  165. „HARRY POTTER AND THE ORDER OF THE PHOENIX” ON MOBILE PHONES THIS SUMMER. Warner Bros., 2007-06-05. . .
  166. Harry Potter and the Order of the Phoenix. IGN. . . (ang.).
  167. Harry Potter and the Order of the Phoenix for DS Reviews. Metacritic. . (ang.).
  168. Harry Potter and the Order of the Phoenix for Game Boy Advance Reviews. Metacritic. . (ang.).
  169. Harry Potter and the Order of the Phoenix for Macintosh. GameFAQs. . (ang.).
  170. Harry Potter: Mastering Magic. IGN. . (ang.).
  171. EA and Warner Bros. Interactive Entertainment Confirm Harry Potter and the Half-Blood Prince Video Game Release Date. Electronic Arts, 2009-05-14. . .
  172. Stuart Dredge: Harry Potter and the Half-Blood Prince goes mobile. Pocket Gamer, 2008-04-24. . (ang.).
  173. Correcting and Replacing Warner Bros. Interactive Entertainment and TT Games Launch LEGO® Harry Potter™: Years 1–4. Warner Bros. Interactive Entertainment, 2010-06-29. . .
  174. Amazon.com: LEGO Harry Potter: Years 1-4: PC: Video Games. Amazon, 2011-02-22. .
  175. LEGO Harry Potter: Years 1-4 for DS Reviews. Metacritic. . (ang.).
  176. LEGO Harry Potter: Years 1-4 for PSP Reviews. Metacritic. . (ang.).
  177. LEGO Harry Potter: Years 1-4 for iPhone/iPad Reviews. Metacritic. . (ang.).
  178. LEGO Harry Potter Years 1-4. Mac App Store. . (ang.).
  179. Feral Support – LEGO Harry Potter: Years 1-4. Feral Interactive. . (ang.).
  180. a b Corbin Davenport: LEGO Harry Potter games now available for Android. Android Police, 2016-09-27. . (ang.).
  181. a b Remastered Harry Potter LEGO games for Xbox One and Nintendo Switch are out today. Pottermore, 2018-10-31. . (ang.).
  182. a b Eddie Makuch: Remastered Lego Harry Potter Collection Coming, But Only for PS4. GameSpot, 2016-09-08. . . (ang.).
  183. Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 1 Overview. Polygon, 2010-11-16. . . (ang.).
  184. Harry Potter and the Deathly Hallows (Part 1). Full Fat. . (ang.).
  185. Wayne Turton: Harry Potter and the Deathly Hallows Part 1. Pocket Gamer, 2010-11-18. . (ang.).
  186. Gameloft Games for Mobile Phones. Gameloft. . . (ang.).
  187. Harry Potter and the Deathly Hallows – Part 2 Overview. Polygon, 2011-07-12. . . (ang.).
  188. Harry Potter and the Deathly Hallows (Part 2). Full Fat. . (ang.).
  189. Warner Bros. Interactive Entertainment and TT Games Launch LEGO® Harry Potter™: Years 5–7. Warner Bros. Interactive Entertainment, 2011-11-11. . .
  190. Lego Harry Potter: Years 5–7 Apparates on to the Mac!. Feral Interactive, 2012-03-03. . . (ang.).
  191. Feral Support – LEGO Harry Potter: Years 5-7. Feral Interactive. . (ang.).
  192. Simon Gallagher: LEGO Harry Potter Years 5-7 Available For iPad, iPhone & iPod Touch. WhatCulture, 2012-05-03. . (ang.).
  193. Harry Potter for Kinect. GameSpot, 2012-06-09. . . (ang.).
  194. Wonderbook: Book of Spells for PlayStation 3 (2012). MobyGames, 2012-11-11. . . (ang.).
  195. Dave Trumbore: J.K. Rowling’s Wonderbook: Book of Spells Coming to Your PS3. Collider, 2012-06-07. . . (ang.).
  196. Wonderbook: Book of Potions. IGN, 2013-11-12. . . (ang.).
  197. Adi Robertson: Google’s Daydream VR headset is coming November 10th. The Verge . 2016-11-01. . . (ang.).
  198. Janko Roettgers: VR Review: ‘Fantastic Beasts’ Virtual Reality Experience. Variety . 2016-11-18. . . (ang.).
  199. New expanded Fantastic Beasts and Where to Find Them VR Experience announced. Pottermore . 2018-01-22. . . (ang.).
  200. Warner Bros. Interactive Entertainment Announces Fantastic Beasts™: Cases From The Wizarding World for Mobile Devices. Warner Bros. Interactive Entertainment, 2016-10-17. . .
  201. Natalie Jarvey: Maggie Smith, Michael Gambon to Reprise Roles for Harry Potter Mobile Game. The Hollywood Reporter . 2018-04-05. . . (ang.).
  202. Shannon Liao: 'Harry Potter: Wizards Unite’ mobile game launches June 21st. CNN, 2019-06-19. . (ang.).
  203. NIANTIC, INC. AND WARNER BROS. INTERACTIVE ENTERTAINMENT ANNOUNCE PARTNERSHIP FOR HARRY POTTER: WIZARDS UNITE, AN AUGMENTED REALITY MOBILE GAME INSPIRED BY J.K. ROWLING’S WIZARDING WORLD. Niantic, 2017-11-08. . .
  204. Zynga Launches Harry Potter: Puzzles & Spells Worldwide. Zynga, 2020-09-23. .
  205. Dean Takahashi: Zynga unveils Harry Potter: Puzzles & Spells match-3 mobile game. VentureBeat, 2020-03-05. . (ang.).
  206. Aaron Orr: Harry Potter: Magic Awakened launches in China this September. Pocket Gamer, 2021-08-23. . (ang.).
  207. Matthew Forde: Warner Bros. and NetEase partner for card RPG Harry Potter: Magic Awakened. Pocket Gamer, 2019-10-30. . (ang.).
  208. Wesley LeBlanc: Hogwarts Legacy Delayed To February 2023. Game Informer, 2022-08-12. . (ang.).
  209. Abbey White: ‘Harry Potter: Hogwarts Tournament of Houses’ EPs on Conjuring a Quiz Show Tribute to the Wizarding World. The Hollywood Reporter, 2021-11-26. . (ang.).
  210. „Harry Potter: Turniej Domów Hogwartu” 29 listopada w HBO GO. Gospodynią Helen Mirren. Wirtualne Media, 2021-11-27. .
  211. Todd Spangler: Harry Potter ‘Return to Hogwarts’ Special to Reunite Daniel Radcliffe, Emma Watson, Rupert Grint for HBO Max. Variety, 2021-11-16. . (ang.).
  212. Maja Piskadło: Styczeń w HBO GO. Rocznicowe spotkanie z „Harrym Potterem” i powrót „Euforii”. Gazeta.pl, 2021-12-26. .
  213. First look at BBC One’s Fantastic Beasts: A Natural History With Stephen Fry. BBC, 2022-02-16. . (ang.).
  214. New documentary Fantastic Beasts: A Natural History, coming soon to BBC and HBO Max. Wizarding World, 2022-02-07. . (ang.).
  215. Joe Otterson: ‘Harry Potter’ Series Adaptation Officially Ordered at HBO Max, Will Feature Entirely New Cast. Variety, 2023-04-12. . (ang.).
  216. First ever Harry Potter television series ordered by new streaming service, Max. Wizarding World, 2023-04-12. . (ang.).
  217. Wizarding World of Harry Potter theme park opens. The Australia Times . 2010-06-19. . (ang.).
  218. Sneak peek: Harry Potter park in Orlando. Yahoo!, 2010-06-11. . . (ang.).
  219. Kristin James: Universal will replace Dragon Challenge with new Harry Potter coaster. Orlando Weekly . 2017-07-24. . (ang.).
  220. Robert Niles: The Wizarding World of Harry Potter – Diagon Alley opens officially at Universal Studios Florida. Theme Park Insider, 2014-07-08. . (ang.).
  221. Karla Cripps: Universal Studios Japan’s 'Wizarding World of Harry Potter’ opens. CNN, 2014-07-17. . (ang.).
  222. Julia Boorstin: Universal launches ‘Harry Potter’ theme park. CNBC, 2016-04-07. . (ang.).
  223. The Wizarding World of Harry Potter is coming to Universal Studios Beijing in 2021. Wizarding World, 2019-10-19. . (ang.).
  224. Explore the Tour. Warner Bros. Studio Tour London – The Making of Harry Potter. . (ang.).
  225. Natasha Emmons. Movie Magic At Gold Coast. „Amusement Business”. 113 (49), s. 13, 2001-12-10. 
  226. Matthew Hart. Domestic travel surge set to boost theme parks. „The Courier-Mail”, s. 30, 2002-11-04. (ang.). 
  227. Krysti Wetton. Fun the theme on Gold Coast. „Taranaki Daily News”, s. 7, 2005-08-23. (ang.). 
  228. Harry Potter™: the Exhibition Opens at Chicago’s Museum of Science and Industry on April 30, 2009. Time Warner, 2009-04-29. . . (ang.).
  229. Harry Potter: The Exhibition will remain in Brussels for the holidays. Harry Potter Exhibition, 2016-10-27. . . (ang.).
  230. About CineConcerts. Harry Potter in Concert. . (ang.).
  231. The Harry Potter Film Concert Series. Wizarding World. . (ang.).
  232. Harry Potter: A History of Magic. Biblioteka Brytyjska. . (ang.).
  233. Maev Kennedy: Record-breaking Harry Potter magic exhibition goes online. The Guardian . 2018-02-27. . (ang.).
  234. Harry Potter: A History of Magic. Nowojorskie Towarzystwo Historyczne. . (ang.).
  235. Alison Flood: Pottermore website launched by JK Rowling as ‘give-back’ to fans. The Guardian . 2011-06-23. . (ang.).
  236. Alison Flood, Mark Brown: Harry Potter next chapter? Wizard website tells and sells all. The Guardian . 2011-06-23. . (ang.).
  237. Anita Singh: JK Rowling launches Pottermore website. The Telegraph . 2011-06-16. . . (ang.).
  238. Pottermore: your experiences. The Guardian . 2011-08-16. . (ang.).
  239. Claire Armitstead: Pottermore opens its doors for all, JK Rowling announces. The Guardian . 2012-04-14. . (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne