Noel ağacı
Günümüzde, Noel ağacı günümüz toplumunda önemli bir önem kazanmıştır. Popüler kültür üzerindeki etkisi, siyasi karar alma üzerindeki etkisi veya bilimsel alanla ilgisi nedeniyle Noel ağacı, her yaştan ve her kökenden insanın dikkatini çekti. Bu yazıda Noel ağacı olgusunu ve bunun günlük yaşamın farklı yönleri üzerindeki etkisini kapsamlı bir şekilde inceleyeceğiz. Kökeninden bugünkü evrimine kadar Noel ağacı'in topluma nasıl damgasını vurduğunu ve günlük hayatımızı nasıl etkilemeye devam ettiğini detaylı bir şekilde analiz edeceğiz.
Noel ağacı, Noel, Noel arifesi ve yılbaşında kullanılmak üzere, ışıklarla ve çeşitli süs eşyalarıyla donatılmış çam, ladin, göknar gibi her dem yeşil kozalaklı ağaçlardır. Noel süsü, Noel dekorasyonu ve Noel ışıkları ile süslenir. Yapay Noel ağacı da yaygın kullanılan Noel ağacıdır. Noel ağacı yetiştirme özellikle Kanada, ABD, Avrupa ülkelerinde popüler gelenekdir.[1]
Tarihçe
Noel ağaçları Pagan geleneklerinden gelen bir ritüeldir.
Yaprak dökmeyen ağaçları ve çelenkleri ölümsüz yaşamın simgesi olarak kullanmak, eski Mısırlıların, Çinlilerin ve Yahudilerin ortak bir geleneği idi. Avrupalı paganlar arasında yaygın olan ağaca değer verme ya da kutsal sayma, Hristiyanlığı benimsemelerinden sonra, İskandinavyalıların şeytanı korkutup kaçırmak ve Noel zamanında kuşlar için bir ağaç hazırlamak üzere ev ve ambarlarını noelde ağaçlarla donatma geleneği biçiminde sürdü. Almanya'da da kış ortasına rastlayan tatillerde evin girişine ya da içine bir Yule (ing. Yule-tide) ağacı konuyordu.
Günümüzdeki Noel ağacının Almanya'nın batısından kaynaklandığı düşünülmektedir. Orta Çağ'da Adem ve Havva'yı canlandıran bir oyunun ana dekoru, cennet bahçesini temsil eden ve üzerinde elmaların bulunduğu bir çam ağacıydı. Adem ve Havva yortusunda (24 Aralık) Almanlar evlerine böyle bir cennet ağacı dikerler, üzerine Komünyon'daki kutsanmış ekmeği simgeleyen ince, hamursuz ekmek parçaları asarlardı; bunların yerini daha sonra değişik biçimlerdeki çörekler aldı.[2][3] Ayrıca bazı yerlerde İsa'yı simgeleyen mumlar eklendi. Noel mevsiminde ağaçla aynı odada Noel piramidi de bulunurdu. 16. yüzyılda Noel piramidi ve cennet ağacı birleşerek Noel ağacını oluşturdu.
İngiltere'ye 19. yüzyıl başlarında ulaşan Noel ağacı, Kraliçe Victoria'nın eşi Alman Prens Albert'in desteği ile bu yüzyılın ortalarında yaygınlaştı. O dönemde Noel ağaçları, dallarına kurdele ve kâğıt zincirlerle asılmış mum, şekerleme ve keklerle süsleniyordu. Göçmen Almanların Kuzey Amerika'ya 17. yüzyılda götürdükleri Noel ağacı, 19. yüzyılda moda oldu. Gelenek Avusturya, İsviçre, Polonya ve Hollanda'da da yaygındı. Japonya ve Çin'e 19. ve 20. yüzyılda Amerikalı misyonerlerin tanıttığı Noel ağaçları ince işlenmiş kâğıt süslerle donatılmaya başlandı.[4][5]
Kaynakça
- ^ Travers, Penny (19 December 2016). "The history of the Christmas tree" (İngilizce). Australia: ABC News. Erişim tarihi: 8 December 2018.
- ^ Lamb, Martha Joanna (1883). The Magazine of American History, Volume X (İngilizce). Historical Publication Co. s. 473.
The Christmas Tree originated in the Protestant districts of Germany.
- ^ Christmas trees were hung in St. George's Church, Sélestat since 1521:"Office de la Culture de Sélestat—The history of the Christmas tree since 1521" (PDF). 18 December 2013. 18 December 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Mandryk, DeeAnn (25 October 2005). Canadian Christmas Traditions. James Lorimer & Company. s. 67. ISBN 978-1-55439-098-4.
The eight-pointed star became a popular manufactured Christmas ornament around the 1840s and many people place a star on the top of their Christmas tree to represent the Star of Bethlehem.
- ^ Jones, David Albert (27 October 2011). Angels. Oxford University Press. s. 24. ISBN 978-0-19-161491-0.
The same ambiguity is seen in that most familiar of angels, the angel on top of the Christmas tree. This decoration, popularized in the nineteenth century, recalls the place of the angels in the Christmas story (Luke 2:9–18).
Ayrıca bakınız
- Yılbaşı ağacı, Hristiyan olmayan kültürlerde Noel ağacına benzer uygulamalar
- Çiçilaki - Gürcistan'da, iğne yapraklı küçük bir ağaç
Resimler
-
Bir Danimarka evinde Noel ağacı -
-
-
-
İngiltere'de bir Noel ağacı çiftliği
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Noel ağacı ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
| Yetiştirme | |
|---|---|
| Üretim | |
| Yapay | |
| Süslemeler | |
| Bireysel ağaçlar |
|
| Ticaret grupları | |
| İlgili | |
 | Kültür ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Ağaç ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
